Kabalat Tora

Main Menu

  • Soru-Cevap (Tümü)
  • Kavramlar (Tümü)
  • Kitap (Tümü)
  • Video (Tümü)

logo

Header Banner

Kabalat Tora

  • Soru-Cevap (Tümü)
  • Kavramlar (Tümü)
  • Kitap (Tümü)
  • Video (Tümü)
  • Öznellik [38]

  • Bağ’ın Merkezi [37]

  • Ham neden yaptı? [36]

  • Ham ne yaptı? [35]

  • İki Rol [34]

Soru-Cevap
Home›Soru-Cevap›Talmud’a yapılan iftiralar (9) “Yahudiler, Yahudi olmayanları öldürebilir mi?”

Talmud’a yapılan iftiralar (9) “Yahudiler, Yahudi olmayanları öldürebilir mi?”

By Gökhan Duran
10 November 2019
965
0
Share:

İddia

Yahudiler, Yahudi olmayanları soyabilir ve öldürebilir, (Sanhedrin 57a.) Bir Yahudi, Yahudi olmayan birini öldürdüğünde ölüm cezası verilmez. Bir Yahudi, Yahudi olmayan birinden çalarsa, onu saklayabilir.

Küçük Traktatlar. Soferim 15, Kural 10. Bu, Rabbi Şimon ben Yohay’ın sözleridir: “Tov şebe goyyim harog” (“Yahudi olmayanların en iyileri bile öldürülmelidir.”)

***

Bugün, internette yapacağınız çok kısa bir araştırma ile, bu iddianın yer aldığı yüzlerce siteyi görebilirsiniz. Birbirinin kopyası olan bu siteler, nasıl oluyor da yine çok kolay biçimde çürütülebilecek bu iddiayı çekinmeden paylaşabilmektedir? Bunun yanıtı, her zaman olduğu gibi, iyi niyetli ama bilgisiz kişilerin sorgulamadan ve araştırmadan söylediklerini kabul edeceklerine dair kendilerine güvenleridir.

Yazının başında, aksi gösterilemeyecek gibi görünen bu iddia, yazının sonunda apaçık hale gelmektedir.

Yahudi olmayanları soymak kesinlikle yasaklanmıştır. Bunu ayrı bir bölümde ele almıştık. Burada Talmud’un hiçbir şekilde Yahudi olmayanları öldürmeye izin vermediğini veya bunu teşvik etmediğini göstereceğiz. Talmud , Yahudi veya Yahudi olmayan herkesi öldürmeyi kesinlikle yasaklar.

Metin

Rabbi Şimon ben Yohay şöyle öğretti: Yahudi olmayanlar arasında iyi olanları [bile] öldür.

Talmud Sofrim 15:10

***

Bu bölüm, Yahudi olmayanların tümünün soykırımını savunuyor gibi görünmektedir. Ancak bu alıntının ayrıntılı ve son derece ilginç bir çalışmadan alınan tek bir paragraf olduğu unutulmamalıdır. Orijinal bağlamı içerisinde görmeden okuma hem yanlıştır hem de geçersiz bir akademik çalışmadır. Şimdi, birçok farklı yerde kaydedilmiş olan orijinal metnin tamamına bakalım:

Orijinal öğreti, Mısır’dan Çıkış kitabı ile ilgili bir çalışmasının parçasıdır. Bu noktada, Yahudiler Mısır’dan ayrılmıştır ancak henüz Sazlık Denizi’ni (Yam Suf) geçmemiştir. Mısır halkı, on bela yüzünden acı çekmelerine rağmen, Yahudi halkını gitmelerine izin vermek yerine peşlerinden gitmeye karar vermiştir.

Mehilta, Beşalah 2 (Mısır’dan Çıkış 14:7 üzerine)

(Mısır’dan Çıkış 14:5-7) [Bu sırada] Mısır kralına halkın kaçtığı anlatıldı. Paro ve danışmanlarının halkla ilgili düşünceleri tersine döndü; “Yisrael’i bize hizmet etmekten salıvererek ne yaptık?!” dediler. [Paro] Savaş arabasını [bizzat] hazırladı; halkını da kendisiyle gelmeye ikna etti.[Yanına] Seçkin [mürettebatlı] 600 savaş arabasını ve Mısır’ın [diğer] tüm arabalarını aldı. Hepsinin üzerinde subaylar görevliydi.

Soru şudur: Savaş arabalarını süren hayvanlar nereden çıktı?

Eğer onların Mısır’dan olduğunu söylerseniz, Mısır’dan Çıkış 9:6 ayetinde “Tanrı bu sözü ertesi gün gerçekleştirdi ve Mısır’ın tüm hayvanları telef oldu” demiyor mu?

Eğer onların Paro’dan olduklarını söylerseniz, Mısır’dan Çıkış 9: (2) ve 3. ayetinde “(Çünkü eğer salıvermeyi reddeder ve onları tutmayı sürdürürsen), Tanrı’nın Gücü, çayırdaki hayvanlarına yönelecek. Atlar, eşekler, develer, sığır ve davar, son derece ciddi bir salgın [sebebiyle telef olacaklar]” demiyor mu?

Eğer onların Yahudiler’den olduklarını söylerseniz, Mısır’dan Çıkış 10:26 ayetinde “Sürülerimiz de bizimle gelecekler! Tek bir toynak bile kalmayacak” demiyor mu?

Doğrusu, Tanrı’dan korkan Mısırlılar’dandılar [ve belalardan etkilenmemişlerdi]. Şimdi, belalardan kurtulan ve Tanrı’dan korkan Mısırlılar’ın hayvanlarının, Yahudiler için büyük bir zorluğa neden olduğunu görmekteyiz. Buradan Rabbi Şimon [ben Yochay] şöyle dedi: “Yahudi olmayanlar arasında iyi olanları [bile] öldür.”

***

Yukarıdaki öğretiden Rabbi Şimon ben Yohay’in bir savaş durumu üzerinde tartıştığını görmekteyiz. Mısırlılar arasındaki Tanrı’dan korkan kişiler, hayvanlarının Yahudilere karşı savaşta kullanılmalarına izin vermiştir. Muhtemelen, bu insanlar hayvanlarıyla birlikte gitmişler ve arabaları sürmüşlerdi. Artık görüyoruz ki, Tanrı’dan korkan kişiler, Yahudi olmayanlar arasındaki “iyiler”, Yahudilerle savaşıyorlardı. Buna karşılık olarak Rabbi Şimon ben Yohay, savaşta size karşı savaşan, iyi insanlar olan fakat size muhalif askerlerin hayatlarını korumaya çalışmamalarını söylemiştir. Bir savaştasınız, karşınızda size karşı savaşan, sizi öldürmeye ya da yaralamaya ya da tutsak almaya insanlar var. Bu durumda, karşınızda size karşı savaşan kişilerin savaş dışı hayatlarındaki karakterleri ne kadar önemli olabilir? Burada bir savunma hali söz konusudur. Rabbi Şimon ben Yohay da, karakterlerinden bağımsız olarak, böyle bir durumda herhangi bir düşman askerini öldürmeleri gerektiğini söylemiştir.

Rabbi Şimon ben Yohay’ın ifadesini anlamadaki bu bağlama bakarak yaklaşım, Talmud sonrası Yahudi yazınının bu ifadeyi böyle okuduğunu göstermektedir: [Kanıt için bakınız: Tosafot, Avoda Zara 26b; Maimonides, Mişne Tora, Hilhot Avoda Zara 10:1]. Rabbi Şimon ben Yohay’ın Yahudi olmayan tüm kişilerin öldürülmesi gerektiği gibi bir sözü bulunmamaktadır ve sonraki Yahudi bilginler bu sözü asla bu anlamda anlamamıştır.

Metin

Yahudi olmayan dürüst olmayan bir kişiyi öldüren bir Yahudi bir mahkemede infaz edilmez. Yazılmış olduğu gibi, (Mısır’dan Çıkış 21:14) “Bir kişi, akranına karşı onu sinsice öldürmeyi tasarısına girişirse, …” [ve Yahudi olmayan biri akran olarak kabul edilmez] ve hatta o, dürüst olmayan Yahudi olmayan bir kişiyi öldürdüğü için idam da edilmez. Öğretmenimiz Maimonides’in, bir mahkemede infaz edilmediğini yazdığında demek istediği, yine de Gökler tarafından cezalandırıldığıdır.

Maimonides, Mişne Tora, Hilhot Rotze’ah 2:11 ve Rabbi Yosef Karo’nun yorumu, Kesef Mişne (Mişna Tora eserinin kısmi yorumudur.)

***

Maimonides’ten alınan yukarıdaki metin, bir Yahudi’yi öldüren kişi ile Yahudi olmayan birini öldüren kişi arasında bir ayrım yapıldığını göstermektedir. Yahudi Kutsal Kitabı, bir katilin ancak “akranını” öldürmesi halinde infaz edildiğini ve çok farklı toplulukların parçası olan Yahudi olmayan bir kişinin ise “akranı” olmadığını söylemektedir. Cinayet yasak mıdır? Kesinlikle. Ancak, Kutsal Kitap bu cinayetin karşılığının bir Yahudi mahkemesi tarafından verilen bir ölüm cezası olmadığını belirtir. Bununla birlikte, bu katilin küçük bir ceza almasına izin vermek yerine, cezası İlahi İrade’ye bırakılmıştır. Tanrı, bu günahı uygun bir şekilde cezalandıracaktır, çünkü bu, mahkemenin elinde değildir.

Yahudi olmayan birinin öldürülmesinin kesinlikle yasak olduğunun belirtildiği kanıtlar şunlardır:

Tosafot, Avoda Zara 26b; Maimonides, Mişne Tora, Hilhot Rotze’ah 2:11, Hilhot Avoda Zara 10:1; Rabbi Yoel Sirkes, Bayit Hadaş, Yore Dea 158; Taz, Yore Dea 158:1; Beit Meir, Even HaEzer 17:3; Rabbi Yosef Babad, Minhat Hinuh, 93:2; Rabbi Avraham Yişahayu Karelitz, Hazon İş, Bava Kamma 10:16.

 

Kutsal Kitabınızı bilin!

Kutsal Kitabınızı bilirseniz, kimse inancınızı ve Tanrı ile olan bağlantınızı çalamaz.

Kaynak: Gil Student

Post Views: 1,069
0
Shares
  • 0
  • +

Leave a reply Cancel reply

0
logo

Yahudilik hakkında makaleler yazıyor, çeviri yapıyor, videolar hazırlıyorum.

Sorularınızın tamamına yanıt vermeye çalışacağım. E-posta ile ya da "iletişim" bölümünden bana ulaşabilirsiniz.

Hakkımda

  • ..
  • ..
  • gokhanduran.bv@gmail.com

Instagram

kabalattora

Bu yazıları okumadan önce, sizleri Adam, Hava, Bu yazıları okumadan önce, sizleri Adam, Hava, Yılan ve Eden Bahçesi öyküsünü yeniden okumaya davet ediyorum. Evet, biliyorum: Hikayeyi siz zaten çok iyi biliyorsunuz. Aklınıza hemen ağacın etrafına sarılı bir yılanın Hava’ya bir elma sunması geldi. Ama konu tam olarak da bu. Bunların tümünü unutmalısınız. Bu görüntüleri silmeniz ve hikayeyi yeniden okumanız gerekiyor.

Hikayeyi yavaşça ve dikkatlice okuyun ve kendinize şu soruları sorun: Bunu ilk defa okuyor olsaydım, bana ne garip gelirdi? Tora’nın bu hikaye ile ilgili benden sormamı istediği “büyük sorular” nedir?

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #yahudi
Peygamber Yeremya /Artscroll Yayınları Peygamber Yeremya /Artscroll Yayınları
Satın almak için: www.amazon.com/Torah-Commenta Satın almak için:

www.amazon.com/Torah-Commentary-Midrash-Rabbeinu-Bachya/dp/9657108454
Tora’da “şeytan” kelimesi ilk kez Çölde S Tora’da “şeytan” kelimesi ilk kez Çölde Sayım 22:22’de geçmektedir, bir melek Bilam ve eşeğinin önünde onları engellemek, yollarını kapamak için durduğunda geçmektedir. “l’satan” kelimesi “engel” demektir.

“…Tanrı’nın bir meleği ona engel teşkil etmek üzere yolda sabit durdu…” (Çölde Sayım 22:22)

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam
“Jews for Jesus” adlı Hristiyan misyonerlik k “Jews for Jesus” adlı Hristiyan misyonerlik kurumunun kurucusu olan Moshe Rosen, Mezmurlar 22:17 (16)’de כָּ֝אֲרִ֗י (kaari) kelimesinin Hristiyan çevirilerinde niçin “deliyorlar” olarak tercüme edildiğini açıklamak için yaratıcı çözümler bulmaya çalışmaktadır.

Rosen, misyoner faaliyetleri için çok sayıda dağıtılmış “Y’shua” adlı kitabında,  כָּ֝אֲרִ֗י (kaari) kelimesinin “aslan gibi” anlamına geldiğini ve “deliyorlar” anlamına gelmediğini kabul etmektedir! Ancak bu durum Yahudiler’in söylediklerinin doğru olduğunu kabul etmek anlamına geldiği için, başka bir iddiada bulunmaktadır.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #yahudi
Ben Noah Yasaları SORU: Ben Noah Yasaları ismin Ben Noah Yasaları

SORU: Ben Noah Yasaları ismini nereden almaktadır?

CEVAP: Tüm insanlık, Noah’ın soyundan geldiği için, tüm insanlığın sorumlu olduğu ahlaki kurallara Noah’ın Çocukları Yasaları adı verilmiştir. Bu isim, Babil Talmudu Sanhedrin 56a bölümünde kullanılmaktadır.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #yahudi
Yahudiliğin bir ırk veya belirli bir halka ait b Yahudiliğin bir ırk veya belirli bir halka ait bir din olduğunu, Yahudiliğe geçişin mümkün olmadığını, Yahudilerin aralarına diğer halklardan insanları almadıklarını, kapalı bir toplum olduklarını duymuşsunuzdur. Sayısız diğer konularda olduğu gibi bu konu hakkında da, içinde bulunduğumuz toplum içerisinde, temelsiz, kulaktan dolma ve nefret dolu yanlış bilgiler bulunmaktadır.

Devamı için: kabalat.com

#yahudi #yahudilik
Öncelikle iddiayı görelim: Mika 5:1 (Hristiyan Öncelikle iddiayı görelim:

Mika 5:1 (Hristiyan İncili’nde 5:2) “Ama sen, Beytlehem Efrata, Yahuda boyları arasında küçük olduğun halde, İsrail üzerine hükümdar olacak bana senden çıkacak. Onun kökeni eskiden, eski günlerdendir” ayetindeki “sen, Beytlehem Efrata” “veata beytlehem efrata” ifadesi eril bir ifadedir. Tanah’ta yer alan şehir isimleri eril değil dişildir. O halde Beytlehem bir şehir olamaz.

Ayrıca, söz konusu ayetin devamında (küçük) “tsair” kelimesi de erildir. Eğer Beytlehem, bir şehri ifade ediyor olsaydı bu kelimeyi niteleyen “tsair” kelimesi de dişil “tsairah” olmalıydı. Öyleyse, beyt-lehem bir şehri değil, Lehem Evi’ni yani Lehem klanını ifade etmektedir.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #yahudi #hristiyanlık
Tora, Mısır’dan Çıkış Kitabı’nda Yitro Tora, Mısır’dan Çıkış Kitabı’nda Yitro Peraşası’nda 20. Bölüm’de On Temel Buyruğun verilmesinden hemen sonraki Mişpatim Peraşası’nda, söz konusu on ilkenin ayrıntıları verilir ve bu ayrıntılara ilk olarak kölelik ile ilgili yasalarla başlanır (Bakınız Çıkış 21.2-6). Bu peraşada, Tora’nın büyük üslup özelliklerinden birini, bir olayın anlatımından sonra yasaların ilan edilişine geçişi görürüz.

Bu peraşaya kadar Mısır’dan Çıkış Kitabı’nın esas konusu Yahudiler’in Mısır’daki esaretinden kurtuluşu ve özgürlüğe doğru yolculuğudur. Şimdi ise ayrıntılı yasalar, “özgürlük anayasası” açıklanacaktır.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #yahudi
Çoğu Hristiyan, Yahudilerin işlemiş olduğu günahlar, yapmış oldukları kötülükler nedeniyle, Tanrı’nın Yahudiler’den yüz çevirdiğini (İbraniler 8:9), Yahudiler ile anlaşmasını bozduğunu, Yahudiler’in artık Tanrı’nın seçilmiş ulusu olmadığını iddia eder.

Sardisli Melito’nun (M.S. 2 Yüzyıl) inanç bildirgesine göre Yahudiler, Tanrı’yı öldürdükleri için, antlaşmayı kaybetmiştir. Bu nedenle Kilise artık “Yeni İsrail”dir.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #kilise
Kutsal Kitap’ın Yaratılış Kitabı’nın 6-1 Kutsal Kitap’ın Yaratılış Kitabı’nın 6-10 bölümlerinde anlatılan Noah Tufanı’nın, Gılgamış Destanı’nda anlatılan tufan hikayesinden alındığı iddia edilmektedir. İnceleyelim:

Sümerlilerin Ziusudra hikayesi, Akkadlıların Atrahasis Destanı ve Gılgamış Destanları, Yaratılış Kitabı’nda anlatılan Noah’ın Tufanı anlatımına ek olarak Yakın Doğu’da anlatılmış olan tufan hikayeleridir.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #yahudi #hristiyanlık
Mika 5:1 (2) Kutsal Kitap, Mesih’in doğum yerin Mika 5:1 (2) Kutsal Kitap, Mesih’in doğum yerinin Beytlehem olacağını mı söylemektedir?

Dört kanonik İncil yazarı içerisinde sadece Matta, Yahudi Kutsal Kitabı’ndan alıntılar yaparak, bu ayetlerin İsa tarafından  yerine getirildiğini iddia eder. Her birinin yanlışlığı kolaylıkla gösterilebilecek olan Matta’nın bu iddialarından birine göre Mesih’in doğum yeri Yahudi Kutsal Kitabı’nda belirtilmiştir.

Devamı için: kabalat.com

#yahudi #yahudilik #hristiyanlık #mesih
Kutsal Ruh

Mezmurlar 33:6 Gökler Rab’bin sözüyle ve onların bütün orduları ağzının nefesi ile yaratıldı.

 

Bu mezmurda, “nefes” olarak tercüme edilen kelimenin orijinali İbranice “ruah” (ר֥וּחַ) kelimesidir. “Ruh” olarak tercüme edilebilir. “Söz” olarak tercüme edilen kelimenin orijinali İbranice “devar” (דְבַ֣ר) kelimesidir. Üçlü Birlik doktrinine iman eden Hristiyanlar, bu mezmurda üçlü birliğe atıf olduğunu savunurlar. Onlara göre, “Ruh” kelimesi ile işaret edilen Kutsal Ruh, “Söz” kelimesi ile işaret edilen de Oğul’dur. Dolayısı ile hem Kutsal Ruh hem Oğul, Yaratılış’a katılmış eş yaratıcılardır.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam #yahudi
İsa, kaç tane eşeğe bindi? İsa, Yeruşalayim İsa, kaç tane eşeğe bindi?

İsa, Yeruşalayim’e girerken kaç tane hayvana bindi? Dört kanonik İncil’den üç tanesine, Markos 11:7, Luka 19:29-35 ve Yuhanna 12:14’e göre İsa bir tane sıpaya binmiştir. Bu Hristiyan İncili yazarları, kendi hikayelerini, Zekeriya Peygamber’in Mesih’in Yeruşalayim’e sıpaya binerek girişi ile ilgili peygamberliği İsa tarafından yerine getirilmiş gibi yazmışlardır.

Bu sitede onlarca kez gösterildiği gibi, Matta Kitabı’nın yazarı İbranice bilmiyordu ve bu da tuhaf bir sonuca yol açmıştı. Matta Kitabı’nın yazarı, Zekeriya 9:9 ayetinde yer alan peygamberliği yanlış anlamış, Mesih’in Yeruşalayim’e bir yerine iki hayvan üzerinde girdiğini sanmıştır. Yani, Matta’nın “Palmiye Pazarı’nda” İsa, iki hayvanın üzerine binmişti!

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #yahudi
Gerçekliği Yönetmek (Haşgaha Pratis) Tanrı, E Gerçekliği Yönetmek (Haşgaha Pratis) Tanrı, Evren'i Nasıl Yaratır? Bölüm 03

Devamı için: kabalat.com

#tanya #torahvisuals #kabalat #hasidizm #Yahudilik #yahudi
Çok tanrılı dinlerde, tanrılar ile cinler aras Çok tanrılı dinlerde, tanrılar ile cinler arasındaki ayrım değişkendir. İyi ve kötü tanrılar olduğu gibi iyi ve kötü cinler de vardır. Tanrılar ile cinler arasında niteliksel bir fark yoktur; hatta cinin bir ismi “kötü tanrı”dır. Bunun nedeni, çok tanrılı dinlerde, doğadaki her büyük olay ve kuvveti yöneten bağımsız bir tanrının var olmasıdır. Bu dinlerde cinlerin tanrılardan farkı; daha az güçlü olmaları, daha az bireyselliğe sahip olmaları, ara sıra tanrılara karşı ayaklanmaları ve bazen de başarılı olmalarıdır. 

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam
Tanrı kimin kurtulacağını seçti mi? Kalvinis Tanrı kimin kurtulacağını seçti mi?

Kalvinistler neye inanır?

Kalvinistlere göre Tanrı, ezelde, henüz Dünya’ya gelmeden önce insanlardan kimin kurtulacağına kimin ise lanetli olduğuna karar vermiştir.

Tanrı, kurtulmaları için seçilmiş insanları ve lanetlileri dünya hayatında yapacakları iyi veya kötü davranışlara bakmaksızın ezelde belirlemiştir!

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #kalvinizm
Kalvinistler neye inanır? Reform Protestanlar ve Kalvinistler neye inanır?

Reform Protestanlar veya Kalvinistler, insanın başlangıçta işlemiş olduğu günah nedeniyle doğasının tamamen bozulmuş olduğuna, kendi günahlı doğasına esir olduğuna, artık kendi kurtuluşu konusunda hiçbir şey yapamayacak durumda olduğuna inanırlar.

Onlara göre insanlar, kendilerini kurtuluşa götürecek iyi işleri seçme özgür iradesine sahip değildirler. Kendi kuvvetleriyle iman edemezler. Tora’daki buyrukları yerine getirerek, iyi işler yaparak yaşama kavuşmak mümkün değildir.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #yahudi #hristiyanlık
Mezmur 110:1 “Rab, Rabbim’e dedi ki?” Hrist Mezmur 110:1 “Rab, Rabbim’e dedi ki?”

Hristiyan İncili’nde Matta Kitabı’nda İsa, Ferisiler’e dönüp sorar:

Matta 22:42 Ferisiler toplu haldeyken İsa onlara şunu sordu: “Mesih’le ilgili olarak ne düşünüyorsunuz? O kimin oğludur?”

Yani, günlük konuşma diliyle “Mesih kimin soyundan gelecektir?” diye sormaktadır.

Onlar da, “Davut’un Oğlu” dediler.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #yahudi
Mezmurlar 40:6 “bana bir beden hazırladın?” Mezmurlar 40:6 “bana bir beden hazırladın?”

Kilise’nin ana inanç ilkesi, yalnızca kan sunusunun günahı aklayabileceğidir. Bu öğretiye göre, İsa’nın ölümü, her insanın sözde asli günah nedeniyle günahkar doğmasını aklayabilecek tek yoldur.

Sadece kan sunusunun günahı aklayabileceği görüşü, kolayca görülebileceği gibi Yahudi Kutsal Kitabı tarafından yalanlanmaktadır. Örneğin, Mezmurlar Kitabı, Yeşaya, Mika, Hoşea ve Yeremya Peygamberler günahkar insanları günahlarını aklamak için kurbanlara güvenmemesi konusunda uyarmaktadır. Peygamberlerin sözleri Hristiyan inancına tamamen zıttır.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #yahudi #hristiyanlık
Load More... Takip edin

Mesih Çağı:

  • Soru-Cevap
  • Kavramlar
  • Kitap
  • Video
© Copyright kabalat.com Tüm Hakları Saklıdır.