İddia: “Yahudiler, Yahudi Olmayanlardan Çalabilir” (Baba Mezia 24a). (Baba Kamma 113b’de de teyit edilmiştir).
Bu asılsız iddiayı çürütmek son derece kolaydır. O halde, bu kadar temelsiz bir iddiayı öne sürme cesareti nereden kaynaklanmaktadır? Bu sorunun yanıtı her zaman olduğu gibi, iyi niyetli ama bilgisiz kişilerin, yeterince araştırma yapmadan kendilerine sunulanları kabul edeceklerine olan inançlarıdır. Bava Metzia 24a’daki bölüm hırsızlıkla ilgili değildir, ayrı bir bölümde ele alacağımız kayıp nesnelerin iadesi ile ilgilidir. Bununla birlikte, Talmudik metinlerle ilgili açıklamaları yapmadan önce, Talmud sonrası alaha ile ilgili çalışmalara bakalım.
Şulhan Aruh (Yahudi Kanunnamesi) Koşen Mişpat 348:2
Küçük bir miktar bile çalan herkes “Levililer 19:11” tarafından çizilen “Çalmayacaksınız” yasağını ihlal eder ve ister bir Yahudi’den isterse, Yahudi olmayan birinden çalsın, [çalınan miktarı] geri ödemelidir.
Şulhan Aruh (Yahudi Kanunnamesi) Koşen Mişpat 359:1
Yahudi ya da Yahudi olmayan bir kişiden en küçük miktarda bile bir şey çalmak ya da onları aldatmak yasaktır.
Rabbi Şelomo Gantzfried, Kitzur Şulhan Aruh (Kısaltılmış Yahudi Kanunnamesi), 182: 1
Yahudi ya da Yahudi olmayan bir kişiden en küçük miktarda bile bir şey çalmak ya da onları aldatmak yasaktır.
Maimonides, Mişne Tora, Hilhot Gezeilah 1: 2
Kutsal Kitap’ta, Yahudi olmayan birinden de az miktarda bile olsa çalmak ya da onu aldatmak yasaklanmıştır. Ve eğer ondan çaldıysanız veya onu aldattıysanız, çalınan parayı veya nesneyi iade etmeniz gerekir.
Sefer HaHinuh, 259
Maimonides, hatırası kutsaldır, eğer bir kişi ölçülerinde yalan söylerse ve bu nedenle Yahudi olmayan bir putperestten dahi fazla para alırsa, bir yasağı ihlal etmiş olur ve parayı geri vermesi gerektiğini yazmıştır. Benzer şekilde, Levililer 25:50’de belirtildiği gibi, hükmünüz altında olsa bile; Yahudi olmayan biri hükmünüz altında değilse bundan daha fazla biçimde, “Alıcısı ile …hesaplaşacak” ve (Yasa’nın Tekrarı 25:16) şöyle der: “Zira Tanrı için iğrençtir bunları yapan herhangi biri – hile yapan herkes.”
Yahudi kanunları açısından Yahudi olmayan birinden çalmanın açıkça yasak olduğunu gördük. Şimdi ilgili Talmud metinlerine bakalım.
Talmud Bava Kamma 113a-b
Ve kim [daha önceki vakada ima edilen] Yahudi olmayan birinden çalmaya izin verebilir? [bir baraitada] demiyor mu: Rabbi Şimon, Rabbi Akiva’nın, Zefirin’den geldiğinde bunu öğrettiğini söyledi: Yahudi olmayan birindne çalmanın yasak olduğunu nereden biliyoruz [Levililer 25:48] “[bir Yahudi] [Yahudi olmayan birine] satıldıktan sonra kurtarılması [hemen] olmalıdır.” Buradan görüyoruz ki Yahudi mahkemesi onu alamaz ve Yahudi olmayan sahibini bırakacaktır. Belki [kurtarıldıktan sonra Yahudi köle özgür kalacak ve] Yahudi olmayan kişi kendi parasını kendileri tahsil etmek zorunda kalacak – bu nedenle Levililer 25:50’de belirtildiği gibi “Alıcısı ile …hesaplaşacak.” Rava şöyle dedi, “Bu öğreti ile önceki vaka arasında] hiçbir çelişki yoktur. Burada [bu öğretide] hırsızlıktan bahsediyoruz ve orada [önceki durumda] bir borcu ortadan kaldırmaktan bahsediyoruz.
Bu pasajda çok sayıda önemli nokta bulunmaktadır. Öncelikle, Yahudi olmayan birinden çalmanın inkar edilemez biçimde yasak olduğunu görüyoruz. Talmud, Levililer Kitabı’nda bulunan zor bir ayeti açıklayarak bunu vurgulamaktadır. Gördüğümüz gibi, bu bölüm Talmud sonrası yazın boyunca kabul edilmiştir. Bir diğer önemli nokta, Yahudi olmayan birinden alınan bir borcun ortadan kaldırılmasına izin verilmesidir. Normal olarak, bir borcun yasal olarak etkili olması için buna tanık olunur ve belgelenir. Bu yapılmazsa, yasal kanıt bulunmamasına rağmen bir Yahudi borç verene merhamet etmekle yükümlüdür. Borç veren kişi dikkatsiz olmasına ve işiyle ilgili işlerini doğru bir şekilde belgelemeyi ihmal etmesine rağmen, bir Yahudi kanunun harflerinin ötesine geçmeli ve bahtsız kardeşine merhamet etmelidir. Bununla birlikte, bu kardeşçe davranışın yalnızca bu borç alan kişinin geniş ailesine kadar uzanması gereklidir. Bir Yahudi, yalnızca Yahudi kardeşleri ve kuzenleri için ortak iş hukuku harflerinin ötesine geçmekle yükümlüdür. Geniş ailesinin bir parçası olmayan, bu organik ulusunun bir parçası olanlar ise adil ve saygı ile muamele görürler ancak ailesi için ayrılan özel muameleyi görmezler. Yahudi olmayanlardan çalma yasağına geri dönersek, bu yasaklama ile ilgili bir tartışma vardır. Bazı bilginler, bu yasağın Kutsal Kitap’ın ayetlerinden açıkça çıkarılması nedeniyle bu yasağın Kutsal Kitap tarafından konduğunu belirtir, [bakınız: Maimonides, Mişne Tora, Hilhot Geneivah 1:1, 7:8, Hilhot Gezeilah 1:1; Rabbi Yechezkel Landau, Noda BiYehudah 81; Rabbi Yom Tov Algazi, Hilhot Bechorot 2:17; Rabbi Volozhin’li Chaim, Rabbi Yair Bachrach, Chavot Yair, 79; Rabbi Tzvi Ashkenazi, Chacham Tzvi, 26…] Diğerleri, Yahudi olmayan kişilerden hırsızlığa izin verildiğine, ancak kendi yetkilerini kullanan rabbilerin, tüm Yahudiler için bu eylemi yasakladığına inanır [bakınız Raşi, Sanhedrin 57a; Rabbi Gerona’lı Nissim, Chiddushei HaRan, Sanhedrin 57a] Ancak, Yahudi yasasınında, Yahudi ya da Yahudi olmayan kişilerden çalmanın açıkça yasakladığını görüyoruz.
Tanna Devei Eliyahu 16
Bir zamanlar Yahudi olmayan bir kişiye dört korine [28 kile (bir ağırlık ölçü birimi)] hurma sattım ve onu karanlık bir odada tarttım. Bana dedi ki: “Tanrı göklere hükmediyor ve sen benim için ne kadar tarttığını biliyorsun.” Ancak, karanlık bir odada ölçtüğüm için [yanlışlıkla] ona üç seah [0.7 kile] daha az verdim. Bana parayı ödedikten sonra o parayla bir kavanoz yağ aldım ve hurma sattığım aynı yere koydum. Kavanoz patladı ve yağ döktü [ilahi bir ceza olarak]. Ona dedim ki: [Levililer 19:13] “Akranının alacağını esirgeme ve [onu] soyma...” Akranın, kardeşine benzer ve kardeşin akranına benzer. Buradan Yahudi olmayan birinden çalmanın yasak olduğunu öğrenirsin, çünkü bu bir hırsızlıktır ve kardeşinden çalmanın yasak olduğu söylemeye gerek yoktur.
Yahudi yasaları Yahudi olmayan birinden çalmayı yasaklamakla kalmaz; Rabbiler, Yahudilerin kanunsuz insanlarmış gibi görünmelerinden ve böylece hem Yahudi ulusunu hem de Tanrı’larını lekelemelerinden özellikle endişe duyuyordu. Bu duygu aşağıdaki bölümlerde açıktır:
Tosefta Bava Kamma 10:8
[Tanrı’nın] ismine saygısızlık getirmesi nedeniyle, Yahudi olmayan birinden çalmak, bir Yahudi’den çalmaktan daha kötüdür.
Yeruşalayim Talmudu Bava Metzia 2:5 (7a)
Rabbi Hananya bu hikayeyi anlattı: Bazı rabbinik bilginler, Yahudi olmayan askerlerden bir yığın buğday aldılar. [Bilginler] içinde bir miktar para buldu ve [askerlere] geri verdiler. [Askerler] “Yahudiler’in Tanrı’sı Kutsanmıştır” dedi.
Midraş Devarim Rabba 3:3
Bir zamanlar Rabbi Şimon Ben Şeta bir Arap’tan eşek satın aldı. Öğrencileri gitti ve eşeğin boynuna asılı değerli bir taş buldu. Rabbi ona, [Özdeyişler 10:22] “Rab’bin bereketidir kişiyi zengin eden,” dedi. Rabbi Şimon ben Şeta ona “Bir eşek satın aldım. Değerli bir taş satın almadım” dedi. Gidip Arap’a geri verdi ve Arap “Şimon ben Şeta’nın Tanrı’sı Kutsanmıştır” dedi.
Yeruşalayim Talmudu Bava Metzia 2:5 (7a)
Rabbi Şmuel ben Sustray, İmparatoriçe bileziğini kaybettiğinde Roma’ya gitti ve onu buldu. Bölgede, 30 gün içinde onu bulup iade eden kimseye bir ödeme yapılacağına, 30 gün sonra iade eden herkesin ise idam edileceğine dair bir kararname çıkarılmıştı. Rabbi Şmuel ben Sustray, 30 gün içinde değil, 30 günden sonra getirmişti. İmparatoriçe ona “Bölgede değil miydin?” diye sordu. “Evet” diye cevap verdi. Ona “İlanı duymadın mı?” diye sordu. “Evet” diye cevap verdi. Ona “İlan neydi?” diye sordu. “30 gün içinde kim geri getirirse böyle böyle bir şey alacak; 30 gün sonra kim geri getirirse idam edilecek” diye cevap verdi. Ona “Peki neden 30 gün içinde geri getirmedin?” diye sordu. “Böylece, senden korktuğum için yaptığımı söyleyemeyeceksin, aksine Tanrı korkusundan yaptım” diye yanıtladı. Ona “Yahudiler’in Tanrı’sı Kutsanmıştır” dedi.
Kutsal Kitabınızı bilin!
Kutsal Kitabınızı bilirseniz, kimse inancınızı ve Tanrı ile olan bağlantınızı çalamaz.
Kaynak: Gil Student