“Immanuel” adının önemi nedir?

Yahudi Kutsal Kitabı, Yeşaya’nın çocuklarının adlarına güçlü vurgu yapmaktadır. Örneğin Yeşaya, oğlu Şear-Yaşuv’un Kral Ahaz’a kurtuluş kehanetini bildirmek için su yoluna giderken kendisine eşlik ettiğini belirtmektedir (Yeşaya 7:3). Üstelik, bu oğulun adı, Kutsal Kitap’ın başka hiçbir yerinde geçmemektedir. Talmud bize Tanah’ta gereksiz bir kelime olmadığını öğretir. Yeşaya’nın oğlu, Aram-Efrayimliler Savaşı’nda ne gibi bir rol oynamış olabilir?

Yeşaya 7:14’te Yeşaya’nın kendi eşine, henüz doğmamış olan oğluna “Immanuel” adını koyması söylenmektedir. Yeşeya 7:14’teki belirlilik sıfatının ifade ettiği gibi Yeşaya, Ahaz ile karşılaşmalarında yanlarında olan, kendi eşini işaret etmektedir. Yeşaya niçin bu İlahi buyruğu almıştır? Çocuğunun isminin ya da genel olarak isimlerin ne önemi vardır?

Bir sonraki bölümde (Yeşaya 8.Bölüm) Yeşaya’nın eşi, vaat edilmiş olan çocuğu doğurur. Yeşaya’ya oğluna “Maher-şalal-haş-baz” adını koyması emredilir. Bu ad, “serveti hızlandır, ganimeti hızlandır” anlamına gelir. Maher-şalal-haş-baz ağdalı bir isimdir, çünkü; Maher-şalal ve haş-baz aynı anlama gelmektedir. Bu çift isim, sırasıyla, Kral Resin ve Pekah tarafından yönetilen, Ahaz, Suriye, Samarya’ya saldıran iki ordunun yok edilişine işaret etmektedir (Yeşaya 8:4). Bir başka deyişle, annenin oğlunu “Immanuel”, babası Yeşeya’nın ise “maher-şalal-haş-baz” olarak adlandırması emredilmektedir.

Bir çocuğa isim koymak, genellikle derin ruhsal bir andır. Yahudi geleneğine göre, çocuğa konan isim, çocuğa ait özel karakterin ve yaşamında izleyeceği yolun bir belirtisidir:

Hayatın başında bir isim veririz, hayatın sonunda yanımızda tüm götürdüğümüz de “iyi bir isim”dir.(Talmud –Berakot 7b).

Bir peygamberin oğluna konan isim ise ulusal bir işaret taşır. Yahudi halkı için önemli bir işarettir. Yeşaya, aynı bölümde bu ilkeyi vurgulamaktadır:

“Ben ve Rab’bin bana verdiği çocuklar, Siyon Dağı’nda oturan Her Şeye Egemen Rab’bin İsrail’deki belirtileri ve işaretleriyiz.”

(Yeşeya 8:18)

Yeşaya’nın İbranice adı יְשַׁעְיָהוּ (Yişayahu), “Tanrı’nın Kurtarışı” anlamına gelir. Her Şeye Gücü Yeten Tanrı, Peygamber’e Yahuda Krallığı’nın başkenti, Yeruşalayim’in kurtuluşuna dair görümlerini bildirme görevi vermiştir (Yeşeya 1:1).

Çocuklarının isimleri de Yahudi halkı için işaret ve belirtilerdi. Peygamber’in büyük oğlu, Şear-Yaşuv’un, kelime anlamı “Kalanlar hayatta kalacak”tır. Bu çocuğun ismi, Yahuda’nın Güney Krallığı’nın korunacağına dair sözü bildirmektedir.

Yeşaya’nın eşinin ikinci çocuklarına koyacakları isim “Immanuel” de, “Tanrı bizimledir” anlamına gelmektedir. Abisi gibi, Immanuel’in ismi de Tanrı’nın Yahuda Krallığı’nı gözeteceğini belirtmektedir.

Yeşeya’nın çocuğa vermesi emredilen “Maher-şalal-haş-baz” ismi de Güney Yahuda Krallığı’nın düşmanlarının başına gelecek olan yıkımı anlatmaktadır.

Esasında, Yeşaya’nın aile bireylerinin isimleri, Tanrı’nın Yahuda Krallığı’nı koruyacağı, muhafaza edeceği ve kurtaracağını belirten işaretlerdir.

Bunun tersine, Yeşaya’nın çağdaşı, çoğunlukla Kuzey Krallığı’na vaaz etmiş olan Hoşea’nın çocuklarının isimleri de onları yaklaşan yazgının, on Kuzey oymağının düşüşü ve Tanrı ile olan antlaşmalarının bölünüşünü öngören yürüyen kehanetleri işaret etmektedir.

Hoşea’nın kızının adı “Lo ruhamah”, Tanrı tarafından seçilmiştir, “acınmamış” anlamına gelir ve diğer tanrıları takip eden İsrail halkına duyduğu hoşnutsuzluğuna dair bir belirtidir. (Hoşea 2:23’de kurtarılmış, Ruhamah ismi ile “merhamet” gösterilmiştir.

Hoşea’nın oğlunun ismi “Lo-ammi”, Tanrı tarafından seçilmiş, “benim halkım değil” anlamına gelir ve yine diğer tanrıları takip eden İsrail halkına duyduğu hoşnutsuzluğuna dair bir belirtidir (Hoşea 1:8-9)

Tanrı’nın bir peygamberi olan Yeşaya’nın eşinin aksine Hoşea’nın eşi, İsrail’in Tanrısı’na sadakatsiz olan Kuzey Krallığı’nın bir tasviri olarak sadakatsiz, kötü bir kadındı.

Kısaca Tanrı, peygamberlerine vaaz ettikleri topluma işaret olarak sıradışı isimler koymalarını emretti. Matta, וְקָרָ֥את kelimesinin anlamını “koyacak”tan, “koyacaklar”a çevirdiğinde, Meryem’e değil, Tanrı’nın Yeşaya’nın eşine verdiği emri değiştirmiştir!