İddia

Yahudiler, Yahudi Olmayanları aldatabilir.

Sanhedrin 57a

***

Bu iddia, belki de en kötü yalanlardan biridir. Talmud ve Talmud sonrası Yahudi yazını içerisinde, Yahudi ya da Yahudi olmayan birine, herhangi bir kimseye yalan söylemek veya onları aldatmak kesinlikle yasaklanmıştır. Hile yapmak veya yalan söyleyerek çıkar sağlamak yasaktır. Aşağıdaki metne bakınız:

Metin

Şmuel’in dediği gibi: Birini aldatmak yasaktır, hatta Yahudi olmayan bir putperesti bile.

Talmud Hulin 94a

***

Bu ifade, Maimonides’in meşhur çalışmasında Mişne Tora (Hilhot Deot 2: 6) ve Şulhan Aruh’ta (Koşen Mişpat 228:6) da doğrulanmaktadır. Yahudi yazını boyunca bu kavram çok açıktır. Bu kavramın yasa olarak bulunabileceği birkaç yer daha şunlardır: Rabbi Yom Tov ben Avraham Alaşbili, Kiduşe aRitva, Hulin aynı yerde; Rabbi Yehuda aHasid, Sefer Hasidim 51; Metzli Rabbi Eliezer, Sefer Yerei’im 124; Rabbi Elazar Azkiri, Sefer Haredim 29:20; Rabbi Yehuda Rosannes, Dereh Pekudeha 2:36:2; Coucy’den Rabbi Moşe, Sefer Mitzvot aGadol 1:74, 2:155; Gerona’dan Rabbi Yona, Şa’are Teşuva (Tövbe Kapıları) 3:184; Rabbi Şmuel Edels, Kiduşe Maharşa – Kiduşe Agadot, Hulin aynı yerde.

Maimonides’in Mişna’ya yaptığı yorumundaki açıklama çok açıktır:

Maimonides, Mişna’ya Yorum, Kelim 12:7

Ve benzer şekilde, Yahudi olmayanlara yalanlar, hileler, tuzaklar kurmak yasaktır. [Yukarıda belirtildiği gibi] Şöyle dediler: ‘Birini aldatmak yasaktır, hatta Yahudi olmayan bir putperesti bile’ ve Tanrı’nın İsmi’ne saygısızlık söz konusuysa bundan daha fazlası da yasaktır. Çünkü bu büyük bir günahtır ve insana kötü özellikleri aşılar. Ve bütün bu kötü davranışlar ile ilgili olarak Tanrı, bu davranışlardan ve  onları yapanlardan iğreneceğini açıklamıştır: (Yasa’nın Tekrarı 18:12) “Çünkü bunları yapan herkes Tanrı için iğrençtir.”

***

Bunu akılda tutarak, söz konusu metne bakalım:

Metin

Şmuel dedi ki: Onların hata yapmasına izin verilmiştir. Şmuel’in Yahudi olmayan birinden dört zuz karşılığında altın bir kap satın alması (satıcı bronz olduğunu düşünürken) ama yanlışlıkla bir zuz az ödemesi gibi.

Talmud Bava Kamma 113b

***

Talmud, Yahudi olmayan birini aldatmaya izin verildiğini söylememektedir. Yukarıda Talmud’un bunu özellikle yasakladığını gördük. Talmud’un söylediği şey, normal iş ilişkilerinde, anlaşmanın her iki tarafının, anlaşmanın kendi tarafından sorumlu olması gerektiğidir. Eğer Şmuel ucuz bir kase satın aldıysa ve yanlışlıkla daha az ödeme yaptıktan sonra satıcı parasını saymazsa, Şmuel satıcının yaptığı hatadan sorumlu değildir. Birinin kardeşleri ve akrabaları söz konusu olduğunda, standart iş ilişkileri uygulamasının ötesine geçmeli ve tüm hataları, tüm kayıpları düzeltmeli, tüm yanlış anlamaları gidermelidir. Bununla birlikte, karşılıklı saygı ve anlayışın geçerli olduğu, bunun üzerinde bir ilişkinin bulunmadığı iş ilişkilerinde, kişi sözleşme veya uzlaşmayı izleyerek iş yapar.

Özetlersek, bir Yahudi, Yahudi olmayan bir kişinin ticari hatalarını düzeltmek zorunda değildir. Bir Yahudi, Yahudi olmayan bir kişiyi asla aldatamaz. Ama Yahudi olmayan kişi dikkatsiz davranırsa, satış geçerlidir.

Şu kaynaklar, Talmud’un yalnızca yanlışlıkla yapılan hataları işaret ettiğini açıkça belirtmektedir: Maimonides, Mişne Tora, Hilhot Geneva 7:8; Bava Batra’nın sonunda Rabbi Mordekay Aşkenazi; Hinuh 258; Rabbi Şlomo Luria, Yam Şel Şlomo, Bava Kamma 10:20; Rabbi Efrayim Navon, Mahane Efrayim, Hilhot Gezela 4; Rabbi Yeoşua Falk, Sefer Me’rat Enayim, Şulhan Aruh’a, Koşen Mişpat 283:6, 359:3.

Kutsal Kitabınızı bilin!

Kutsal Kitabınızı bilirseniz, kimse inancınızı ve Tanrı ile olan bağlantınızı çalamaz.

Kaynak: Gil Student