Targum Yonatan, Yeşaya 53’ün Maşiah ile ilgili olduğunu mu söylüyor?

Hristiyan misyonerler tarafından en sık alıntı yapılan rabbinik metin, şüphesiz M.S. ikinci yüzyılda Yonatan ben Uziel tarafından yazılmış olan Targum’un Yeşaya 53 bölümüdür.

Hemen hemen her misyoner kitabı veya makalesinde, Rabbinik kaynaklardan alıntılar yapılır ve bunun bir örneği olarak, eski rabbilerin aslında Yeşaya 53’teki ıstırap çeken Kul’un Kral Maşiah Ben David olduğuna inandıklarının bir “kanıtı” (!) olarak Yonatan ben Uziel’in Targum’u gösterilir. Kanıt gösterirken de büyük çoğunlukla, Targum Yonatan Yeşaya 53’ten sadece bir ayeti alıntı yaparlar.

Misyoner alıntılarına bir örnek olarak Victor Buksbazen’in internetteki makalesinden bir bölümü görelim:

İlk günlerden beri Yeşaya 53, Yahudiler tarafından Maşiah’ı ifade ediyor olarak yorumlanmıştır. Bu nedenle, birinci yüzyılda yaşayan Yonatan ben Uziel, Targum’unda Yeşaya 53’ü şu şekilde ifade eder: “Günahlarımız için berelenmiş olan kulum Maşiah büyük olacaktır.”

http://www.thebookwurm.com/isaiah53.htm: ISAIAH FIFTY-THREE Of Whom Does The Prophet Speak?

Burada Yazar Victor Buksbazen’ın ayetin bir kısmını kendisinin eklediği hemen farkedilmelidir. “Günahlarımız için berelenmiş” sözleri, az sonra ayrıntılı olarak gösterilecek olan tercümeden görebileceğimiz gibi, orijinal Targum’un hiçbir yerinde bulunmamaktadır.

Targum’u bütünüyle ele alan birkaç kaynak vardır. Bunlar bir yandan Targum’un Yeşaya 53’ün ıstırap çeken Kul’unun Maşiah olduğunu desteklediğini iddia ederken, bir yandan da Targum’un yazarı Yonatan ben Uziel’i metni “tamamen bükmekle” veya “sanal bir metin oluşturmakla” suçlamaktadır. Bu iddialara inananların sayısı bu kadar fazla olmasaydı, bu sadece gülünüp geçilmesi gereken bir olay olurdu.

Buna bir kanıt olarak Dr. Michael Brown’ın son çalışmasından şu örneği verebiliriz:

Örneğin, Targum bu ayeti Maşiah’e atıfta bulunarak – savaşan, muzaffer kral olarak, hatta kilit ayetlerin anlamını tamamen çarpıtmaya varacak biçimde yorumlamaktadır”

Michael Brown, “Answers to Jewish Objections to Jesus”, Cilt 3, Sayfa 49

Targum, neredeyse tüm bölümü yeniden yazmasına, “Kul’un ıstırabından açıkça bahseden ayetleri, ulusların ıstırabından bahsediyormuş gibi değiştirmesine rağmen,  Maşiah’a atıfta bulunarak yorumlar. 

 Michael Brown, “Answers to Jewish Objections to Jesus”, Cilt 3, Sayfa 51

Yukarıdaki ikinci alıntıda bir hata olduğuna dikkat ediniz. (Göreceğimiz gibi) “ulusların” değil, tek bir ulusun ıstırabı söz konusudur. Bahsedilen, sürgündeki Yahudiler’in çektiği ıstıraptır. Başka bir kitabında şunları buluyoruz:

“Peygamberlik kitaplarına yazılan Targum olan Targum Yonatan’ın bu bölümü doğrudan Maşiah (“Kul’um Maşiah”) ile ilgilidir, ancak metni bir dizi kilit noktada değiştirdiğini ve böylece Maşiah’ın çektiği ıstıraba yapılan tüm atıfları bilfiil kaldırdığını unutmayın. Targum’un, Yeşaya 52:13-53:12’de bahsedilen Rab’bin Kulu’nun aslında Maşiah olduğunu – Hristiyan İncili’nin temel görüşü – kabul etmesi ve yine de onu Maşiah’ın askeri cesareti ve uluslar üzerindeki zaferi ifadesi haline getirmek için metnin anlamını kökten değiştirmeyi gerekli görmesi ne kadar garip. Metnin, Maşiah’tan hiç bahsetmediğini iddia etmeye çalışmak daha mantıklı olurdu!”

Michael Brown, “Answers to Jewish Objections to Jesus”, Cilt 2, Sayfa 307, not 390.]

Misyonerler neden Targum’un başka bir fikri olduğunu kabul etmek yerine bu tür çarpıtmalara başvurmak zorunda kalmaktadır? Nedeni basittir. Geleneksel Kilise, Tanrı’nın İsrael yerine Kilise’yi seçtiğine inanmaktadır. Bu inanç ise Yahudiler’i isteyerek din değiştirmeye ikna etmek için iyi bir taktik değildir. Yüzlerce yıldır da başarısız olmuştur. “Mesihçi Yahudilik” yazısında bahsettiğim gibi son birkaç on yılda misyonerler bunu “anlamıştır.” Yahudiler’in ezici çoğunluğu Yahudi olmaktan vazgeçmek istemiyordu. Bu yüzden misyonerler Yahudiler’e Kilise’nin “aslında” Yahudi halkının yerini almadığını söylemeleri gerekiyordu.

Bu bir sorun yaratmaktadır. Yahudiler’in aslında o kadar da yanılmadığını, bazı konularda haklı olduğunu ve Hristiyanlığın “köklerini” Yahudiliğin eski kaynaklarında bulabileceğimizi göstermeleri gerekiyordu. Eğer bunu gösterebilirlerse, o zaman rabbilerin sonradan yanlış yöne saptığını iddia edebilirlerdi.

Bunun işe yaraması için, bir zamanlar rabbiler tarafından yazılmış “gerçek (!)” teolojinin, Hristiyan inancını destekler bazı kalıntılarının hala bulunabilir olması gerekiyordu. Ne kadar geriye gidebilirlerse, gerçeğe o kadar yakın olduğunu söyleyebileceklerdi. Raşi, Rambam ve sonraki tüm rabbilerde bu “gerçek” teoloji yoktu.

Tüm dünyada Hristiyanlar’da birden ortaya çıkan Targum ve Talmud ilgisinin nedeni budur. Yahudiliğin eski kaynaklarında, rabbiler onu mahvetmeden önce (!), Hristiyanlıkla uyumlu inançlara sahip olduklarını gösteren “ipuçlarına” sahip olmalıdır. Bu ipuçları bulunabilirse, Yahudi kökenli birinin Hristiyan olabileceğini ve eski Yahudi inançlarını terk etmediği için hala Yahudi kalabileceğini iddia edebilirlerdi. Kadim Yahudi inançlarını terk edenler, aslında sonradan gelen rabbilerdi (!)

Bu, Targum’un tam metnini tartışırken Dr., Brown ve diğerlerinin sözlerinde gördüğümüz öfkeyi açıklar. Göreceğiz ki, aslında Targum’un teolojisi, Raşi ve Rambam gibi daha sonraki rabbilerinki ile TAMAMEN aynıdır.

İncelememiz gereken ilk konu, Targum’un ne tür bir yorum olduğudur. Bunun Targum’u ve ayrıca Yahudi eskatolojisini (“Son” hakkındaki inanç) anlamak için kilit bir konu olduğunu göreceğiz. Targum kelime anlamı “çeviri” anlamına gelir, ancak tüm Targum’lar aynı değildir. Targum, ayetlerin Midraşik yorumudur. Dr. Michael Brown şöyle der:

Talmudik alıntılar, Kutsal Kitap metninin kesin yorumları anlamına gelmez, ancak genellikle serbest çağrışımlara ve kelime oyunlarına dayanır.

Michael Brown, “Answers to Jewish Objections to Jesus”, Cilt 2, Sayfa 225

Moses Mielziner, “Talmud’a Giriş” kitabında şöyle der:

Midraş, yasal düzenleme ve hükümlerle ilgili olmayıp, yalnızca yasaların anlam ve önemini araştırır veya yalnızca Kutsal Kitap sözlerini ahlaki bir öğretiyi veya dini bir buyruğu ve teselliyi iletmek için bir araç olarak kullanır. Buna “Midraş Agada”, Agada’nın bir yorumu, dini ders yorumu denir.

“Talmud’a Giriş” sayfa 118

Midraş, bir tercüme veya literal yorum DEĞİL, kullandığı metne sıkı sıkıya bağlı olmayan ve teolojik kavramları öğretmeye yönelik bir eğitim yöntemidir.

Targumik Mesihçi metinlerinin iyi bilinen akademik çevirisi, Samson H. Levey tarafından yazılan, “The Messiah: An Aramic Interpretation; The Messianic Exegesis of the Targum” kitabında, Targum Yeşaya 53 ile ilgili şöyle der:

Bu, en iyi şekilde Targumik açıklamalarının mükemmel bir örneğidir. Bu bir çeviri değildir, gevşek anlamsız bir yorum değildir, Targumist’in vermek istediği şeyi elde etmek için metnin yeniden işlenmesidir. 

Samson H. Levey, “The Messiah: An Aramic Interpretation; The Messianic Exegesis of the Targum”, Sayfa 66

Bu, hemen yukarıdaki Mielziner’den yapılan alıntı ile aynı tespittir. Yine Targum’un bir Midraşik yorum olduğunu, kelime kelime bir tercüme olmadığını görüyoruz. Targum bize ayetlerin ne söylediğini değil, Yahudiliğin öğrettiklerini anlatmaktadır. Bizim için Son Günler’in, Yahudi eskatolojisinin bir resmini çizmektedir.

Bu, kitaplarında açık bir şekilde kabul etmekte isteksiz olsalar da, daha bilgili misyonerlerin BİLDİĞİ bir şeydir. Dr. Michael Brown ile Rabbi Blumenthal arasındaki, Targum’da Yeşaya 53 de konusunu da içeren 20 Ekim 2002 Pazar günü yapılan bir e-posta yazışmasında Rabbi Blumenthal’ın, Targum hakkında “1. Bu bir Midraşik yorumdur ve bir tercüme değildir. Ayetin açıklaması da değildir, bir fikri ve teolojiyi aktarmaktadır” ifadesine Dr. Brown, “Targum’daki Yeşaya hakkında bahsetmiş olduğunuz 1. noktayı kabul ediyorum” diyerek yanıtlamıştır. Targum’un Yeşaya 53’e yaptığı açıklamanın midraşik ve bir teoloji olduğu ve gerçek bir tercüme olmadığı  tartışmaya açık bile değildir. Bir yandan Targum’un Midraşik olduğunu kabul etmek ve bir yandan Targum’u metni çarpıtmakla suçlamak açıkça bir çelişkidir.

Targum’un bir çeviri olmadığını ve kelimenin bilinen anlamıyla “açıklama” olarak da adlandırılamayacağını, Targum’un bir Midraşik yorum olduğunu anladığımıza göre, Rambam’ın, Maşiah’ı, Maşiah dönemini ve görevi ile ilgili yaptığı yorumlarına bakalım ve Rambam’ın açıklamaları ile Targum’da görünenleri karşılaştıralım.

Rambam, Mişna Sanhedrin 10:1’e yaptığı yorumda şöyle der:

On ikinci ilke … Maşiah’ın, şimdiye kadar yaşamış herhangi bir kral veya yöneticiden daha büyük olacağına inanıyoruz.

Maşiah, yönetimi Siyon’da olacak olan çok büyük bir kral olacak. Büyük bir ün kazanacak ve uluslar arasındaki ünü Kral Şelomo’nunkinden daha büyük olacak. O’nun büyük doğruluğu ve getireceği harikalar, tüm halkların onunla barış yapmasına neden olacak ve tüm ülkeler ona hizmet edecek. Kim ona karşı ayaklanırsa, Tanrı tarafından yok edilecek ve onun eline teslim edilecektir.

Maşiah Dönemi’nin temel yararı, tüm emirleri yerine getirmemizi engelleyen yabancı yönetimlerin boyunduruğu altında artık olmayacak olmamızdır.

Rambam, Mişna Sanhedrin 10:1

Rambam, Mişne Tora, Kralların Yasaları 11. Bölüm’de şöyle der:

11:1 “Maşiah, David’in krallığını eski haline döndürecek bir kral olacaktır. Tapınağı yeniden inşa edecek ve nereye dağılmış olurlarsa olsunlar tüm Yahudiler’i bir araya toplayacaktır.”

11:4. Aşağıdaki koşulları yerine getiren bir kişinin Maşiah olduğunu varsayabiliriz: Atası David gibi Tora’ya ve onun emirlerine dalmış, David’in soyundan bir hükümdar olmalıdır. Ayrıca hem Yazılı hem de Sözlü Tora’yı takip etmeli, tüm Yahudiler’i Tora’ya döndürmeli, Tora’nın yasalarına uyulmasını güçlendirmeli ve Tanrı’nın savaşlarını yerine getirmelidir. Kişi bu koşulları yerine getirirse, onun Maşiah olduğunu varsayabiliriz. Bunları başarılı bir şekilde yaptıktan sonra, ardından Tapınağı ilk yerinde yeniden inşa ederse ve dağılmış tüm Yahudiler’i toplarsa, o zaman onun Maşiah olduğundan emin olabiliriz. Sonra tüm dünyayı mükemmelleştirecek ve tüm insanları birlik içinde Tanrı’ya hizmet etmeye getirecektir.

Mişne Tora, Kralların Yasaları, 11. Bölüm

Yahudiliğin inançlarına aşina olan biri için burada şaşırtıcı olan bir şey yoktur. Hristiyanlar için ilginç olan, Yahudi inançlarının birçoğunun Targum’un Yeşaya 53 bölümünde açıkça belirtilmesidir. Targum’un metnini incelemek ve ne dediğini açıklamak ve Targum’un sözlerinin Maşiah dönemi ile ilgili olarak Rambam ile nerede aynı fikirde olduğuna dikkat çekmek istiyorum. Hem Targum’un çok açık biçimde bir literal çeviri olmadığını hem de Targum’daki teolojinin Hristiyan teolojisine ne kadar zıt olduğunu görelim. Targum’u misyonerler tarafından en sık alıntılanan Jewish Publication Society (JPS) tarafından yapılan çeviri ile karşılaştıralım.

52:13 Bakın! Kulum başarılı olacak, yücelecek ve yükselecek ve çok yüksek olacak.

(Targum) 52:13. İşte kulum Maşiah başarılı olacak; yüksek olacak, büyüyecek ve çok güçlü olacak.

Targum’a göre buradaki kul Maşiah’tır. Targum, İbranice orijinal metin ile neredeyse aynı ifadeye sahiptir. Tek fark Maşiah’tan bahsetmesidir. Rambam’ın Mişna’ya yorumunda vurguladığı gibi, Maşiah’ın yüce bir karaktere sahip olacağını görüyoruz: “Maşiah, yönetimi Siyon’da olacak olan çok büyük bir kral olacak. Büyük bir ün kazanacak ve uluslar arasındaki ünü Kral Şelomo’nunkinden daha büyük olacak.”

52:14 Birçokları sana şaştı: “Görünüşü bir adamdan ve biçimi insanoğullarından öyle bozuldu ki”.

(Targum) 52:14. İsrael Evi’nin birçok gün ona baktığı gibi, çünkü halklar arasında yüzleri karardı, ve görünüşleri insanoğlunun ötesindeydi.

Targum’a göre, buradaki kul, İsrael’dir. İsrael’in sürgünde Maşiah’ın gelmesini beklerken nasıl suistimale uğradığını görüyoruz.

52:15 Öyle ki birçok ulusu saçacak, onun yüzünden krallar ağızlarını kapatacaklar. Çünkü onlara söylenmemiş olanı gördüler ve duymadıklarını kavradılar:

(Targum) 52:15. Bu yüzden birçok insanı dağıtacak; krallar ona karşı susacak ve ellerini ağızlarına koyacaklar, çünkü kendilerine söylenmeyeni gördüler ve duymadıklarını fark ettiler.

Targum’a göre buradaki kul, Maşiah’tır. Maşiah’ın tüm düşmanlara karşı savaşta nasıl galip geleceğini görüyoruz. Bu, Rambam’ın Mişna’ya yorumunda yazdığı açıklamayı yansıtır: “Ona karşı ayaklanan her kimse, Tanrı tarafından yok edilecek ve onun eline teslim edilecektir.”

53:1 “Duyduğumuza kim inandı? Tanrı’nın kolu kime açığa çıktı?

(Targum) 53:1 Bu iyi haberimize kim inandı? ve Rab’bin güçlü kolunun gücü, kime böyle açığa çıkarıldı?

Targum’un bu yorumu Rambam’ın şu sözlerine benzemektedir: “O’nun büyük doğruluğu ve getireceği harikalar, bütün halkların onunla barış yapmasına neden olacak ve bütün ülkeler ona hizmet edecek.”

53:2 Ve onun önünde bir fidan gibi ve çorak topraktan bir kök gibi çıktı, biçimi yoktu onun ve bir güzelliği yoktu ki onu görelim ve güzel bir görünümü yoktu ki onu arzulayalım.

(Targum) 53:2 Dürüst kişiler, onun önünde büyüyecek, evet, çiçek açan filizler gibi ve köklerini akarsulara salan bir ağaç gibi çoğalacaklar – ülkede ona muhtaç olan kutsal neslin; çehresi dinsiz bir çehre değil ve ona karşı duyulan korku, sıradan bir insana duyulan korku değil; görünümü kutsal bir görünüm olacak ve onu gören herkes ona özlemle bakacak.

Targum’a göre bu ayetteki kul, İsrael’in dürüst kalanlarıdır. Bu ayet, Raşi’nin Kul’un sadece İsrael değil, İsrael’in dürüst kalanları olduğunu söylemesinin kaynağıdır. 52:13’te bahsedildiği gibi, sadece Maşiah’ın değil, İsrael’in tüm dürüst kalanlarının o zaman yüceltileceğini görüyoruz.

53:3 Hor görüldü ve insanlar tarafından reddedildi, acı çeken bir adam, hastalığı bilen ve insanların yüzünü gizlediği biri olarak: hor görüldü ve biz ona itibar etmedik.

(Targum) 53: 3. O zaman hor görülecek ve bütün krallıkların görkemini yok edecek; onlar acı adamı gibi ve hastalıklara yazgılı biri gibi yere kapanacak ve yas tutacaklar; ve Şekina’nın varlığı bizden uzaklaşmış gibi, küçümsenecekler ve saygı görmeyecekler.

Targum’a göre buradaki Kul, diğer ULUSLAR’dır, Targum yorumunda ilginç bir ani dönüştür. Bu, İsrael’e ıstırap çektiren ulusların boyun eğdirileceğini gördüğümüz 52:15’in devamı gibi görünmektedir.

53:4 Doğrusu hastalıklarımızı o taşıdı, acılarımızı o taşıdı. Ama biz ona Tanrı tarafından eziyet verildi, vuruldu ve ezildi saydık.

(Targum) 53:4. O zaman günahlarımız için dua edecek ve günahlarımız onun hatrına bağışlanacak, oysa bizler yaralı, Rab’bin huzurunda vurulmuş ve ezilmiş sayılmış olsak da.

Targum’a göre, Kul’un buradaki görevi hem Maşiah hem de İsrael ile ilgilidir. Mişne Tora, Krallar 11:4’te Rambam şöyle der: “Tüm Yahudiler’i Tora’ya döndürecek, Tora’nın yasalarına uyulmasını güçlendirecektir.” Maşiah’ın burada yaptığı şey budur. Targum ayrıca İsrael’in sürgündeki ıstıraplarını ve ulusların onlar hakkında söylediklerinden bahsetmektedir.

53:5 Ama isyanlarımız yüzünden o yaralandı, günahlarımız yüzünden o ezildi, esenliğimiz için terbiye /disiplin edilme onun üzerineydi ve onun bereleriyle biz iyileştik.

(Targum) 53:5. Ama günahlarımız nedeniyle kirletilen ve kötülüklerimiz nedeniyle düşmana teslim edilen Kutsal Mekan’ı inşa edecek; ve onun talimatıyla üzerimizdeki barış artacak ve sözlerine bağlılıkla günahlarımız bağışlanacak.

Targum’a göre buradaki kul, Maşiah’tır. Maşiah’ın “görevini” tanımladığını görüyoruz. Neredeyse tam olarak Rambam’ın belirttiği şey budur: Krallar 11:4  “Aşağıdaki koşulları yerine getiren bir kişinin Maşiah olduğunu varsayabiliriz: Atası David gibi Tora’ya ve onun emirlerine dalmış, David’in soyundan bir hükümdar olmalıdır. Ayrıca hem Yazılı hem de Sözlü Tora’yı takip etmeli, tüm Yahudiler’i Tora’ya döndürmeli, Tora’nın yasalarına uyulmasını güçlendirmeli ve Tanrı’nın savaşlarını yerine getirmelidir. Kişi bu koşulları yerine getirirse, onun Maşiah olduğunu varsayabiliriz. Bunları başarılı bir şekilde yaptıktan sonra, ardından Tapınağı ilk yerinde yeniden inşa ederse ve dağılmış tüm Yahudiler’i toplarsa, o zaman onun Maşiah olduğundan emin olabiliriz. Sonra tüm dünyayı mükemmelleştirecek ve tüm insanları birlik içinde Tanrı’ya hizmet etmeye getirecektir.”

53:6 Hepimiz koyun gibi yoldan saptık, her birimiz kendi yoluna döndük ve Tanrı hepimizin günahını ona vurdu / verdi.

(Targum) 53:6 Bütün koyunlar gibi dağılmıştık, her birimiz kendi yoluna sapmıştık; ama O’nun hatırı için hepimizin günahlarını bağışlamak Rab’bin büyük bir lütfuydu.

Targum’a göre burada İsrael’in sürgündeki durumunu ve İsrael’in günahlarının bağışlandığını görüyoruz. (Sonraki ayetlerde Maşiah’ın buna sebep olmak için neler yaptığını görüyoruz: dua etmek ve insanlara Tora’yı öğretmek.

53:7 Baskı gördü ve ezildi ama açmadı ağzını; kesime götürülen kuzu gibi, ve kırkıcılarının önünde sessiz bir koyun gibi; ve ağzını açmadı.

(Targum) 53:7. Dua etti ve cevaplandı ve daha ağzını açmadan kabul edildi; halkların kudretlisini koyun gibi kesime ve kırkıcılarının önünde dilsiz bir kuzu gibi teslim edecek; ondan önce ağzını açmayacak ya da bir kelime söylemeyecek

Targum’a göre buradaki kul yine diğer uluslardır. Bu ayette Maşiah’ın rolüyle ilgili olarak, Rambam şöyle der: “Kim ona karşı ayaklanırsa, Tanrı tarafından yok edilecek ve onun eline teslim edilecektir.“

53:8 Baskıdan ve yargıdan alındı: ve onun neslini kim konuşacak? Yaşam ülkesinden uzaklaştırıldı: halkımın günahı yüzünden onlara  bela geldi.

(Targum) 53:8. Azap ve cezanın sonunda tutsaklarımızı yaklaştıracak; onun günlerinde bize yapılan harika şeyleri kim anlatabilir? Çünkü ulusların egemenliğinin İsrael topraklarından geçmesine neden olacak ve halkımın işlediği günahları onlara aktaracak.

Targum’a göre buradaki Kul, İsrael’dir. İsrael’in sürgündeki ıstırabı sona erecektir. Maşiah ile ilgili olarak burada söyledikleri, Rambam’ın Krallar 11:1 kitabında söylediklerini takip eder. “Maşiah, David’in krallığını eski haline döndürecek bir kral olacaktır. Tapınağı yeniden inşa edecek ve nereye dağılmış olurlarsa olsunlar tüm Yahudiler’i bir araya toplayacaktır.” Ayrıca Mişna hakkındaki yorumunda şöyle der: “Mesih Dönemi’nin temel yararı, tüm emirleri yerine getirmemizi engelleyen yabancı yönetimlerin boyunduruğu altında artık olmayacak olmamızdır.”

53:9 Ve mezarı kötülerle birlikte kuruldu, ve ölümlerinde zenginlerle birlikte; şiddet uygulamadığı halde ve ağzında hile de yoktu.

(Targum) 53:9. Günah işleyenler yeleşik kalmasınlar, ve ağızlarıyla hileler söylemesinler diye, kötüleri Gehinnom’a, ve mal bakımından zenginleri mutlak yıkımın ölümüne teslim edecek.

Targum’a göre buradaki Kul, uluslardır. Bu, Yahudi olmayan uluslara karşı kazanılan zaferle ilgili önceki ayetin devamıdır.

53:10  Ama Tanrı onun ezilmesini, hastalanmasını istedi. Eğer (אִם) ruhunu Aşam korbanı (suç sunusu) yaparsa tohumunu görecek ve günleri uzayacak ve Tanrı’nın arzusu onun eliyle başarılı kılınacak.

(Targum) 53:10. Ancak, canlarını günahtan temizlemek için, halkının geri kalanlarını arındırmaya çalışmak Rab’bin büyük bir lütfudur; bunlar Maşiahları’nın Krallığı’na bakacaklar, onların oğulları ve kızları çoğalacak, onların ömürleri uzayacak ve Rab’bin Yasasını yerine getirenler O’nun rızasıyla başarılı olacaklar.

Targum’a göre buradaki Kul, İsrael’dir. Görüyoruz ki sürgünde çekilen ıstırap İsrael’in iyiliği içindir ve onlar çok çocuk sahibi olmaya layık olacaklar ve Tora’ya uyanlar (dürüstler) sonunda başarılı olacaktır.

53:11 Ruhunun emeğinden göreceği ile tatmin olacak. Dürüst kulum birçoklarını bilgisiyle aklayacak ve onların günahlarını o taşıdı.

(Targum) 53:11 Ulusların boyunduruğundan ruhlarını kurtaracak, kendilerinden nefret edenlerin cezasını görecekler, ve krallarının ganimeti ile tatmin olacaklar; birçoklarını yasaya boyun eğdirmek için bilgeliğiyle suçsuzları suçsuz tutacaktır; ve günahları için yalvaracaktır.

Targum’a göre buradaki kul hem İsrael hem de Maşiah’tır. Burada İsrael düşmanlarının sonunun geleceği ve İsrael’in ganimeti bu düşmanlardan alacağını tekrarlar.

53:12  Bu nedenle ona büyüklerle bir pay ayıracağım ve ganimeti güçlülerle paylaşacak; çünkü ruhunu ölüme döktü; ve günahkarlarla sayıldı; ve birçoklarının günahını taşıdı ve günahkarlar için dua / şefaat etti.

(Targum) 53:12. O zaman birçok halkın ganimetini ona pay edeceğim, ve güçlü şehirlerin mallarını av olarak bölüşecek, çünkü ruhunu ölüme teslim etti, ve asileri Yasa’ya bağlı kıldı: birçok günah için yalvaracak, ve onun hatrına asiler affedilecek.

Targum’a göre, buradaki kul, Maşiah’tır. Yukarıda 53:5 ve 53:11’te söylenenlerin tekrarıdır.

Misyoner Dr. Brown ise şöyle demektedir:

İlginç bir şekilde, ulusal yorum (Kul’un İsrael olduğu) Talmudlarda, Targumlarda veya midraşimlerde bir kez bile bulunmaz (başka bir deyişle, klasik, temel, yetki sahibi Yahudi metinlerinin tamamında bir kez bile bulunmaz).”

Michael Brown, “Answers to Jewish Objections to Jesus”, 3. Cilt, sayfa 41

Bunun doğru olmadığını gördük. Targum’da, Yeşaya 53’ün ıstırap çeken kulun “ulusal yorumuna” çok sayıda atıfta bulunulur. 52:14, 53:4, 53:8 ve 53:10 gibi ayetlerin hepsi, sürgündeki İsrael’in çektiği ıstırabı, Kul’un ıstırap çekmesini anlatır.

Beklendiği gibi, Hristiyan misyonerler, her zaman olduğu gibi amaca giden her yolu mübah görmektedir. Örnek aldıkları Pavlus gibi (1 Korintliler 9:20) gerektiğinde Targum, gerektiğinde Talmud, gerektiğinde Midraş savunucusu olurlar. Buna uygun olarak, Targum’dan Tanrı’nın kulunu o ayette Maşiah olarak yorumlayan sadece Yeşaya 52:13’ten alıntı yaparlar.

Tekrar bakalım:

İşte kulum Maşiah başarılı olacak; yüksek olacak, büyüyecek ve çok güçlü olacak.

Targum Yeşaya 52:13.

Ancak Targum hemen bir sonraki ayet ile ilgili yorumunda, Yeşaya 52:14’te, Tanrı’nın uzun süreli ıstırap çeken ve aşağılanmış kulu olarak İsrael’i tanımlar:

İsrael Evi‘nin birçok gün ona baktığı gibi, çünkü halklar arasında yüzleri karardı, ve görünüşleri insanoğlunun ötesindeydi.

Targum Yeşaya 52:14.

Beklendiği gibi, Targum Yonatan ben Uziel’in Yeşaya 52:14 hakkındaki yorumu, Hristiyan misyonerlerin pazarladığı kitapçıklarda asla bulunmaz. Targum’un Yeşaya 53:10 hakkındaki açıklamasını aktaran tek bir Kilise savunucusu bile bulunmamaktadır. Yeşaya’nın 53:10’daki “ezildi ve dert verdi” sözleri ile ilgili olarak  Targum’un, Tanrı’nın ıstırap çeken kulunu, dayanılmaz bir cezaya maruz kalan İsrael ulusu olarak tanımladığından asla bahsetmezler.

Ancak, canlarını günahtan temizlemek için, halkının geri kalanlarını arındırmaya çalışmak Rab’bin büyük bir lütfudur; bunlar Maşiahları’nın Krallığı’na bakacaklar, onların oğulları ve kızları çoğalacak, onların ömürleri uzayacak ve Rab’bin Yasasını yerine getirenler O’nun rızasıyla başarılı olacaklar.

Targum Yeşaya 53:10.

Targum Yonatan ben Uziel’den Yeşaya 53:10’dan yapılan yukarıdaki alıntı, Kul’u halkın dürüst kalanları, Rab’bin Yasası’nı yerine getirenler, ömürleri uzayacak ve soyları çoğalacak bir halk olarak tanımlamaktadır. Bu yorumlar, Hristiyan misyonerleri tarafından kasıtlı olarak gözardı edilse de, bu iki bin yıllık mesaj ölümsüz olmaya devam etmektedir. Tanrı’nın kulu olan İsrael ulusu kendi günahlarından arınsın diye, diğer ulusların ellerinde akıl almaz işkencelere maruz kalmıştır:

Yeruşalayim’e şefkatle konuş ve ona şunu söyle: Savaş zamanı doldu, suçunun kefareti ödendi; çünkü bütün günahlarının karşılığını iki katı olarak Rab’bin elinden aldı.

Yeşaya 40:2

Basitçe söylemek gerekirse, Targum’un Yeşaya 53 (52:13-15 ve 53:1-12) hakkındaki açıklamasında 15 ayet vardır, ancak misyonerler bir tanesi hariç, kalanın hepsini görmezden gelir. Bu da sadece Yeşaya 52:13 ile ilgili yorumudur. Hemen sonraki ayete bakılsa dahi ortaya çıkacak bu hilenin amacı, bilgisiz kişileri rabbilerin Yeşaya 53’ün aslında isa’dan bahsettiğini gizlediği yalanı ile aldatmaktır. Elbette ki hiçbir şey gerçekten daha uzak olamaz.

Kutsal Kitabınızı bilin!

Kutsal Kitabınızı bilirseniz, kimse inancınızı ve Tanrı ile olan bağlantınızı çalamaz.