Kabala nedir?
Kelime anlamı “Alınan” olup, Kabala, Yahudi mistik geleneğidir.
Torahın ruhu ve içsel boyutudur. Kabala insan tarafından tasarlanmış bir teoloji değil, tersine Aşem tarafından iletilen ve insanlar tarafından alınan İlahi bilgidir.
Kabala’dan ne bahsediyor?
Kabala, yaratılışın amacı, Aşem’in dünyayı nasıl yarattığı, ruhun inişi, İlahi takdir ve Tora ve Mitzvalar’ın anlam ve yararları gibi temel konuları ele alır.
Kim Kabala’yı çalışabilir?
Kabala, Sözlü Tora geleneğinin bir parçasıdır ve her Yahudi’nin, Tora’nın tüm alanlarını, Kabala’yı da kapsayacak şekilde, Yahudi yasası kurallarında belirtildiği üzere kişisel kabiliyetleri nispetince incelemesi vazifesidir.
Kabala çalışmak için 40 yaşın üzerinde olmak gerekiyor mu?
Hayır. Geçmiş çağlarda Kabala’yı kimin çalışabileceği konusunda sınırlamalar vardı. Bununla birlikte, bu sınırlamalar büyük Kabalistler ve liderler tarafından kaldırılmıştır. İsminin kısaltması Arizal olarak bilinen Rabbi Isaac Luria, 16. yüzyılın önde gelen Kabalistiydi. Bu çağda, bu bilgeliği açığa çıkarmanın bir Mitzva olduğunu ve Hasidizm hareketin kurucusu Baal Shem Tov da, Mashiach’ın gelişinin onu çalışmaya bağlı olduğunu ortaya koydu. Bu nedenle, başarılı, işini iye bilen bir bilge ve deneyimli bir öğretmen tarafından yönlendirilmesi koşuluyla, geçmiş nesillerin sınırlamaları geçerli değildir.
Yahudi olmayan bir kişi Kabbala’yı çalışabilir mi?
Yahudi olmayan herkes, Sina’da vahiy olarak tüm dünyaya iletilen Yedi Noahid Yasasını yerine getirmekle yükümlüdür. Onlar, bu yasaları incelemekle ve içerdikleri mantıksal ve manevi aksiyomları kavramakla yükümlüdürler. Bu yedi yasada putlara ve küfre karşı yasaklar yer almaktadır. Dolayısıyla, Yahudi olmayan bir kişinin Aşem’in birliği ve monoteistik ahlakın temelleri ile ilgili doktrinler hakkında sağlam bir anlayışa sahip olması gerekir. Tek tanrı kavramını ve Aşem’in emirlerine uyma sonuçlarını açıklayan ve geliştiren metinler okuyabilir. Buna Kabala çalışması dahildir, bununla birlikte doğru bir yol gösterici ile yapılmalıdır.
Kabalistik metinleri anlayamadığı halde çalışmaya devam etmeli midir?
Zohar’dan pasajları anlamadan okumanın ruhsal bir geçerliliği olsa da, bu bir öncelik değildir ve kısıtlı zamanını metni kavrayacak ve onu içselleştirmesini sağlayacak şekilde Tora’yı çalışması daha doğrudur.
Mitzvalara bağlı olmayan, itaat etmeyen bir Yahudi Kabala çalışabilir mi?
Kabala, Yahudi uygulamalarından kopuk bir din değildir. Yahudi kanunlarıyla (Halaka) el ele gider.
Mitzvalara bağlı olmayan, itaat etmeyen Yahudiler, günlük yaşamı düzenleyen pragmatik yasaların yanında Yahudiliğin mistik tarafını keşfetmek için aktif olarak teşvik edilirler. Çoğu zaman, bu yoldan geçerek gelişme arzuları uyandırılır. Tora’nın “ruhu”, “vücudunu” aydınlatır ve ikisi birlikte kişinin Yahudiliğini canlandırmaya yardımcı olur.
Bir kişi tek başına çalışabilir mi, yoksa bir öğretmene mi ihtiyaç duyar? Kabala’yı çalışmak büyük özen gerektirir. Kabala, ruhsallık ve soyut teoloji konusunu ele aldığından, fikirleri kolayca yanlış anlaşılabilir, hatta bayağılaştırılabilir. Bazı amatör öğretmenler ve daha da kötüsü, hırslı fırsatçılar ne yazık ki Kabala’nın öğretilerini yanlış yorumlayan ve fikirlerini bozan bir tür “fast food Kabala” yı popülerleştirmektedirler. Yukarıdakilerin ışığında, yaratılış gizemlerine yaklaşırken son derece temkinli olunmalıdır. Konuyla ilgili tanıtım kitaplarını okumak yararlı olabilir, ancak sonuç olarak nitelikli bir öğretmen tarafından incelenmelidir.
Kim bir Kabalist olabilir?
Ön koşul olarak, gerçek bir Kabalist bütünüyle Tora çalışması ve pratiğine dalmış bir Tora dindarıdır. Tora’nın sırlarını inceleyen önde gelen Kabalistlerin rehberliğinde uzun yıllar ciddi bir çalışma geçirmiş olmalıdır. Kardeşlerine, diğer insanlara karşı davranışlarında üstünlük gösteren biri olmalıdır. Çünkü insan sevgisi Aşem’e açılan kapıdır. Gerçek bir Kabalacı bu dünyanın beyhudeliğinden, gösterişinden uzak durur, maddi kazanç, itibar veya benzeri unsurlar tarafından motive edilmez ve bunlara heves etmez.
Farklı Kabalistik düşünce okulları var mıdır?
Evet. Tıpkı bir nehrin çok sayıda kolu olduğu gibi, Kabala’nın da yaklaşıma önem veren çok sayıda düşünce ve çeşitliliği vardır. Bu kitapta, Tora’nın içsel boyutuna ortalama bir akıl tarafından anlaşılmasını sağlayan ChaBaD okulunu izliyoruz.
Hasidizm ve Kabala arasında bir fark var mıdır?
Evet. Kabala, Aşem’i rakamlar, sayılar ve şemalar içeren çok teknik ve anatomik bir şekilde tartışır. Hasidizm, insan psikolojisi modelini kullanır ve kendi bilinç ve bilinçdışımızın derinliklerine inerek görkemli özellikleri anlamamıza yardımcı olur. Bu kitapta Kabala’yı hem Hasidizm hem Kabala için genel bir terim olarak kullanıyoruz.
Neden bazı ana akım Yahudi grupları kendilerini Kabala çalışmasından uzak tutuyor?
Geleneksel olarak, Kabala’yı çalışan kişinin Kutsal Yazılar, Mişna ve Talmud konularında sağlam temele sahip olması şarttı.
Bu nedenle bazıları Kabala’yı yeni başlayanlara öğretmeye karşıdırlar.
Bununla birlikte, uyuklayan Yahudi ruhunun uyanması gereği ve Maşiah’ın gelişine hazırlık nedeniyle “Tora’nın içsel boyutu” (Pnimiyut HaTorah) çalışması bir hayat iksiri haline gelmiştir. Talmudik çalışmada henüz tam yetkinliğe ulaşamamış olanlar için bile çağdaş toplumda artık bir zorunluluktur. Kabala ve Hasidizm, bugün mevcut olan geniş Judaica dizisi içerisine kesinlikle girmişlerdir.
Ya Madalyonlar ve kırmızı ipler takmak?
Ne yazık ki, bu tür uygulamalara aşırı ve sağlıksız derecede önem verilmiştir. Bazı durumlarda, bazı gruplar tarafından mali kazanç için yanlı şekilde yayılmaya çalışılmıştır. En önemli olan konu, Mitzva’nın – Yahudi Kanunu’nun gerekliliklerini (Shulchan Aruch) – bütün ayrıntılarıyla yerine getirilmesidir. Kabalistik düşüncenin tüm okullarına göre, bu şekilde Mitzva’nın yerine getirilmesi Aşem’in kutsaması ve koruması için en emin araçtır.
KİTABI OKU
Rabbi Nissan Dovid Dubov