Kavramlar
-
“Işık Olsun”
Yaratılış (Bereşit) Kitabı’nın birinci bölümünde manevi yaratılışın anlatısını okurken üçüncü ayette şu ifade ile karşılaşırız: Tanrı “Işık olsun” dedi ve ışık varoldu. Yaratılış 1:3 Bu ayeti gördüğümüzde aklımıza şu soru gelmiş olabilir: Neden ilk olarak ışık? Işıktan yararlanacak hiçbir şey yokken neden önce ışık yaratılmıştır? Rabbilerimizin bu soruya verdiği yanıt, basit bir açıklama getirmek yerine soruyu ... -
Ölüdeniz Parşömenleri ve Tora’nın Aktarılması
Önceki yazı için: Ölüdeniz Parşömenleri Kaynaklar: Gil Student, Ölü Deniz Parşömenleri, bize Yahudi yasasının tarihini anlamamıza yardımcı olsalar da, Kutsal Kitap’ın gerçek metni hakkında bilgi verebilir mi? Antik döneme ait bu belgelere güvenmek insana kesinlikle cazip gelse de, onları sadece mevcut olmaları nedeniyle kesin doğru kabul etmenin metodolojik tuzağına boyun eğmediğimizden emin olmalıyız. Kutsal Kitap ... -
Ölüdeniz Parşömenleri
Kaynak: Prof. Lawrence H. Schiffman, lawrenceschiffman.com Ölüdeniz Parşömenleri terimi, Ölüdeniz boyunca uzanan mağaralarda son kırk yılda keşfedilen el yazmalarını ifade eder. Bulunanların çoğunluğu, Eriha kentinin 8,5 mil güneyinde, Ölüdeniz’in kuzey ucuna yakın bir bölge olan Kumran’dan gelmiştir. Parşömenler Greko-Romen döneminde bir Yahudi mezhebi tarafından toplanmıştır. Parşömenler ayrılmış ve 1947’de, genç bir Bedevi çobanının şimdi 1. mağara ... -
Öznellik [38]
Noah, şarabın uyuşukluğundan ayıldı ve en küçük oğlunun kendisine yaptığı şeyi anladı. Yaratılış 9:24 İkisinin de gözleri açıldı ve çıplak olduklarını anladılar. Yaratılış 3:7 Bilgi ağacı hikayesindeki orijinal ayete geri dönersek ne görürüz? Ağaçtan yedikten sonra ikisinin de gözleri açıldı ve çıplak olduklarını anladılar “Vayeidu ki arumim hem“. Öyleyse, Noah’ın bağının hikayesinde bunun ile kusursuz ... -
Bağ’ın Merkezi [37]
İnsanın Yaratılışı, Eden Bahçesi Noah ve Bağı Tanrı başlar. Noah başlar. Tanrı, insanı topraktan yaratır. Noah, toprak adamıdır. Tanrı, bir bahçe diker. Noah, bir bağ diker. İnsan, yasak ağaçtan yer – insanın zihnini bulanıklaştıran. Noah, bağından şarap yapar – zihnini bulanıklaştıran – sarhoş olur. İnsan çıplaktır. Noah, çıplak olur. İnsan çıplak olduğunu anlar. Noah, çıplakken ... -
Ham neden yaptı? [36]
İşte, Ham’ın yaptığı eylemi neden yaptığını anlatan başka bir şaşırtıcı Midraş: Ham neyi amaçlıyordu? Midraş, Noah’ın neden Kenaan’a lanet ettiği konusuyla ilgilenmektedir. Bilginlerimize göre; Noah, Ham’a lanet ettiğinde şöyle diyordu: “Atah garamta li” – bende buna sebep olan sendin; “şeloh olid ben revi’i” – dördüncü bir çocuğum olamayacağına.” Daha önce bahsettiğimizi hatırlayın. Size bilginlerimizin Noah’ın ... -
Ham ne yaptı? [35]
Devam etmeden önce, daha önce sorduğumuz ve henüz yanıt vermediğimiz soruları gözden geçirelim: [1] Ham’ın oğlu Kenaan, neden başta Şem, Yefet ve Ham ile birlikte anılır? Kenaan, üç oğul ile birlikte anıldıktan hemen sonra neden söz konusu üç kişinin Noah’ın oğlu olduğu belirtilir? [2] Noah, bağı dikmeye başlamadıysa, neye başladı? [3] Ham, bir şey mi ... -
İki Rol [34]
Son yazımızda bir yandan Eden Bahçesi’nin hikayesi ile diğer yandan Noah’ın ve Noah’ın bağının hikayesi arasındaki çok yönlü paralelliklerden bahsetmiştik. Bu yazıda bu iki hikayeye dönüp, ikisi arasındaki bazı farklılıklardan bahsetmek istiyorum. Size Eden Bahçesi hikayesinin farklı bir dünyaya yansıtıldığında nasıl biraz değiştiğini göstermeye çalışacağım. İnsanın Yaratılışı, Eden Bahçesi Noah ve Bağı Tanrı başlar. Noah ... -
Bağ ve Bahçe [33]
Yaratılış 2. Bölüm’e geri dönelim. Tanrı, insanı alır, hem işlemesi, hem de koruması için onu bahçeye yerleştirir (Yaratılış 2:15). Bir sonraki olay, Tanrı’nın insanla konuşmasıdır. İnsana “bahçenin tüm ağaçlarından yiyebilirsin, ama özel bir ağaç var, zihninizle oynayacak bir ağaç, İyi ve Kötüyü Bilme Ağacı, ondan yemeyin, çünkü; ondan yediğiniz gün ölümlü olacaksınız” der (Yaratılış 2:16-17). ... -
Tanrı başlar, Noah başlar [32]
Tamam öyleyse metne bakmaya başlayalım ve ne bulduğumuzu görelim. Tablonun sol sütununda yeniden yaratılış dünyasında baktığımız hikaye, Noah ve bağının hikayesi, sağ sütunda ise Yaratılış 2. Bölüm’deki Tanrı’nın insanı şekillendirme ve bir bahçe dikme hikayesi yer almaktadır. Hatırlarsanız, 2. Bölüm’deki gökler ve yeryüzünün nesillerinin gemiden çıkan Noah’ın nesillerini yansıttığından bahsetmiştik. Bu nesillerden hemen sonraki hikaye, ...