Hristiyanlar, Daniel Kitabı 9. Bölüm’de Cebrail tarafından Daniel’e gösterilen görümün İsa’ya yönelik en açık peygamberliklerden biri olduğunu, bu görümün beklenen Mesih’in ancak İsa olabileceğini kanıtladığını ve İsa’nın ortaya çıkışı ile birlikte gerçekleşecek olayların detaylı anlatımını önceden haber verdiğini iddia ederler.

Daniel’in 70 Haftası ile ilgili Hristiyan İddiası:

Söz konusu ayetlerin gerçekte neyi anlattığını açıklamadan önce, Hristiyanların Daniel 9. Bölüm’e ait çevirilerini, yorumlarını, iddialarını görüp anlayalım ki, ayetler üzerinde nasıl oynamalar yaptıklarını net biçimde kavrayalım.

Ben daha konuşup dua ederken, günahımı ve halkım İsrail’in günahını açıkça kabul edip Tanrım’ın kutsal dağı için Tanrım RAB’be dilekte bulunurken,

daha dua ediyorken, önceden görümde gördüğüm adam –Cebrail– akşam sunusu saatinde hızla uçarak yanıma geldi.

“Daniel, sana anlayış vermek için geldim” diye açıkladı,

“Sen Tanrı’ya yalvarmaya başlar başlamaz, duan yanıtlandı; bunu bildirmeye geldim. Çünkü sen çok sevilen birisin. Bu nedenle sözün anlamını kavra ve görümü anla:

“Başkaldırıyı ortadan kaldırmak, günaha son vermek, suçu bağışlatmak, sonsuza dek kalıcı doğruluğu sağlamak, görüm ve peygamberliği mühürlemek, En Kutsal’ı meshetmek için senin halkına ve kutsal kentine yetmiş hafta kadar zaman saptanmıştır.

“Şunu bil ve anla: Yeruşalim’i yeniden kurmak için buyruğun verilmesinden, meshedilmiş olan önderin gelişine dek yedi hafta geçecek. Altmış iki hafta içinde Yeruşalim yeniden sokaklarla, hendeklerle kurulacak. Ancak bu sıkıntılı zamanlarda olacak.

(Kitab-ı Mukaddes Çevirisi) Ve bilip anla ki, Yeruşalimi eski haline koymak ve bina etmek için emrin çıkmasından mesholunan hükümdara kadar yedi hafta, ve altmış iki hafta olacak; o yine sokakla ve hendekle yapılacak, bu da sıkıntı vakitlerinde olacak.

Bu altmış iki hafta sonunda meshedilmiş olan öldürülecek ve onu destekleyen olmayacak. Gelecek önderin halkı, kenti ve kutsal yeri yerle bir edecek. Sonu tufanla olacak: Savaş sona dek sürecek. Yıkımların da olacağı kararlaştırıldı.

Gelecek önder birçoklarıyla bir haftalık sağlam bir antlaşma yapacak. Haftanın yarısı geçince, kurbanı da sunuyu da kaldıracak. Kararlaştırılan yıkım başına gelinceye dek yok edici önder tapınağın üst bölümüne yıkıcı iğrenç şeyler yerleştirecek.”

Daniel 9:20-27, Yeni Çeviri (Hristiyan Çevirisi) 

Cebrail, ayrıca söz konusu 70 haftalık dönem sona erdiğinde Mesih Çağı’nın başlayacağını bildirmektedir. 24. ayet Mesih Çağı’nın 6 özelliğini bildirmektedir. Bu 6 özellik şunlardır:

*Başkaldırının sona ermesi

*Günahların sona ermesi

*Suçların bağışlanması

*Kalıcı doğruluğun sağlanması

*Görüm ve peygamberliğin mühürlenmesi

*Kutsalların Kutsalı’nın meshedilmesi

Bu bölümde bahsedilen her bir haftalık dönem yedi yıla, her gün de bir yıla karşılık gelmektedir. Bu karşılığın kaynağı Tanah’ta bulunmaktadır:

Bunu yaptıktan sonra, bu kez sağ yanına uzan, Yahuda halkının suçunun cezasını çek. Sana kırk gün, her yıl için bir gün ayırdım.

Hezekiel 4:6

Ülkeyi araştırdığınız günler kadar –kırk gün, her gün için bir yıldan kırk yıl– suçunuzun cezasını çekeceksiniz. Sizden yüz çevirdiğimi bileceksiniz!

Çölde Sayım 14:34

Hristiyanlar’ın iddiasına göre, Daniel 9:25’te Yeruşalim’i yeniden kurmak için verilen ve “buyruk” olan çevirilen “דבר ~ Devar”, Nehemya Kitabı 2:1-8’deki, Kral Artahşasta’nın krallığının yirminci yılı, Nisan ayı’nda (M.Ö 445) Yeruşalim’in yeniden kurulması için emir vermesidir.

İlk 7 hafta = 7 x 7 = 49 yıl Yeruşalim’in kurulması dönemidir. Bu dönem sıkıntılar ile dolu geçecektir ve bu dönem Nehemya Kitabı’nda anlatılmaktadır.

Sonraki 62 hafta ile ilk 7 haftayı toplarsak,

62 hafta  + 7 hafta = 69 hafta = 69 x 7 = 483 yıl yapar.

Burada, 483 yıl ile M.Ö. 445 tarihlerini toplayamayız. Hesaplama sonucu çıkan 483 yıl, bildiğimiz Güneş yılı değildir! Bu yıllar Yahudi yıllarıdır! Dolasıyla öncelikle 483 Yahudi yılının kaç Güneş yılı olduğunu hesaplamamız gerekir! Daha sonra çıkan sonucu M.Ö. 445 yılına eklememiz gerekir!

Yahudilerin bir yılı 360 gündür. 483 yılı 360 gün ile çarpıp, daha sonra da bir Güneş yılının karşılık geldiği 365.25 güne bölersek, 360 Yahudi yılının kaç Güneş yılına karşılık geldiğini buluruz!

483 yıl x 360 gün = 173,880 gün eder.

173,880 gün / 365.25 = Günümüzdeki takvim ile 476 Güneş yılına karşılık gelir.

Nehemya Kitabı 2:1-8’deki, Kral Artahşasta’nın krallığının yirminci yılı, Nisan ayı’nda  Yeruşalim’in yeniden kurulması için emir verdiği M.Ö 445 tarihine 476 Güneş yılını eklersek M.S. 30-31 yılına ulaşırız. Böylece Daniel’in İsa’nın yaşamı ile ilgili müthiş! peygamberliğinin doğru olduğunu görürüz.

M.S. 30, İsa’nın sıpa üzerinde Yeruşalim’e giriş yılıdır. (Matta 21:1-9)

Daniel 9:26’daki “meshedilmiş olan öldürülecek” ifadesi de İsa’nın o yılda M.S. 30 yılında çarmıha gerilerek öldürülmesini haber vermektedir. Demek ki İsa, Mesih’tir.

Daniel 9:27’deki 69 haftalık dönemden sonra başlayacak olan 1 haftalık dönemde antlaşma yapacak olan kişi de Mesih Karşıtı (antichrist)’dır. Bu 1 haftalık sürenin ortasında iğrenç şeyi tapınağa koyarak, tapınağı kirletecek olan Mesih Karşıtı, İsa tarafından Matta 24:15’de şöyle haber verilmiştir:

Peygamber Daniel’in sözünü ettiği yıkıcı iğrenç şeyin kutsal yerde dikildiğini gördüğünüz zaman –okuyan anlasın– Yahudiye’de bulunanlar dağlara kaçsın.

Matta 24:15

İsa’nın çarmıha gerilmesinin ardından bir kuşak içerisinde de Roma lideri Titus, Tapınağı yıkacaktır (M.S. 70). Tapınağın yıkılmasından önce Mesih öldürülecek olduğuna göre, öldürülen bu Mesih sadece İsa olabilir!

Daniel 9:27’e göre, Mesih Karşıtı’nın İsrail ile antlaşmayı bozmasından sonra korkunç sıkıntı başlayacaktır. Bu durum İsa tarafından Matta 24:21’de şöyle haber verilmiştir:

Çünkü o günlerde öyle korkunç bir sıkıntı olacak ki, dünyanın başlangıcından bu yana böylesi olmamış, bundan sonra da olmayacaktır.

Matta 24:21

Son günlerde, Mesih Karşıtı da Daniel 9:27’nin bildirdiği gibi yargılama ile karşılaşacaktır. Tanrı sadece iyiliğe izin verecektir.

Bugün, bu son bir haftalık dönem içerisinde, 69. hafta ile 70. hafta arasındaki korkunç sıkıntılı dönem içerisinde bulunmaktayız. Tanrı, İsrail’in/Yahudiler’in Mesih’i reddetmesi nedeniyle bu bir haftalık süreyi durdurmuştur.

Bu dönem sona erip 70.hafta dolduğunda, İsa Mesih gökteki bulutlar üzerinde güç ve görkemle gelecektir.

Hristiyanlar’ın Daniel 9.Bölüm’ün anlattığını iddia ettiği olayları özetleyerek, maddeler halinde yazarsak:

7 hafta: Kral Artahşasta’nın Yeruşalim’in yeniden kurulması için emir vermesi ile başlar. (M.Ö. 445) Yeruşalim’in kurulması dönemidir. 49 yıl sürecektir.

62 hafta: Yeruşalim’in yeniden kurulmasının tamamlanmasından başlayarak, Mesih’in reddedilerek, öldürülmesine kadar geçen süredir. 463 yıl sürecektir.

1 Hafta: Bu bir haftalık zaman gelecektedir.Henüz gelmemiştir. Tanrı, İsrail’in Mesih’i reddetmesi nedeniyle Daniel’in görümündeki zaman akışını durdurmuştur.

Hristiyanlar’a göre, bu ayetler, Tapınağın yıkılmasından önce öldürülecek olan İsa Mesih’in ölüm yılını tam olarak vermektedir. Mesih, Tapınağın yıkılmasından önce öldürüleceğine göre, bu kişi, sadece İsa olabilir.

Hristiyanlar’a göre Daniel’in 70 Haftası’nın zaman çizelgesi aşağıdaki gibidir:

Hristiyanlar’a göre Daniel’in 70 haftasının başka bir yorumu da şudur:

Daniel’in 70 Haftası’nın Doğru Açıklaması:

Daniel’in kitabı, Daniel’in bile anlamları üzerine düşünmesini sağlayacak kadar Mesih dönemine ait görümler ve hesaplamalar ile doludur.

Dokuzuncu bölüm, hem Yahudilere hem de Hıristiyanlar için ilgi duyulan bir bölümdür. 18.ayetteki “Doğruluğumuzdan değil, senin büyük merhametinden ötürü dilekte bulunuyoruz” ifadesi, Yahudilerin Tanrı ile kişisel ve manevi ilişkilerinin temelini oluşturmuştur. Öte yandan Hristiyanlar, 24-26 ayetlerine odaklanma eğilimindedir.

İlginçtir ki, Hristiyan İncili’nin yazarları, Hristiyanlar tarafından İsa’nın Mesih olduğunu kanıtladığı iddia edilen Daniel’in 9.Bölümü’ndeki peygamberliklerden hiç bahsetmemişlerdir. Pavlus da, bu peygamberlikleri! önemsiz bulmuş olmalı ki hiçbir mektubunda bunlardan bahsetmemiştir!

Söz konusu bölümü ayrıntılı biçimde anlamak için öncelikle “hafta” terimini açıklayalım.

HAFTA:

Daniel bölüm 9, bir zaman dilimini yedi ile çarpmak için İbranice bir kelimeyi (שבעים ~ şavuim) kullanır. Çeşitli nedenlerden dolayı bu kelime “hafta” olarak tercüme edilir ve yedi gün değil, yedi yılın katları anlamına gelir.

A) Benzer kullanımı şu ayettedir, “‘Yedi yılda bir kutlanan Şabat yıllarının yedi kez geçmesini bekleyin  שבע שבתת השנים) Yedi kez geçecek Şabat yıllarının toplamı kırk dokuz yıldır.” Levililer 25: 8

B) Bir Şabat yedi günlük bir dönemdir ve sözcük için aynı İbranice kökü paylaşır.

(שבועה ~ Şavua) “hafta” demektir.

C) Normalde hafta kelimesinin çoğulu Daniel’de (שבעות ~ Şavuot) olması gerekirken, Daniel eril “ים” bitişi ile (שבעים ~ Şavuim) kelimesini kullanır. Bu, (שבעים~ Şavuim) kelimesinin çoklu yedi yıla karşılık geldiğini gösterir.

Hristiyanlar, Daniel’in peygamberliğinin,  Nehemya 2: 1-8’e dayanarak Pers Kralı Artaxerxes (Artahşasta) tarafından Yeruşalayim’i yeniden inşa etmek için verilen kararname ile başladığını iddia eder. Bu kararname ile başlayarak, 69 hafta (483 yıl) toplam 7+62 hafta geçecek ve ardından Mesih gelecek ve aynı yedi yıllık “hafta” döneminde kesilecektir.

Oysa, Nehemya 2: 1-8 ayetleri, güvenli geçiş ve Tapınağı yeniden inşa etme izni için Nehemya’ya “mektuplar” (אגרות ~ Iggrot) veren kral hakkında konuşmaktadır. Kaldı ki, Yeruşalayim’in inşası birkaç kez başlatılmış ve durdurulmuştur.Üstelik daha önce Kutsal Kitap’ta bahsedilen üç ilave kararname daha vardır. Bu kararnameler şunlardır:

1) Ezra 1: 1-4’te Kral Koreş (Cyrus), Yahudilere Yeruşalim’e geri dönme ve Tapınağı yeniden inşa etme iznini veren bir bildiri yayınladı (קול ~ Kol) ve yazıları (מכתב ~ Michtav) yayınladı.

2) Ezra 6: 12-13, Kral Darius, Tapınağı yeniden inşa etme iznini veren bir kararname yayınladı (טעם ~ Taam).

3) Ezra 7: 11-16, Artahşasta (Artaxerxex) Tapınağı yeniden inşa etme izni veren bir kararname (טעם ~ Taam) yayınlar. (Artaxerxex, Pers dilinde bir kraliyet ünvanıdır ve farklı liderlere atıfta bulunabilir. Mısır’da hükümdar için kullanılan “firavun” ünvanına benzerdir.

Bu ayetlerde bu bildirileri tanımlamak için kullanılan dört farklı sözcük bulunmaktadır ve bunların hiçbiri “söz” anlamına gelen Daniel 9’da kullanılan İbranice sözcüğün (דבר ~ Devar) kelimesi değildir.

Öyleyse, niçin Hristiyanlar Daniel’in peygamberliğini başlatmak için bu dört farklı bildiri içerisinden Nehemya 2’de bahsedilenlerden birini seçmiştir?

Bu seçim için ne tarihi ne de metinsel bir gerekçe vardır. Bunun nedeni tarihler ile oynayarak M.S. 30 tarihine ulaşma çabasıdır. Üstelik,  M.Ö. 444 – 445 tarihine 69 haftanın yılını (483 yıl) eklerseniz, M.S. 39 M.S’e ulaşırsınız. Bu da İsa’nın öldürüldüğü iddia edilen M.S. 30-32 yıllarından  en az yedi yıl uzaktır. Tarihi ıskaladınız!

Bu ıskalamayı çözmek! için de Hristiyanlar “bir yıl” tanımını değiştirmiştir. Onlara göre, Daniel’inki gibi peygamberlikler, 365 ¼ günden oluşan bir yıldan ziyade, “peygamberlik yılları” olan 360 günden oluşan bir yıl olarak anlaşılmalıdır. Daniel, 360 günden oluşan bir yıla sahip ve Aramice konuşan Babilliler’e bu peygamberlikleri anlatıyordu.

Ancak Hristiyanlar bu ayarlamaları yaparken bir konuyu atlamışlardı! Bu ayetler Aramice değil, İbranice’dir. İbranice konuşan ve Babilliler’den farklı takvime sahip olan Yahudiler’e yazılmıştı.

Daniel 9.Bölüm’ün Doğru Tercümesi

Daniel 9’un doğru bir şekilde anlaşılması için, bu bölümün Mesih hakkında konuşuyormuş gibi okunmasının yanlış olduğunu belirtmek gerekir. Hristiyanlar için bu bölümün Mesih hakkında konuştuğu açık olabilir; çünkü çevirilerinde “Mesih-Messiah-Maşiah” sözcüğü bu bölümde iki kez belirtilmiştir; Ancak bu, İbranice (משיח ~ maşiah“) kelimesinin açık ve kasıtlı bir yanlış çevirisinin sonucudur.

Bu kelime, “meshedilmiş,yağlanmış” anlamına gelir ve 1. Samuel 10: 1-2’de görüldüğü gibi bir sıfattır, açıkça kutsama eylemi anlamına gelir. “Mesih” olarak adlandırılan belirli bir kişiye atıfta bulunan kişisel bir zamir değildir.

Sonra Samuel yağ kabını alıp yağı Saul’un başına döktü. Onu öpüp şöyle dedi: “Rab seni kendi halkına önder olarak meshetti.

 1. Samuel 10: 1

“Sözcük (משיח ~ “maşiah”), Yahudi Kutsal Kitabı’nda 100 defadan daha fazla kullanılmaktadır ve çeşitli birey ve nesnelere atıf yapmaktadır.

Örneğin:

1) Kahinler (Levililer 4:3)

2) Krallar: (1.Krallar 1:39)

3) Peygamberler (Yeşaya 61:1)

4) Yakmalık sunu sunağı (Çıkış 40: 9-11)

5) Matzot (Mayalanmamış Ekmek) (Sayılar 6:15)

6) Koreş (Cyrus), Yahudi olmayan Pers Kralı (Yeşaya 45:1)

Hristiyan çevirilerinde bile, “maşiah” kelimesi, geçtiği yerlerin % 99’unda “meshedilmiş” olarak tercüme edilirken, Daniel 9. Bölüm’e gelindiğinde 25 ve 26 ayetlerde bu kelime birden “Mesih” olarak çevrilmektedir. Hatta aynı çevirmenler “maşiah” kelimesini  bir ayet üstte Daniel 9:24’de “meshedilmiş” olarak çevirmektedirler. Bu ayette “Kutsalların Kutsalı” olarak bilinen Kutsal Tapınağın en iç odası kastedilmektedir (קדשים קדש ~ Kodeş Kedoşim). Bu kelimeyi de “En kutsal olan” olarak çevirmektedirler ki bir şekilde Mesih’e atıf yapıyor gibi görünsün!

Bu nedenle, Daniel’deki ayetler şu şekilde çevrilmiş olmalıdır:

Daniel 9:25 “meshedilmiş bir prense kadar” doğru,

“Prens Mesih’e (Messiah the Prince) kadar” yanlış çeviridir.

Daniel 9:26 “bir meshedilmiş olan kesilecek” doğru,

“Mesih (the Messiah) kesilecek” yanlış çeviridir.

Ayrıca, 26. ayetinde, (משיח ~ maşiah) sözcüğünden önce belirtili edat (ingilizcede “the” gibi) (Hey ~ ה) harfi yoktur. Bu ayeti sanki özel, tek bir bireyden bahsediyormuş gibi göstermek ve okuyucuları aldatmak için kelimeye orijinal metinde bulunmayan bir ek yapmışlar ve ayeti “Mesih (the Messiah)” veya “Kutsal Olan (the Annointed One)” olarak tercüme ederek açıkça saptırmışlardır.

Doğru çeviri, meshedilmiş herhangi bir sayıda birey veya nesneye atıf yapıyor olmalıdır, “the Messiah-Mesih”e değil.

Hristiyanlar tarafından yapılan başka bir saptırma da, 7 ve 62 haftadan oluşan iki  ayrı bölümün, 69 haftadan oluşan tek bir dönem olarak tercüme edilmesidir.

Hristiyan çevirisi, “Mesih” in gelişi ve “kesilmesi“nin, Yeruşalayim’in yeniden yapılmasına ilişkin kararnameden sonra 69 hafta (483 yıl) sonra gerçekleşeceği şeklindedir. Yani, ayetin orijinalinde bulunan 7 ve 62 haftadan oluşan iki ayrı dönem, tek bir dönemmiş gibi toplanmakta, tek bir kişiden bahsediyormuş gibi gösterilerek “(the) Mesih” ile ilgili olay 69. haftanın sonunda yaşanacak gibi çevrilmektedir.

Oysa, orijinal İbranice metine göre, 7 ve 62 haftalık iki ayrı ve farklı dönem vardır. Bir olay 7 hafta sonra gerçekleşecektir ve bir başka olay da sonraki 62 hafta sonunda gerçekleşecektir. Basitçe ifade etmek gerekirse, İbranicede 69’u söylemek isterseniz, “69 (altmış dokuz)” dersiniz “62+7 (Yedi ve Altmış İki)” demezsiniz.

Üstelik Daniel, “7 ve 62 hafta” değil, “7 hafta ve 62 hafta” yazmıştır. Her sayıdan sonra “hafta” kelimesinin kullanılması ayrı olaylar olduklarını açıkça göstermektedir. Ayrıca, 26. ayetteki belirtili edat “the” anlamındaki (ה ~ Hey) harfi kullanımı, 62 haftadan önce kullanılan bu belirtili edat, İngilizce “and after the 62 weeks ..” bazen Hristiyan çevirilerinde silinir. İbranice orijinalinde ise varlığı açıkca görülür. 62 haftanın 7 haftadan ayrı bir süre olarak ele alınacağını kanıtlar.

Doğru çeviri şöyle olmalıdır:

Bil ve anla: Yeruşalayim’e geri dönme ve onu yeniden inşa etme sözünün ortaya çıkışından, meshedilmiş öndere kadar 7 hafta, ve 62 hafta olacak, sokak ve hendek yeniden inşa edilecek, ancak sıkıntılı zamanlarda 

 Daniel 9:25

Altmış iki haftadan sonra, meshedilmiş olan kesilecek ve artık var olmayacak; prensin halkı gelip şehri ve Tapınağı yıkacak; ama onun sonu bir seldeki gibi (silip süpürülerek) olacak. Sonra, savaşın sonuna kadar, yıkım kararlaştırıldı.

Daniel 9:26

Net biçimde iki ayrı olay ve iki ayrı meshedilmiş vardır! 

Bu iki ayrı meshedilmiş olan arasında 62 hafta (434 yıl) aralık vardır.

Daniel 9:26 ayeti şöyle başlamaktadır: “Altmış iki haftadan sonra !” hristiyanlar ise 7 ile 62 sayılarını toplayıp 69 hafta sonra sözde Mesih’in öldürüleceğini söylüyordu. Ayet ise 69 değil, “62 HAFTADAN SONRA” demektedir!” Böylece tüm hristiyan iddialarını çöpe göndermektedir.

Hristiyanlar ayrıca Daniel 9: 26’daki İbranice (V’ayn Lo לאוןין) ifadesini bilerek yanlış tercüme ederler. “kendisi için değil” diye çevirirler ki sanki kendisi için değil de bizim için kesilmiş birine işaret ediyor, “başkası için kefaret ödüyor” anlamına gelsin.

Bununla birlikte İbranice orijinal metin ingilizce olarak “and no more of him”, “artık ondan olmayacak” – onun devrinin sonu anlamına gelir. İlginçtir, İbranice kelime (kares ~ כרת), “kesilmek” olarak tercüme edilmiştir ki bu kelime, Kutsal Kitap’ta, büyük bir suç işleyip Tanrısal hüküm gereği ölüm cezasına çarptırılan kişiye atıf yapar.

Daniel’in dokuzuncu bölümünü anlamak için, Bu sekiz yanlış tercümeyi hatırlayalım. Hristiyanlar tarafından bilerek yanlış tercüme edilen bu sekiz madde şunlardır:

1) (קדשים קדש) “En kutsal olan” değil, “Kutsalların Kutsalı” anlamına gelir.

2) (דבר ~ devar) “kararname” değil, “söz” anlamına gelir,

3) (משיח ~ maşiah) “Mesih” değil “meshedilmiş olan ” anlamına gelir. (Ayet 24)

4) (משיח ~ maşiah”) “Mesih” değil “meshedilmiş olan” anlamına gelir. (Ayet 25)

5) “yedi hafta ve altmış iki hafta“, 7 hafta sonra gerçekleşen bir olay ve 62 hafta sonra gerçekleşen başka ikinci bir olay anlamına gelir, toplam 69 hafta sonraki tek bir olay anlamına gelmez.

6) (Hey ~ ה) “The” Belirlilik edatıdır. Belirli, ayrık zamanı anlatır.

7) (V’ayn Lo ~ לו ואין) “kendisi için değil” anlamına gelmez, “artık ondan olmayacak” anlamına gelir.

8) (kares ~ כרת), bir suç sonunda Tanrı ile olan ilişkisinin kesilmesi anlamındadır.

Daniel’in Peygamberliğini Anlamak

Şimdi Daniel 9’un başlangıcına geri dönebilir ve Daniel’in peygamberliği için doğru başlangıç noktası oluşturabiliriz. Daniel kehanetinin başlangıç noktasını oluştururken hristiyanların en büyük hatası şu ayetin yanlış biçimde çevrilmesinden kaynaklanmaktadır; “Şunu bil ve anla: Yeruşalayim’i yeniden kurmak için buyruğun verilmesinden” (Daniel 9:25)

Tercümelerinde, bu peygamberliğin başlangıç noktasının Yeruşalim’i yeniden inşa etmek için belirli bir kararname çıkarılması olduğunu iddia ettikleri için, bunun Kral Artaxerxex’in kararnamesi olduğu yanlışını yapmaktadırlar. Bununla birlikte, yukarıda belirtildiği gibi, Yeruşalayim’e geri dönme ve O’nu yeniden inşa etme konusunda çeşitli kararnameler yapılmıştır.

Daniel 9: 25’te orijinal İbrani metinde kullanılan (דבר ~ devar) kelimesi, bir insan kararnamesinden önemli ölçüde farklıdır. (דבר ~ devar) kelimesi peygamberlik sözünü ifade eder. Daniel 9:2 ayetinin başında Daniel’in “Rab’bin, Peygamber Yeremya’ya sözünü” anlamak istediğini söylediğinde kullandığı kelime, bu kelimedir.

Yukarıda da belirtildiği gibi, Yeruşalim ile ilgili bazı kararname veya bildirimden söz eden tüm pasajların hiçbiri İbranice (דבר ~ devar) kelimesini kullanmaz.

Daniel’in doğru tercümesi şöyle olmalıdır:

Şunu bil ve anla: Yeruşalayim’e geri dönme ve onu yeniden inşa etme sözünün ortaya çıkışından,

Daniel 9:25

Bu nedenle, Daniel’in peygamberliğinin doğru başlangıç noktası, bir insanın verdiği bir ferman veya karar değil, peygamberlik sözünün verilmesidir.

Bunu anlamak için 9.Bölüm’ün başına bakmak yeterlidir. Bu kadar açıktır.

Bölüm 9 şöyle başlar:

Ben Daniel, Tanrı’nın Peygamber Yeremya’ya sözünde (דבר ~ devar) Yeruşalim’in yıkılmasına imkan verecek olan yıl sayısını kitaplardan anladım.

Daniel 9:2

Burada Daniel, Yeremya’nın bahsettiği yıl sayısını düşünürken (דבר ~ devar) sözcüğünü kullanmaktadır. Yeremya, 70 yıllık bir döneme ilişkin iki kez kehanette bulunmuştur.

Birinci peygamberliği şudur:

Yeremya şöyle dedi: “Bütün ülke bir virane, dehşet verici bir yer olacak. Bu uluslar Babil Kralı’na yetmiş yıl kulluk edecekler. Ama yetmiş yıl dolunca” diyor Rab, suçları yüzünden Babil Kralı’yla ulusunu, Kildan ülkesini cezalandıracak, sonsuz bir viranelik haline getireceğim.”

Yeremya 25:11-12

Bu peygamberlik, Babil’in İsrail’e 70 yıl boyunca hakim olacağını belirtir.

İkinci peygamberliği şudur:

Yeremya ayrıca şöyle demektedir: “RAB diyor ki, “Babil’de yetmiş yılınız dolunca sizinle ilgilenecek, buraya sizi geri getirmek için verdiğim iyi sözü tutacağım.”

Yeremya 29:10

Bu peygamberlikte, 70 yıl sonunda, Babil egemenliğinin sona ermesinin yanı sıra, Yahudiler, Babil sürgününden Yeruşalayim’e geri dönecektir.

Yeremya’nın iki farklı peygamberliği vardır:

1) Babil’in hakimiyeti (70 yıl sürecek) (Yeremya 25:12) – Yeruşalayim’in Babil tarafından sarılmasından, Koreş tarafından Babil’in yıkılmasına kadar – M.Ö. 440-370

2) Yahudiler’in sürgünden Yeruşalayim’e dönmesi (Yeremya 29:10) – 1. Tapınağın yıkılmasından 2. Tapınağın yapılmasına kadar – M.Ö. 422-352

Yeremya’nın birinci peygamberliği olan Babil’in hakimiyet süreceği 70 yıl, Babil Kralı Nebukadnezar’ın Yeruşalayim’i boyunduruk altına almasıyla başlar. Bu, aşağıdaki bölümlerde gösterildiği gibi, Yeruşalayim’in yıkılmasından 18 yıl önce gerçekleşmiştir. Babilliler’in Kral Nebukadnezar’ın krallığının 19.yılında Yeruşalayim’i yıktığını biliyoruz.

Dediği gibi:

Babil Kralı Nebukadnezar’ın krallığının on dokuzuncu yılında, beşinci ayın onuncu günü muhafız birliği komutanı, Babil Kralı’nın görevlisi Nebuzaradan Yeruşalim’e girdi. RAB’bin Tapınağı’nı, sarayı ve Yeruşalim’deki bütün evleri ateşe verip önemli yapıları yaktı.

Yeremya 52:12-13

Nebukadnezar, hükümdarlığının ilk yılında Yeruşalayim’i boyunduruk altına almaya başlamıştır. Bu durum aşağıdaki ayetlerden kanıtlanabilir:

Yahuda Kralı Yehoyakim’in krallığının üçüncü yılında Babil Kralı Nebukadnessar Yeruşalim’in üzerine yürüyüp kenti kuşattı.

Daniel 1: 1

Yahuda Kralı Yoşiya oğlu Yehoyakim’in döneminin dördüncü yılında, RAB Yahuda halkıyla ilgili olarak Yeremya’ya seslendi. Nebukadnessar’ın Babil Kralı oluşunun birinci yılıydı bu.

Yeremya 25:1

Bu ayetler, Nebukadnezar’ın ilk yılında Yeruşalayim’i kuşatmaya başladığını ve Yeruşalayim’in yıkılmasının onun “19.” yılına geldiğini gösterir. Bu nedenle kuşatmanın başlangıcından Yeruşalayim’in yıkılmasına kadar 18 tam yıl geçmiştir. Bu 18 yıl boyunca Yeruşalayim tamamen kuşatılmıştır. Kutsal Yazılar, Yeremya’nın 70 yılının Pers İmparatorluğu Kralı Koreş’in (Cyrus) gelişiyle tamamlandığını da göstermektedir.

Dediği gibi:

Pers Kralı Koreş’in krallığının birinci yılında RAB, Yeremya aracılığıyla bildirdiği sözü yerine getirmek amacıyla…

Ezra 1: 1-3

Kildan Kralı kılıçtan kurtulanları Babil’e sürdü. Bunlar Pers krallığı egemen oluncaya dek onun ve oğullarının köleleri olarak yaşadılar. Böylece Rab’bin Yeremya aracılığıyla söylediği söz yerine geldi: “Ülke tutulmayan Şabat yıllarını tamamlayıncaya, yetmiş yıl doluncaya kadar ıssız kalıp dinlenecek.” Koreş’in Duyurusu Pers Kralı Koreş’in krallığının birinci yılında Rab, Yeremya aracılığıyla bildirdiği sözü yerine getirmek amacıyla, Pers Kralı Koreş’i harekete geçirdi. Koreş yönetimi altındaki bütün halklara şu yazılı bildiriyi duyurdu: “Pers Kralı Koreş şöyle diyor: ‘Göklerin Tanrısı Rab yeryüzünün bütün krallıklarını bana verdi. Beni Yahuda’daki Yeruşalim Kenti’nde kendisi için bir tapınak yapmakla görevlendirdi. Aranızda O’nun halkından kim varsa oraya gitsin. Tanrısı RAB onunla olsun!’ 

2 Tarihler 36: 20-23

Yeremya 25:11-12’nin yerine getirilmesi ile sonuçlanan Babil egemenliğine ek olarak Koreş de, Yeremya 29:10’un yerine getirilmesi için Yeruşalayim’e dönmesi için Yahudilere izin verdi;

Aranızda O’nun halkından kim varsa Tanrısı onunla olsun. Yahuda’daki Yeruşalim Kenti’ne gidip İsrail’in Tanrısı RAB’bin, Yeruşalim’deki Tanrı’nın Tapınağı’nı yeniden yapsınlar. Krallığımda yaşayan yerliler, sürgün oldukları yerlerde sağ kalmış olanlara altın, gümüş, mal ve hayvanlar sağlamakla birlikte Yeruşalim’deki Tanrı’nın Tapınağı’na gönülden sunular sunsun.’

Ezra 1:3-4

Nebukadnezar’ın hükümdarlığının başlangıcından, yani Yeruşalim’in yıkılmasının 18 yıl öncesinden, Babil İmparatorluğu’nun düşüşüne kadar yani Koreş’in iktidara gelişine dek 70 yıl geçtiğini hatırlamak önemlidir. İlk Tapınağın yıkılmasından önceki 18 yıl süren boyunduruğu toplam 70 yıldan çıkarırsak 52 yıl kalır. Bu, Kral Koreş’in Yeruşalim’in yıkılmasından 52 yıl sonra hükümdar olduğu ve Yeremya’nın kehanetini yerine getirdiğini ispatlar.

Daniel, yalnızca Yeruşalayim’in Babil İmparatorluğu’nun boyunduruğu altında 70 yıl geçirmesinin sona ermesini değil, aynı zamanda Yeruşalayim’e dönüşü ve Tapınağın yeniden inşasını görmek için sabırsızlanıyordu. Daniel, 9. bölümde konuşmaya başladığında, Med’li Darius krallığının ilk yılındadır. Bu Darius’den daha önce Daniel 6:1’de bahsedilmiş ve Medli olarak adlandırılarak, daha sonra Haman ve Ester’in zamanında doğan Persli Ahaşveroş oğlu Darius ile karıştırılmamasını sağlamıştır.

Daniel anlayamamıştır. Çünkü, Darius’un ortaya çıkışı ile Babil boyunduruğu altındaki 70 yılın sona ererek, Yeremya 25:11-12’nin yerine getirilmesine tanık olmasına rağmen, Daniel, Yeremya 29:10’un yerine getirildiğini görememiştir. 70 yıl sonunda, Yahudi sürgünlerin dönerek, Yeruşalayim’i yeniden inşa ettiğini görememiştir. Kısa süre sonra Koreş’in bu sözü yerine getireceğini öngörmemiştir.

Daniel belki de İsrael’in günahlarından dolayı, bu tarihin ertelendiğini düşünmüştür. Bu nedenle Daniel halkın günahlarını itiraf eder:

Ben daha konuşup dua ederken, günahımı ve halkım İsrail’in günahını açıkça kabul edip Tanrım’ın kutsal dağı için Tanrım Rab’be dilekte bulunurken, (Yeşaya’da 56: 7 görülen Tapınak)

Daniel 9:20

Bu, Bölüm 9’un başında Daniel’in niçin Yeruşalayim’in yıkılmasına kadar geçen yıl sayısını düşündüğünü, boyunduruk altına alınmasını düşünmediğini açıklar:

Ben Daniel, Rab’bin Peygamber Yeremya’ya bildirdiği sayının –Yeruşalayim’in harap kalacağı yılların sayısının– yetmiş olduğunu Kutsal Yazılar’dan anladım. (לחרבות ~ L’Charvot) 

Daniel 9:2

Daniel, boyunduruğun bittiğini görmüş, fakat; yalnızca Yeruşalayim’e geri dönüşü değil, aynı zamanda Yeruşalayim’in yıkımının İkinci Tapınak’ın yapımı ile ne zaman sona ereceğini bilmek de istemiştir. Aslında, Darius’un bir yıllık hükümdarlığından sonra Kral Koreş hükümdar olmuş ve Yeremya 25:12’i yerine getirmiş ve Yahudilerin Yeruşalayim’e dönmesine izin vermiştir. 

Şu anda 70 yıl ile ilgili üç farklı peygamberlik vardır:

1) 70 yıllık boyun eğme (Yeremya 25:12) Yeruşalayim’in Babil tarafından sarılmasından, Koreş tarafından Babil’in yıkılmasına kadar – M.Ö. 440-370

2) Yeruşalim’e dönene kadar geçen 70 yıl (Yeremya 29:10) – 1. Tapınağın yıkılmasından 2. Tapınağın yapılmasına kadar – M.Ö. 422-352

3) Yeruşalim’in harap-yıkık kaldığı 70 yıl (Daniel 9). 1. Tapınağın yıkılmasından 2. Tapınağın yapılmasına kadar – M.Ö. 422-352

Daniel’in dua etmesi, itirafta bulunması ve Yeruşalayim’in harap yıllarını düşünmesinin sonucu olarak Melek Cebrail (ayet 21), 70 hafta (490 yıl) peygamberliğini O’na açıklamış ve açmıştır.

Bu peygamberliğin başlangıç noktası, “Yeruşalim’i yeniden inşa etme sözü” Daniel 9:25 ve aynı zamanda Birinci Tapınağın yıkılmasıdır.

Daniel 9:25 ve Daniel 9: 2’de aynı İbranice kelimenin (דבר ~ devar) kullanılması aynı başlangıç noktasını, Yeruşalayim’in yıkılması zamanını paylaştıklarını da ortaya koymaktadır.

Yeruşalayim’in yıkılmasından hareketle şimdi Daniel 9 24-26’nın anlamını görebiliriz. Birinci Tapınağın tahrip edilmesine atıfta bulunan (דבר ~ devar) peygamberlik sözünden, bir meshedilmiş prense veya öndere (İbranice (נגיד-nagid) doğru biçimde Lider olarak tercüme edilmiştir) kadar yedi hafta (49 yıl) olacaktır. Daha önce gösterildiği gibi Yeruşalayim’in ve Tapınağın yıkılmasından Koreş’in hükümdarlığa geçişine kadar 52 yıl geçmiştir. Bu, 7. hafta içerisinde gerçekleşmiştir.

Koreş, tapınağın yeniden inşasını başlatmakla kalmayıp (Ezra 1: 1-3, Ezra 5: 13, Ezra 6: 3 ve Yeşaya 44:28), aynı zamanda Tanrı’nın bir mesihi olarak da adlandırılır:

..önünde kapı kanatlarını açmak için elini tuttuğu Koreşe, mesihine, Rab şöyle diyor.. 

Yeşaya 45: 1

Unutmayalım ki, biri yedi hafta sonra diğeri de 62 haftadan sonra olmak üzere iki tane meshedilmiş vardır. Daniel 9: 25’de bir prens / önder olarak tanımlanan ilk “meshedilmiş“, Yeruşalayim’in yıkılmasından yedi hafta (49 yıl) sonra gelen Tanrı’nın “mesih” dediği Kral Koreş’tir.

Ardından Koreş’in Yeruşalayim’in yeniden yapılması hükmünden sonra, 62 hafta (434 yıl) daha geçecektir. Daniel 9: 25’deki, “ancak sıkıntılı zamanlarda” tasviri Yahudiler’in sonraki Pers, Yunan ve Roma egemenliği altında yaşadıkları zamanları tarif etmektedir.

Daniel 11: 2’de Yunan’dan bahsedilmektedir. Roma, Daniel 11:30’da (כתים ~ kittim) sözcüğü, Roma başkenti Konstantinopolis yer almaktadır. Sonra Birinci Tapınağın imha edilmesinden sonra 69. haftada (483 yıl) ve İkinci Tapınağın yıkılmasından bir hafta (7 yıl) önce, bir meshedilmiş olan kesilecektir.

490 yılın sonunda Tanrı’dan koparılan kötü mesih (Daniel 9:26’da belirtildiği gibi) Hirodes Agrippa veya hatta Titus (Roma’nın meshedilmiş imparatoru) olabilir. Bu ikinci mesihin kötü olduğunu nereden biliyoruz? Çünkü Daniel bize bu mesihin כרת / ‎karet — kesileceğini/koparılacağını söylemektedir. כרת / karet terimi, Tanrı’dan ve Yahudi halkından koparılacak kadar kötü bir şey yapmış olan kişi anlamına gelir.

Son Koen Gadol (Kohenler Levililer 4’te görüldüğü gibi meshedilmiş kişilerdir) ve kurbanlıklar (Levililer 8:10-11’de belirtildiği gibi meshedilmişlerdir) ile ilgilidir. Bunlar meshedilmişlerdir ve İkinci Tapınağın yıkılmasından önceki son hafta içinde kesilmişlerdir.

Altmış iki haftadan sonra, meshedilmiş olan kesilecek ve artık var olmayacak; prensin halkı gelip şehri ve Tapınağı yıkacak; ama onun sonu bir seldeki gibi (silip süpürülerek) olacak. Sonra, savaşın sonuna kadar, yıkım kararlaştırıldı.”

Daniel 9:26

Daniel 9:26, Yeruşalim’i yok eden Roma lejyonlarına atıfta bulunmaktadır. Buna ek olarak, kurban hizmeti 490 yıllık toplam 70 haftanın tamamlanmasından önceki son hafta kesilmiştir.

Ve büyükler için bir hafta süreyle bir antlaşmayı güçlendirecek ve haftanın yarısında kurban ve tahıl sunusunu ortadan kaldıracak ve yukarıda, iğrençlikler arasında dilsiz olan olacak ve dilsiz olanın başına yıkım ve yok oluş gelinceye kadar.

Daniel 9:27

Tarihsel olarak İkinci Tapınağın yıkılmasından önceki yıllarda Romalılar, Daniel 9’daki son ayeti yerine getirecek biçimde Tapınak içerisine putperestlik yerleştirmişlerdir.

Kartal kanatlarla simgelenen Romalılar, Tapınağın kutsallığını putperestlikle bozmuşlar, Tapınağı Roma sürgününün bitişine değin harap kalacak biçimde yıkmışlardır. Ta ki gerçek Mesih çağının gelişiyle tam bir barış, huzur ve Tanrı bilgisi dönemi başlayana dek. Bugünkü sürgün, 2000 yılı aşkın süredir süren Roma sürgününün bir uzantısıdır.

Bu dönemleri aşağıdaki tablo ile özetleyebiliriz:

Kutsal Kitabınızı bilin!

Kutsal Kitabınızı bilirseniz, kimse inancınızı ve Tanrı ile olan bağlantınızı çalamaz.