Yasa’nın Tekrarı Kitabı 18:18 şöyle demektedir:
Onlar için kardeşleri arasından senin gibi bir peygamber çıkaracağım ve sözlerimi onun ağzına koyacağım ve ona emredeceğim her şeyi onlara söyleyecek.
Yasa’nın Tekrarı 18:18
Yasa’nın Tekrarı Kitabı, Moşe Rabbenu’nun ölümünden önceki altı haftadan daha az bir zamanı kapsamaktadır. Yasa’nın Tekrarı Kitabı, yeni bir buyruk vermez. Moşe Rabbenu, Yasa’nın Tekrarı kitabının sonunda ölür. Moşe Rabbenu ölümünden önce, daha önceki dört kitaptaki yasaları tekrarlar, ölümünden sonra kendisinin konumuna geçen kişinin liderliğinde girilecek olan Kutsal Topraklar’daki hayat hakkında İsrail ulusuna uyarılarda bulunur. Öğretinin kimin liderliğinde devam edeceği, kimin Moşe gibi olacağı belirlenir.
Diğer bazı dinlerde bir sonraki liderin kim olacağı ile ilgili sorunlar hatta savaşlar yaşanmış, bu savaşlar ise halen devam eden ayrılıklara neden olmuştur. Yahudilik’te ise böyle bir problem yaşanmamış, bir sonraki lider görevini yerine getirmeye devam etmiştir. Çünkü, bu öğretiyi sonraki nesillere taşıyacak lider, henüz Moşe Rabbenu hayattayken Moşe tarafından atanmış, kutsanmış (semiha verilmiş), rehberlik edecek, yol gösterecek, önderlik edip, sözü dinlenecek kişi belirlenmiştir.
Yasa’nın Tekrarı 18:18 “Onlar için kardeşleri arasından senin gibi bir peygamber çıkaracağım ve sözlerimi onun ağzına koyacağım ve ona emredeceğim her şeyi onlara söyleyecek”ayetinde bahsedilen, kardeşleri (İsraeloğulları) arasından çıkarılan “Moşe gibi peygamber” kimdir yalnızca Yahudi Kutsal Kitabı’na bakarak bulmaya çalışalım.
Soru: Tora’ya göre kime “Moşe gibi” yetki, bilgelik, liderlik, bütün İsrael’i yönetme görevi verilmiştir?
Moşe, “Bütün insan ruhlarının Tanrısı Rab bu topluluğa bir önder atasın” diye karşılık verdi,
Sayım 27:15-23
“O kişi topluluğun önünde yürüsün ve topluluğu yönetsin. Öyle ki, Rab’bin topluluğu çobansız koyunlar gibi kalmasın.”
Bunun üzerine Rab, “Kendisinde Rab’bin Ruhu bulunan Nun oğlu Yeoşua’yı yanına al, üzerine elini koy” dedi, “Onu Kâhin Elazar’la bütün topluluğun önüne çıkar ve hepsinin önünde görevlendir.
“Onu Kâhin Elazar’la bütün topluluğun önüne çıkar ve hepsinin önünde görevlendir.
Bütün İsrail topluluğu sözünü dinlesin diye ona yetkinden ver.
Kâhin Elazar’ın önüne çıkacak; kâhin, Yeoşua için Urim aracılığıyla Rab’be danışacak. Bu yöntemle Elazar Yeoşua’yı ve bütün halkı yönlendirecek.”
Moşe, Rab’bin kendisine buyurduğu gibi yaptı. Yeoşua’yı Kâhin Elazar’ın ve bütün topluluğun önüne götürdü.
Rab’bin buyruğu uyarınca ellerini üzerine koyarak onu görevlendirdi.
-İsrael topluluğunu yönetecek, bu topluluğun önünde yürüyecek, Moşe’nin görevini devralması için görevlendirilen kimdir?
-Yeoşua.
-Bu görevi Yeoşua’ya kim vermiştir?
-Tanrı.
Devam edelim:
Nun oğlu Yeoşua bilgelik ruhuyla doluydu. Çünkü, Moşe ellerini üzerine koymuştu. İsrailliler onu dinliyor ve Rab’bin Moşe’ye verdiği buyruklar uyarınca davranıyorlardı.
Yasa’nın Tekrarı 34:9
-Kim bilgelik ruhu ile doluydu?
-Yeoşua.
-Moşe’nin ellerini üzerine koyarak kendi görevini aktardığı kişi kimdir?
-Yeoşua.
-İsrailliler, Moşe’den sonra kimi lider kabul edip, sözünü dinliyordu?
-Yeoşua’nın.
-Tanrı’nın buyruklarını yerine getirmede, Moşe’den sonraki görevli peygamber kimdi?
-Yeoşua.
-Yasa’nın Tekrarı 18:18’de “..sözlerimi onun ağzına koyacağım, ona emredeceğim her şeyi onlara söyleyecek” demişti. Kim, Tanrı’nın Moşe’ye verdiği sözü İsraillilere aktarıyor?
-Yeoşua.
Yukarıdaki ayetler Moşe’den sonra, Moşe gibi niteliklere sahip olacak kişinin Nun oğlu Yeoşua olduğunu açıkça belirtmektedir. Moşe Rabbenu, Yeoşua ben Nun’un başına elini koyarak, kendisinden sonraki, Moşe konumu (liderlik, yetki, peygamber, bilgelik, yönetim) için Yeoşua’yı atamıştır.
Soru: Yeoşua, Yasa’nın Tekrarı 18:18’deki “peygamber” niteliğine uymakta mıdır?
Sayım 27:18, Yeoşua’da Tanrı’nın Ruhu bulunduğunu, Yasa’nın Tekrarı 34:9 da Yeoşua’nın hem bilgelik ruhu ile dolu olduğunu hem de Moşe gibi tüm İsrael’e önderlik ettiğini, tüm İsrael’in aynı Moşe’yi dinledikleri gibi onu dinlediğini belirtmektedir. Yeoşua, Moşe’nin konumunu devralmıştır. Kendiniz bakın!
[“Tanrı’nın Ruhu’nun üzerinde olması-üzerine inmesi” kavramı Tanah’ta birçok yerde geçer ve peygamberlikte bulunmak anlamındadır. Kanıt: İsrail’in büyükleri (Sayım 11:25), Balam (Sayım 24:12), bir grup öğrenci (1 Samuel 10:5, 1 Samuel 10:10), Saul (1 Samuel 10:6), haberciler (1 Samuel 19:20), Besalel (Çıkış 35:31…Kendiniz kontrol edin! Kutsal Ruh’un Tanrı’nın (has v’şlom – Tanrı korusun!) üçlü birliğindeki üçüncü kişi ile hiçbir ilgisi yoktur. Ayrıntılı bilgi için: Kutsal Ruh
Devam edelim:
Yasa’nın Tekrarı 18:18 ayetinden sonraki ayetlere bakalım:
Onlar için kardeşleri arasından senin gibi bir peygamber çıkaracağım ve sözlerimi onun ağzına koyacağım ve ona emredeceğim her şeyi onlara söyleyecek.
Yasa’nın Tekrarı 18:18-20
Ve vaki olacak ki, benim ismimle söyleyeceği sözlerimi dinlemeyecek olan adamdan ben arayacağım.
Ancak bir peygamber kendisine söylemeyi emretmediğim bir sözü küstahça benim ismimle söyler, yahut başka ilâhların ismiyle söylerse, o peygamber ölecektir.
Ve Yeoşua’ya cevap verip dediler: Bize emrettiğin her şeyi yapacağız, ve bizi her nereye gönderirsen gideceğiz.
Yeoşua 1:16-18
Her şeyde Moşe’yi nasıl dinledikse seni de öyle dinleyeceğiz; ancak Tanrın Rab Moşe ile beraber olduğu gibi seninle de beraber olsun.
Ona emrettiğin her şeyde kim senin emrine isyan eder, ve senin sözlerini dinlemezse öldürülecektir: ancak sen kuvvetli ol ve yürekli ol.
Konu başlığımızı oluşturan ayetler ile Yeoşua 1.Bölüm’de yer alan yukarıdaki ayetleri karşılaştıralım:
Yasa’nın Tekrarı 18:18-20 | Yeoşua 1:16-18 |
Onlar için kardeşleri arasından senin gibi bir peygamber çıkaracağım ve sözlerimi onun ağzına koyacağım ve ona emredeceğim her şeyi onlara söyleyecek. | Ve Yeoşua’ya cevap verip dediler: Bize emrettiğin her şeyi yapacağız, ve bizi her nereye gönderirsen gideceğiz. Her şeyde Moşe’yi nasıl dinledikse seni de öyle dinleyeceğiz; ancak Tanrın Rab Moşe ile beraber olduğu gibi seninle de beraber olsun. |
Ancak bir peygamber kendisine söylemeyi emretmediğim bir sözü küstahça benim ismimle söyler, yahut başka ilâhların ismiyle söylerse, o peygamber ölecektir. | Ona emrettiğin her şeyde kim senin emrine isyan eder, ve senin sözlerini dinlemezse öldürülecektir.. |
!
Ayetler arasındaki benzerlik açıktır.
Devam edelim:
Hayatının tüm günlerinde hiç kimse sana karşı koyamayacak; Moşe ile birlikte olduğum gibi, seninle de birlikte olacağım. Seni terk etmeyeceğim, seni yüzüstü bırakmayacağım.
Yeoşua 1:5
-Tanrı, Moşe ile birlikte olduğu gibi, aynı şekilde kime seninle birlikte olacağım demektedir?
-Yeoşua’ya.
-Tanrı, Yeoşua’ya konuştuğuna göre, Yeoşua peygamber midir?
-Evet.
Devam edelim:
Rab, Yeoşua’ya şöyle dedi: “Moşe ile birlikte olduğum gibi, seninle de birlikte olacağımı bilmeleri için bugün seni bütün İsrael halkının gözünde yüceltmeye başlayacağım.
Yeoşua 3:7
-Tanrı, Moşe ile birlikte olduğu gibi, aynı şekilde kime seninle birlikte olacağım demektedir?
-Yeoşua’ya.
-Tanrı, Yeoşua’ya konuştuğuna göre, Yeoşua peygamber midir?
-Evet.
Devam edelim:
O gün Rab, Yeoşua’yı bütün İsraelin gözünde büyüttü; ve Moşe’den korktukları gibi Yeoşua’dan da ömrünün bütün günlerinde korktular.
Yeoşua 4:14
-Tanrı, tüm İsrael halkının Moşe’den olduğu gibi, aynı şekilde kimden korktuğunu söylemektedir?
-Yeoşua’dan.
-Tanrı, kimi Moşe gibi bütün İsrael halkının gözünde yükseltmiştir?
-Yeoşua’yı.
Tanrı, Moşe ile birlikte olduğu gibi, aynı şekilde Yeoşua ile de birlikte olacağını, Moşe’ye olduğu gibi Yeoşua’ya da otorite, bilgelik, bilgi, rehberlik, saygıya layık olmayı vereceğini söylemektedir.
Devam edelim:
Bu ayetlerde Tanrı, Moşe ile birlikte olduğu gibi, aynı şekilde Yeoşua ile birlikte olacağını söylerken şu kelimeleri kullanmaktadır:
“ehyeh immak” [(Moşe gibi) seninle birlikte olacağım]
Yeoşua 1:5
Yeoşua 3:7
“ehyeh immak” [(Moşe gibi) seninle birlikte olacağım]
Bu ifadeyi daha önce nerede görmüştük?
Tanrı, Moşe’yi görevlendirdiği, tıpkı Yeoşua gibi ona İsrael halkına liderlik yapma görevini verdiği zaman şöyle demişti:
Ve dedi: “Kuşkun olmasın, seninle birlikte olacağım. Seni benim gönderdiğimin kanıtı şu olacak: Halkı Mısır’dan çıkardığın zaman bu dağda bana tapınacaksınız.”
Çıkış 3:12
“ehyeh immak” [(Moşe gibi) seninle birlikte olacağım]
Tanrı, Moşe’ye söz verdiği gibi, Yeoşua ben Nun’a söz vermektedir: seninle birlikte olacağım!
Tanrı’nın İsrailoğulları arasından çıkardığı, Moşe gibi kendisiyle birlikte olacağını söylediği, Moşe gibi kendisine liderlik, yetki, peygamberlik, bilgelik, yönetimin verileceği peygamber Yeoşua ben Nun’dur.
Kutsal Kitabınızı bilin!
Kutsal Kitabınızı bilirseniz, kimse inancınızı ve Tanrı ile olan bağlantınızı çalamaz.