Kabalat Tora

Main Menu

  • Soru-Cevap (Tümü)
  • Kavramlar (Tümü)
  • Kitap (Tümü)
  • Video (Tümü)

logo

Header Banner

Kabalat Tora

  • Soru-Cevap (Tümü)
  • Kavramlar (Tümü)
  • Kitap (Tümü)
  • Video (Tümü)
  • Yaratılışın Altı Günü Neyi Anlatıyor? (6)

  • Yaratılışın Altı Günü Neyi Anlatıyor? (5)

  • Yaratılışın Altı Günü Neyi Anlatıyor? (4)

  • Yaratılışın Altı Günü Neyi Anlatıyor? (3)

  • Yaratılışın Altı Günü Neyi Anlatıyor? (2)

Soru-Cevap
Home›Soru-Cevap›Yaratılışın Altı Günü Neyi Anlatıyor? (5)

Yaratılışın Altı Günü Neyi Anlatıyor? (5)

By Gökhan Duran
2 April 2021
104
0
Share:

Yaratılış Anlatısının Gücü

Bazı kişilerin, Yaratılış anlatısının bilimsel bir perspektiften doğru olmadığı kanıtlanırsa, bu anlatının diğer uluslarınkilerin sahip olduğu gibi eski efsanelerin bir derlemesi çıkacağına dair gizli bir korkusu bulunmaktadır. Başka milletlerdeki yaratılış efsanelerinin üstünkörü bir incelemesinin bile kanıtladığı gibi, hiçbir şey gerçekten daha fazla uzak olamaz.

Yaratılış… dini yazın içerisinde en önde gelen anlatıdır. Yaratılışın başka hiçbir antik açıklaması (kozmogoni) ikinci bir okumaya dayanmayacaktır. Çoğu, sadece dünyanın kökenini tanımlamakla kalmaz, aynı zamanda tanrıların önceden var olan bir kaostan (teogoni) nasıl ortaya çıktığını da anlatarak başlar. Yaratılış 1. Bölüm’ün sadeliğinin ve haşmetinin aksine, ister Babil, ister Fenike, Yunan veya Roma olsun, tümü rahatsız edici derecede vahşi, acımasız kozmogonilere sahiptir. Her dinin belirgin öğretileri vardır. Yahudiliğin belirgin öğretisi, dünyanın Bir Olan, Her Şeye Gücü Yeten ve Her Şeye Sahip Tanrı’nın iradesiyle var olduğudur. Komşu uluslar, Güneş’i, Ay’ı ve yıldızları tanrılaştırdıklarında veya hayvanlara, taşlara, kutsal Nil nehrine, sularında yüzen timsahlara ve kıyısı boyunca sürünen böceklere taparken, Tora’nın ilk bölümü, görkemli diliyle, evrenin ve içerdiği her şeyin, onlardan önce var olan bağımsız Varlığın, ebedi, tek bir yüce Aklın ürünü olduğunu ilan etmiştir.

Rabbi J. H. Hertz, Tora ve Aftaralar , sayfa 193

Yaratılış anlatısına baktığımızda, temelde önemli beş gerçeği sunduğunu görüyoruz:

[1] Tanrı evreni yarattı.

[2] Tanrı, evrende bulunan her şeyin Yaratıcısı’dır.

[3] Dünya iyidir.

[4] Dünyanın yaratılışının hedefi insandır.

[5] Yaratılış, Şabat günü ile kutsanır.

Rabbi Hertz’in sözleriyle:

Yaratılış bölümünün öğretileri bunlardır. Amacı, bu öğretileri insanoğluna açıklamaktır,  astronomi, jeoloji veya antropoloji ders kitabı olarak hizmet etmek değildir. Amacı, bilimsel gerçekleri öğretmek değildir; ama Tanrı, insan ve evren hakkında en yüksek dini gerçekleri ilan etmektir.

Rabbi J. H. Hertz, Tora ve Aftaralar, sayfa 195

Yaratılışın İçeriği ve Sırası

Yaratılışın Unsurları

Önceki bölümlerde, Rambam ve Ralbag’ın Yaratılış’ı bilimsel bir metin olarak değil, daha çok hayati teolojik gerçekleri öğreten bir metin olarak gördüklerini öğrenmiştik. Yaratılış’ın temel amacını insana dünyadaki tüm farklı olguların tanrılar yerine Tek Tanrı tarafından yaratıldığını öğretmek olarak açıklamıştık. Bu, Tora’nın neden bazı olayları kulağımıza biraz modası geçmiş bir şekilde anlattığını anlamamıza yardımcı olur. Rabbi Samson Raphael Hirsch, dünyayı çevreleyen, gökkubbe olarak adlandırılabilecek gerçek bir katı katman olmamasına rağmen, Tora’nın bu terimi kullandığını, çünkü; gökyüzünün insana yeryüzünün üzerinde ve çevresinde bir kubbe olarak göründüğünü belirtir. Pagan dünyada yaşayan insana verilen mesaj, evrende gördüğü her şeyin – yıldızlar, gökkubbe, bitkiler ve hayvanlar – tek Tanrı tarafından yaratılmış olmasıdır.

Yaratılış ile pagan dünyasının yaratılış mitleri arasındaki zıtlık dikkat çekicidir. Örneğin, göklerin ve denizlerin yaratılışını ele alalım. Ünlü Babil yaratılış destanı Enuma Eliş’te tanrı Marduk, deniz tanrısı Tiamat’ı savaşta yener, Tiamat’ın vücudunu ikiye böler ve iki yarıyı deniz ve gökyüzü yapmak için kullanır.

Yaratılış… tüm yaratılışın, tarihteki kudretli eylemlerini yerine getirmek için doğanın güçlerini kullanabilen yüce Yaradan’a mutlak tabi kılınmasını yüksek sesle ve açık bir şekilde ilan eder. Tüm dünya, Tanrı’nın bölünmemiş ve kaçınılmaz egemenliği altındadır. Babil’deki Enuma Eliş’in aksine, Yaratılış anlatısı, öncelikle bu tarihsel süreci başlatan ve yaratılışın ardında ve insan sahnesinde kendini gösteren ilahi bir amacın var olduğunu açıklayan olayın kaydıdır.

Nahum Sarna, Yaratılış’ı Anlamak, sayfa 9

Kavramsal ve Kronolojik Tarih

Aslında, Yaratılış anlatımı, anlatılan olaylara ilişkin bilimsel bir sıra sunmadığını açıkça gösterir. Çünkü Yaratılış Kitabı’nın ikinci bölümünde bu sıra gözetilmez. Yaratılış’ın ilk bölümünde insan her şeyden sonra yaratılırken, ikinci bölüm farklı bir düzen sunar:

Tanrı “Adamın yalnız olması iyi değil. Ona, kendisine uygun bir yardımcı yapayım” dedi. Tanrı tüm vahşi hayvanları ve gökyüzünün tüm kuşlarını topraktan şekillendirmişti. [şimdi] Her birine ne isim vereceğini görmek için [onları] adama getirdi. Adam her canlıya ne isim verdiyse, onun ismi öyle kalacaktı.

Yaratılış 2:18-19

Rabbi Joseph Soloveitchik, ünlü eseri “The Lonely Man of Faith“te, iki anlatımın, insanın dünyadaki rolüne dair iki farklı ama birbirini tamamlayıcı görüşü temsil ettiğini açıklar. İlk anlatı, doğanın zirvesi olarak görünen ve onu fetheden “görkemli insanı” anlatır. İkinci anlatı, doğaya boyun eğdirmeyen, ancak Tanrı ile kişisel bir ilişki kurmak için doğa ile etkileşime giren “yalnız adam” ı anlatır. Bu anlayışa göre, her iki anlatı da dünyanın gelişiminin bilimsel bir açıklaması olma niyetinde değildir; her ikisi de insanın manevi varoluşunun gerçek yönlerini sunar.

Öncelik Sırası

Yaratılış sırasındaki önemli bir teolojik gerçeğin bir örneği, bu şekilde verdiği öncelikler sırasında Tora, Güneş’in bitkilerden sonra ortaya çıkmış olarak belirtmektedir, oysa bilim bize Güneş’in yaklaşık beş milyar yıl önce ortaya çıktığını söylemektedir. Ancak Tora bize bilim öğretmekle ilgilenmez. Bunun yerine, amaçları açısından çok daha önemli bir hedefi vardır; Güneş’in önemini küçümsemek, konumunu düşürmek.

Rabbi Pinchas ben Yair şöyle dedi: “Tanrı,neden bitkilerin üçüncü gün yerden filizlenmesini buyurdu da dördüncü gün ışık veren gökcisimlerini ortaya çıkardı? Gücünün bilinmesi, ışık veren gökcisimleri olmadan yeryüzünde bitki örtüsü filizlendirebileceğini ilan etmek içindir.”

Midraş Tadshei 1, aktaran kişi Toras HaBriah’ta Kasher

Doğal dünyada en çok kutsal görülen ve birçok kültür tarafından tapınılan nesne öncelikle Güneş ve diğer gökcisimleridir.

İnsanlık tarihinde hiçbir putperestlik biçimi, Güneş tapıncından daha yaygın değildir. Güneş’e ve diğer gökcisimlerine tapınç küresel olarak tanımlanabilir. Gökcisimlerine  tapınmanın bir şekilde yer bulamadığı bir ulus neredeyse yoktur. Mısır’da, yarım düzine başka biçimle Ra ve Osiris adlarıyla, Fenike ve Kenaan ülkesinde, Baal, Melkart, Şamas, Adoni, Molek ve diğer birçok adlarıyla; Suriye’de Tammuz ve Elagabalus adıyla, Moavlılar arasında Baal-peor ve Kemoş adları altında; Babilliler ve Asurlular arasında Bel ve Şamas adlarıyla; Medler, Persler ve diğer akraba milletler arasında Hürmüz ve Mitra adları altında; Hintliler arasında, Mitra veya Mitras adı altında; Yunanistan’da Adonis, Apollo, Baküs ve Herkül adlarıyla; Frigya’da Attis ismi altında; ve Roma’da, tüm bu yerlerde ve tüm bu isimlerin altında, tüm bu halklar Güneş’e tapıyordu.

A.T. Jones, The Two Republics, Bölüm 7

Tora’da ise belirgin bir zıtlık vardır. Tanrı Güneş’i yaratır, Güneş yaratılanlar listesindeki sadece başka bir maddedir. Dahası, ne başlangıçta yaratılmıştır, bu onu üstün bir varlık olarak değerlendirmeye sevk edebilir, ne de son olarak yaratılmıştır ki bu durum insanın onu yaratılışın zirvesi veya hedefi olarak düşünmeye sevk edebilir. Bunun yerine sürecin ortasında, dördüncü günde oluşturulur.

Kutsal Kitap, tüm gök cisimlerini ilahi görme ve tapınma nesnesi olasılığından mahrum etmek için şimdiye kadar gösterilen en büyük çabanın belgesidir… Kutsal Kitap’taki yaratılış anlatımının en çarpıcı özelliği, göğün ve gökteki ışıkların indirgenmesi ya da alçaltılmasıdır.

Leo Strauss, Jewish Philosophy and the Crisis of Modernity, sayfalar 293, 383

Ralbag da bu konuyu tartışır ve benzer bir noktaya değinir:

Burada zorluklar var … Şeylerin doğal düzenine göre, [ışık veren gökcisimlerinin ] yaratılışının üçüncü günde gerçekleşmiş olması gerekirdi, çünkü gökler ve gök cisimleri nedensel ve ontolojik olarak elementlerden ve elementlerden türetilenlerden öncedir (ama Tora, onları daha önce yaratılmış olarak tanımlar)…Bunu açıklamak oldukça zordur, ancak yine de onu yeteneğimiz ölçüsünde çözmeye çalışacağız. Mükemmel Tora’mızın tüm hedefi, onu takip eden öğrencilerini gerçek mutluluğa götürmek olduğundan, Tora’ya yaptığımız yorumumuzda açıkladığımız gibi, Tora, yaratılış anlatısının bu düzeni ile insan aklını varoluşun sırlarına uyandırmayı amaçlamıştır…Eğer gökcisimlerinin yaratılışından, kuru toprağın ortaya çıkmadan önce bahsedilmiş olsaydı, birinin bu konuda hata yapması ve kuru toprağın ortaya çıkmasının gök cisimlerinin etkisine bağlaması mümkün olabilirdi. Nitekim, Aristoteles ve takipçileri buna inananıyordu. Bu nedenle Tora, gök cisimlerinin yaratılışından bahsetmeden önce ilk olarak kuru toprağın görünmesinden bahseder.

Ralbag, Milhamos HaŞem, 2: 6: 8

Bu nedenle, Ralbag açıkça, Yaratılış’taki sıranın, doğal sıralamadan beklenenle tam olarak ilişkili olmadığını, bunun yerine, gökcisimlerinin önemini düşürmek gibi daha büyük teolojik gerçeği vurgulamak amacıyla bu sıralamanın değiştirildiğini belirtir.

Devam edecek.

Kutsal Kitabınızı bilin!

Kutsal Kitabınızı bilirseniz, kimse inancınızı ve Tanrı ile olan bağlantınızı çalamaz.

0
Shares
  • 0
  • +

Leave a reply Cancel reply

0
logo

Yahudilik hakkında makaleler yazıyor, çeviri yapıyor, videolar hazırlıyorum.

Sorularınızın tamamına yanıt vermeye çalışacağım. E-posta ile ya da "iletişim" bölümünden bana ulaşabilirsiniz.

Gökhan Duran

Hakkımda

  • ..
  • ..
  • gokhanduran.bv@gmail.com

Instagram

kabalattora

20.yüzyılda, Göbeklitepe, Çatalhöyük gibi ye 20.yüzyılda, Göbeklitepe, Çatalhöyük gibi yerleşim yerlerinin keşfedilmesi, bir görüşe göre Yahudi Kutsal Kitabı’nın geçersizliğinin kanıtı olmuştur. Geleneksel Yahudi inancı, insanın yaratılışını yaklaşık altı bin yıl önceye dayandırırken, söz konusu yerleşimlerin tarihinin M.Ö. 10.yüzyıla kadar uzanması, bu görüşe göre Tora’nın gerçek dışı bilgiler içeren bir masal kitabı olduğunu göstermektedir.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #islam #hristiyanlık #evrim
Hristiyanlığın yanlışlığı en kolay göster Hristiyanlığın yanlışlığı en kolay gösterilebilen iddialarından biri Yaratılış 3:15 ayeti ile ilgili olandır.

Bunun üzerine RAB Tanrı yılana, “Bu yaptığından ötürü bütün evcil ve yabanıl hayvanların en lanetlisi sen olacaksın” dedi, “Karnının üzerinde sürünecek, yaşamın boyunca toprak yiyeceksin.

Seninle kadını, onun soyuyla senin soyunu birbirinize düşman edeceğim. Onun soyu senin başını ezecek, sen onun topuğuna saldıracaksın.”

(Yaratılış 3:14-15) Hristiyan Yeni Çevirisi

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #islam #hristiyanlık #mesih
Yahudi Kutsal Metinleri’ne göre Mesih (Maşiah) Yahudi Kutsal Metinleri’ne göre Mesih (Maşiah), Kral Davut’un (David AMeleh) ve oğlu Kral Süleyman’ın (Şelomo Ameleh) soyundan gelmelidir. Dolayısıyla Yehuda oymağının bir mensubu olmalıdır.

Bakınız: 2 Samuel 7:12-16, Yeremya 23:5-6, Yeşaya 11:1, Mezmurlar 89: 31-38, 1 Tarihler 22:9-10, 1 Tarihler 28:5, 1 Krallar 1:31…

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #islam #hristiyanlık
Melek nedir? İbranice “malak” kelimesi “ha Melek nedir?

İbranice “malak” kelimesi “haberci” anlamına gelir ve “bir mesajla göndermek” anlamındaki “lak” kökünden gelir. Örneğin “iş” anlamındaki “melaha” kelimesi de aynı kökten gelir.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #islam #hristiyanlık #melek
Tohu dünyasındaki “kapların parçalanması” Tohu dünyasındaki “kapların parçalanması” (İbranice, “Şevirat HaKelim“) kavramı, Yaratılıştaki çeşitlilik ve çokluk sorununu ve kötülüğün kökenini açıklayan anahtar kavram (Daha fazla bilgi için bakınız: Rabbi J. I. Schochet, Hasidizm’deki Mistik Kavramlar, Bölüm 7) ve Arizal’ın tam bir açıklamasını yaptığı Kabala sisteminde merkezi unsurdur (Bakınız: Etz Hayim, Heihal HaNikudim (Şaar 8); Mevo Şe’arim, Şaar 2, kısım 2, Bölümler 1-11; Şaar HaHakdamot, Deruş b’Olam HaNikudim.)

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam #kabala #kabbalah
Şabat Şalom ve Hag Sameah! Şabat Şalom ve Hag Sameah!
#yahudilik #hristiyanlık #islam #tora #toraoku #yahudilik #hristiyanlık #islam #tora #toraoku
Tora’nın verilmesinden önce Tora? Her sene Ş Tora’nın verilmesinden önce Tora?

Her sene Şavuot bayramında Tanrı’nın dünyaya Tora’yı vermesini yani Matan Tora’yı anarız. Gemara’nın bize bildirdiği gibi, “Mısır’daki atalarımız Tora çalışmayı hiçbir zaman bırakmadı” (Yoma 28b).

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #islam #hristiyanlık #tora
[1] Elokim, tüm kuvvetlerin kendisinden çıktığı tek bir varlığı ifade eder. Kuvvetlerin kendi iradesi yoktur, daha yüksek bir nedenin eserlerinden daha fazlası değillerdir. Bununla birlikte, Elokim ilk nedendir, Elokim’in eylemlerini belirleyecek kendisinden önce gelen bir neden yoktur. Elokim, bu nedenle hangi olayların olacağını ve olmayacağını özgürce belirleyen birincil bilinçli varlıktır. 

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam #kabala #kabbalah
Rabbi Luria, dünyamızı her yönden düşündü Rabbi Luria, dünyamızı her yönden düşündü ve bir şeylerin yanlış gitmiş olması gerektiğini fark etti.

En başta olan bir şey… Zamanın başlamasından önce; doğa yasaları oluşturulmadan ve maddenin henüz biçime kavuşmasından önce! Gerçekliğin özünde olan bir şey ve eğer onu bulabilirse, tüm evren iyileştirilebilirdi.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam #kabbalah #kabala
Yahudi öğretilerinde, dünyayı geliştiren, iyi Yahudi öğretilerinde, dünyayı geliştiren, iyileştiren ve onu yaratılış amacına uygun durumuna yaklaştıran her eylem “Tikkun Olam” olarak tanımlanır.

Tikkun Olam, dünyanın doğası gereği iyi olduğunu, Yaratıcı’ın Kendi eserlerini geliştirmemiz amacıyla insanlık için bilerek bir miktar yer/imkan bıraktığını ima eder. Tüm insan faaliyetleri bu görevi yerine getirmek için fırsatlardır ve her insan; çocuk veya yetişkin, öğrenci veya girişimci, sanayici veya sanatçı, siyasi aktivist veya çevreci veya sadece bir başka insanı ayakta tutmak için mücadele eden her insan Tikkun Olam’a katılabilir.

Devamı için: kabalat.com

#kabala #yahudilik #hristiyanlık #islam #kabbalah
Şabat şalom! Şabat şalom!
Tanrı, Moşe’ye konuşarak şöyle dedi: “Aar Tanrı, Moşe’ye konuşarak şöyle dedi: “Aaron’a konuş ve ona [şunları] söyle: ‘Kandilleri yaktığında, [alevleri] Menora’nın merkezine doğru [yönlendirilmiş olsun]. Yedi kandil [bu şekilde] ışık verecektir’”

(Sayım 8:1-2)

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam
Rabbiler, Tora’ya neden bu kadar çok yasa ekliy Rabbiler, Tora’ya neden bu kadar çok yasa ekliyor? Adam ile Hava’nın günah işlemesine neden olan şey bu değil miydi?

Doğru. Moşe’nin kendisi Tora’nın kurallarına ekleme yapmamaları konusunda halkı uyarır: 

“Size emretmekte olduğum sözün üzerine [hiçbir şey] eklemeyin ve ondan [hiçbir şey] eksiltmeyin” 
(Yasa’nın Tekrarı 4:2). 

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam #rabbi
İstefanos, Elçilerin İşleri 7. Bölüm’de Ya İstefanos, Elçilerin İşleri 7. Bölüm’de Yahudi tarihi hakkında açıklama yapar ve Avraam’dan başlayıp tarihi bir özet anlatmaya başlar. Ancak, “Kutsal Ruh’un bilgeliği” ile dolu olduğu iddia edilen İstefanos (bakınız: Elçilerin İşleri 6:10) birçok tarihi olayı yanlış aktarır. Tüm çevirilere bakıp, kendiniz kontrol edin!

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam #septuaginta #septuagint #deadseascrolls #ölüdeniz #tora #talmud
Instagram post 17865807041329266 Instagram post 17865807041329266
Yahudi Kutsal Metinleri’ne göre kesin bir putpe Yahudi Kutsal Metinleri’ne göre kesin bir putperestlik olan üçlü birlik öğretisine inanan bir Hristiyan’a bu doktrinin Hristiyan İncili’nde nerede bulunduğunu sorduğunuzda size vereceği yanıt, 1 Yuhanna 5:7-8 cümleleridir. Yüzlerce yıldır bu cümleler, üçlü birlik doktrinin Hristiyan İncili’ndeki kanıtı olarak misyonerler tarafından kullanılmaktadır ve bu cümleler dışında üçlü birlik öğretisine açık kanıt olarak gösterilebilecek başka cümle bulunmamaktadır.

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam #teslis
Yahudi Kutsal Kitabı’nı okuduğumuzda, bazı a Yahudi Kutsal Kitabı’nı okuduğumuzda, bazı ayetlerin her kişinin kendi suçlarından sorumlu olduğunu söylediğini, bazı ayetlerin ise çocukların babalarının suçlarından sorumlu olduğunu söylediğini görürüz. Görünürdeki bu çelişki nasıl açıklanabilir?

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam
Tora’nın, Kenaan ülkesinin Mısır’dan çık Tora’nın, Kenaan ülkesinin Mısır’dan çıkan Yahudiler tarafından ele geçirilmesi ile ilgili emirleri bugün bize şiddet dolu ve şok edici gelmektedir. Bu emirler, kelimenin tam karşılığı ile anlaşıldığında, Kenaan topraklarındaki yerel kabilelerinin tamamen yok edilmesini istiyor gibi görülmektedir, örneğin:

Tanrın Aşem onları senin önüne teslim edecek ve onları vuracaksın. [O zaman] Onları tamamen imha etmelisin. Onlarla antlaşma yapma ve onlara lütuf gösterme. (Yasa’nın Tekrarı 7:2)

Devamı için: kabalat.com

#yahudilik #hristiyanlık #islam
Zugot ve Tanaim Zugot ve Tanaim
Load More... Takip edin

Mesih Çağı:

  • Soru-Cevap
  • Kavramlar
  • Kitap
  • Video
© Copyright kabalat.com Tüm Hakları Saklıdır.