Tag: yahudilik
-
“Elohim” kelimesi neden çoğuldur?
“Elohim” kelimesi neden çoğuldur? Kuantum fiziği böylece evrendeki temel birliği ortaya çıkarır.” Erwin Schrodinger אֱלֹהִ֔ים elohim kelimesi, Tanrı anlamındaki אלה eloah kelimesinin çoğul halidir. Bu nedenle bu kelimenin Tanrı’nın üçlü birliğini, özde bir – görünüşte üç olduğunu, hatta bu kelimenin tek tanrılı inanç öncesi çok tanrılı dönemden kalan bir fikir olduğunu öne sürenler de vardır. ... -
Mezmur 110:1 “Rab, Rabbim’e dedi ki?”
Hristiyan İncili’nde Matta Kitabı’nda İsa, Ferisiler’e dönüp sorar: Matta 22:42 Ferisiler toplu haldeyken İsa onlara şunu sordu: “Mesih’le ilgili olarak ne düşünüyorsunuz? O kimin oğludur?” Yani, günlük konuşma diliyle “Mesih kimin soyundan gelecektir?” diye sormaktadır. Onlar da, “Davut’un Oğlu” dediler. 22:43 İsa şöyle dedi: “O halde nasıl oluyor da Davut, Ruh’tan esinlenerek O’ndan ‘Rab’ diye ... -
İsa, niçin Mesih değildir?
Kanıt Ayetler ile Açıklamalar. Herkes kendisinin veya bir başkasının Mesih olduğunu iddia edebilir. Bu konuda karar verici ve belirleyici olan sadece Yahudi Kutsal Kitabı’dır. Yahudi Kutsal Kitabı Tanah, Mesih geldiğinde Dünya’da neler gerçekleşeceğini açıkça ve birbiri ile tutarlı biçimde, objektif kriterler çerçevesinde tarif etmektedir. Apaçık biçimde, kişilerin yorumlarından bağımsız olarak tanımlanmış maddeler halinde belirtilen bu ... -
İbrahim’in Görevi ve Etkileme Gücü
Vayera Peraşası videosunda (Yaratılış 18:1 – 22:24), Gemora şehrinin yok edilmesiyle ilgili ünlü hikayeyle ilgili bazı sorulara, özellikle yok etme öncesi Tanrı ile Avraam arasındaki diyalog hakkında sorulara değiniyoruz. Avraam, şehri kurtarmak için Tanrı’yla pazarlık yapıyor. Bu tuhaf pazarlık diyaloğu ne anlama geliyor? Bu hikaye, Lot’un hikayesinin geri kalanı ile birlikte bize neyi öğretiyor? Kaynak: ... -
-
Avraam’ı (İbrahim) Özel ve Farklı Yapan Nedir? Tanrı, Niçin Avraam’ı Seçti?
Leh Leha Peraşası (Yaratılış 12:1 – 17: 27) ile ilgili bu videoda, Tanrı, Avraam’a bu toprakların kendisine ait olduğunu belirtmektedir. Fakat, Avraam o topraklara yerleşmeyi reddetmektedir. Tanrı ona bu topraklarını vaat etse de, Avraam toprağını neden işaretlememiştir? Buna cevap vermek için, Avraam ile ilgili hikayeleri daha büyük bir bağlamda incelemeli ve özellikle Babil Kulesi felaketinden ... -
Yeşaya 9:6 İsa’dan mı bahsediyor?
Yeşaya 9:6 ayetini, sanki gelecekte gerçekleşecek bir peygamberlikten bahsediyor, Tanrı İsa hakkında konuşuyormuş gibi göstermek için Hristiyan İncilleri ayeti açıkça bilerek yanlış tercüme etmişlerdir. Ayet, gelecekte gerçekleşecek bir olaydan veya bir mesihten bahsetmemektedir. Aksine, ayetin öncesini ve sonrasını okuduğunuzda kolayca görebileceğiniz gibi, Yeşaya Peygamber, Kral Hezekiyah’ın yüceltilmesinden ve Kudus’ün (Yeruşalayim) 2700 yıl önce, Asurluların ... -
Mitsvalar (Emirler)
“Esas olan uygulamaktır.” (Bilgelerimizin Öğretileri – Pirkei Avot) Tora çoğunlukla Tora Hayim “yaşayan Tora” olarak adlandırılır. Yahudiliği ve Yahudi halkını tanımlayan Tora, onların yaşamı ve özüdür. Tora’da 613 Mitsva vardır. Bu bölümde Mitsvaların yapısına ve bunların insan için yararına, yaratılışı düzeltmek, arıtmak için bir araç ve Aşem ile insan arasında bir aracı olarak Mitsvaların yapısına ... -
İsa, Nihai Kurban Mıdır?
Kilise, İsa’nın Çarmıh’ta ölmesinin insanlık için nihai aklanma olduğunu ve hayvan kurban etmenin sonu olduğunu iddia etmektedir. Yuhanna 9:30 şöyle demektedir: İsa şarabı tadınca, “Tamamlandı!” dedi ve başını eğerek ruhunu teslim etti. Pavlus’a göre İsa’nın ölümü günaha karşılık son sunudur. Romalılar 6:10’daki (ephapax) kelimesi bunun bir daha tekrarlanmayacağı anlamına gelir. İlk dönem Hristiyan müdafisi Justin ... -
Peygamberlik nedir?
Peygamber Nedir? Bir peygamber Tanrı’dan halka iletmek için bir mesaj alan bir kişidir. Rambam, “Tanrı’nın peygamberlik aracılığı ile insanlık ile iletişim kurmasını” Yahudi inancının 13 İnanç Esası’ndan biri olarak görmektedir. Bu mesajlarda ne vardır? Birey olarak peygamberlere iletilen mesajların amacı, varoluş amacını ortaya koymak ya da yaşam yasalarını yasalaştırmak değildir. Bu, Tora’da ve Tanrı’nın ... -
Gerçek bir peygamber ile olmayan arasında ne fark vardır?
Niçin bazı kişileri gerçek bir peygamber olarak kabul ediyoruz da bazılarını kabul etmiyoruz? Gerçek bir peygamber ile gerçek olmayan arasında ne fark vardır? Gerçek olan ile olmayanı ayırt etme kriterlerimiz nelerdir? Rambam, Onüç İnanç Esası’nın altıncısı olarak, peygamberlik kavramını listeler. Hilchot Teshuva 3:8’de Rambam, Gelecek Dünya’da yeri olmayan heretikler arasına “Peygamberliğin var olmadığını ve bilginin ... -
Tora Çalışması
“Tora bizim hayatımız ve günlerimizin uzunluğudur.” (Dua kitabı Siddur’dan bir alıntı) Tora tam olarak nedir? 3. Bölümde Tora’nın yasa demek olmadığını, ancak “öğreti” anlamına gelen Horaah sözcüğünün kökünden geldiğini açıklamıştık. Tora, Aşem’in talimatı ya da insanlığa öğretisidir. Bu tanım çok önemlidir. Bu, uygulamadan ayrık kalan diğer bilimler veya entelektüel sistemlerin aksine, Tora bilgisinin eyleme ... -
Sevinç
Simchah (sevinç) engelleri aşabilecek bir buldozerdir, ancak depresyon duygusuz felce yol açabilir. Hasidik yaşam biçiminde, “Aşem’e sevinçle hizmet et” sadece bir özdeyiş değil, bir hasid için yaşam ajandasıdır. Ringde mücadele eden iki güreşçi düşünün. Biri fiziksel açıdan diğerinden daha güçlü olabilir, ancak kazanacak olan istekli, canlı ve coşkulu olanıdır. Aynı şekilde, Aşem’e hizmette “hayvansal ... -
Benoni
Kişisel olarak biri hangi seviyeyi amaçlayabilir? Bu, akademik ya da mesleğe ilişkin başarılara ulaşılması değil, kişisel gelişim ve karakterin arıtılması, düzeltilmesi meselesidir. Her bireyin bilinen bir Tzaddik olması zorunlu mu ya da mümkün müdür? Talmud, her insanın “eylemlerinin, ataları Avraam, Yitzhak ve Yaakov’un seviyesine ne zaman ulaşacağını” merak etmekle yükümlü olduğunu belirtir. Fakat her birey ... -
Yahudi Meditasyonu
Talmud, başarı için Aşem’e dua eden bir hırsızın hikayesini anlatır. Bu hırsız bir inanan mıdır yoksa değil midir? Evet ise, hırsızlık neden yapıyor? Hayır ise, neden Aşem’e dua ediyor? Bunun cevabı, inancının yalnızca yüzeysel, dışsal olduğu ve tüm duygu, düşünce ve davranış biçimini etkileyecek ölçüde inancını içselleştirmediğidir. İnanç, akılsallıştırılmalı, mantık çerçevesinde değerlendirilmeli, içselleştirilmeli ve eylemlere ... -
Reenkarnasyon
Hayatın en büyük mücadelelerinden biri de “neden”i anlamaktır. Genellikle kriz, travma ya da keder ile karşı karşıya kalsak da, sezgisel olarak anlam ve amaç ararız. Varlığı tamamen kavrayamayacak olmamızın soğuk gerçekliği bizim dona kalmamızı sağlar. Kabala’nın inancımızı tazelediği bir yol, reenkarnasyon ve ruh göçünü sunmaktır. Konu hakkında söz konusu eserde açık bir atıf ... -
Ruh ve Diğer Dünya
Daha önce de belirtildiği gibi Rabi Schneur Zalman, Tanya’da her Yahudi’nin iki farklı ruhun birleşimi olduğunu açıklar. İlk ruh, vücuda can veren Nefesh HaBehamit’tir. Bu ruh haz ve istekten akıl ve duygulara kadar uzanan bir ruh enerjisi altyapısıyla tamamlanır. Nefesh HaBehamit’in bütün ruh güçlerinde ortak olan şey, hepsinin vücudun temel ihtiyaçlarını, tutkularını ve arzularını ... -
Yaratılışın Amacı
“Ben yalnızca Efendim’e hizmet etmek için yaratıldım.” (Bilgelerimizin Öğretileri – Pirkei Avot) Bir zamanlar defalarca tekrar edilen “sol sağ, sol sağ” kelimeleri ile dolu bir gazete reklamı vardı. Sayfanın alt kısmında kalın harflerle şu soru sorulurdu “Ama nereye gidiyorsun?” Yaşam boyunca dolaşırken ve dalgalı denizlerde gezinirken, rotalarımız olmalı ve bir yön hissine sahip olmalıyız. ... -
Derin Gerçeklik
Hahambaşı Sir Jonathan Sacks Cambridge Üniversitesi’nden felsefe mezunudur. Aşağıdaki hikayeyi anlatıyor: Mezun olduktan sonra, yeşiva’da İsrail’deki Kfar ChaBaD’de eğitim almak için biraz zaman harcadı. Bir vesileyle, Hasidizm’i Kfar’da doğup büyümüş olan bir genç öğrenciyle birlikte çalışıyordu. Hasidizm öğrencisi genç, yaptıkları çalışmaların ortasında Hahambaşı’na döndü ve “Sen ve ben arasındaki farkın ne olduğunu biliyor musun? ... -
Kelipot ve Sitra Achra
Aşem iyidir ve Aşem’in doğası iyi olmaktır. Öyleyse Aşem neden kötülük yaratmıştır? Neden adaletsizlik dolu ve kötülerin üstün olduğu bir dünyada yaşıyoruz? Klasik Yahudi felsefesi, bu zaman üstü soruları, Aşem’in iyi olduğu, doğasının iyilik yapmak olduğu, yarattıklarına iyilik vermek, sunmak için dünyayı yarattığı şeklinde cevaplar. Aşem’in yarattıklarına verebileceği en büyük iyilik, Kendisidir. Bu ödülü ... -
Melekler ve Takımyıldızlar
Bir önceki bölümde, Atzilut, Beriah, Yetzirah ve Assiyah’ın dört dünyası boyunca İlahi yaratıcı enerjinin akışını tartıştık. Beriah’ın ruhların ve meleklerin tezahür ettiği yer olduğunu, üst Eden Bahçesi’nin Beriah’da, alt Eden Bahçesi’nin ise Yetzirah’da olduğunu gördük. Bu bölümde, özellikle Assiyah’ın fiziksel dünyasına akış üzerine odaklanacağız. Daha önce de açıklandığı gibi, üst Sefirot Atzilut dünyasında ... -
Dört Dünya
Şimdi Tzimtzum’un içerisinde sonlu yaratılışın varolabileceği boşluğu yarattığında, yaratılış düzeni zincirinin farklı aşamalarını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Bu aşamaları tanımlamak ve kapsamlarını anlayışımıza yaklaştırmak için bir inşaatçı benzetmesini kullanacağız. Bir çiftin kendileri ve aileleri için ideal bir ev inşa etmek istediklerini düşünün. Bu fikir onları birdenbire vurmuştu. Zihinlerindeki bir anlık flaş içerisinde iç bahçeleri ve ... -
Sefirot
On Sefirot’un isimleri şöyledir: Hokmah – bilgelik, Binah – anlayış, Daat – bilgi, Hesed – iyilik, Gevurah – kuvvet, Tiferet – güzellik, Netzach – zafer Hod – ihtişam, Yesod – temel Malkut – krallık Ruhsal dünyalarda gerçekleşen her şey Sefirot aracılığıyla gerçekleşir. Ancak daha ... -
Tzimtzum
Kabala, yaratılışın ilk kökenlerini inceler. Kabala’da Aşem’e Ein Sof denir; “Sonsuz” olan Varlığı ifade eder. Yaratılış eyleminde, Aşem sonsuzdan sonlu bir şey yaratmıştır. Bu nasıl olmuştur? Kabalistik metinlerden bazıları, İlahi Gücün bu sonlu dünyaya aktıkça kademeli biçimde daralıp sonunda bu dünyada tam bir gizlenme noktasına ulaştığından bahsederken, Arizal’ın Kabalası farklı bir bakış açısı getirdi. ... -
Merdiven
Kutsal Kitap’taki en çarpıcı rüyalardan biri Yaakov ve merdivendenidir. Yaaakov, yozlaşmış amcası Laban’ın dünyasına girmek için ailesinden ve topraklarından ayrılarak kişisel sürgüne başlamıştır. Yisrail’den ayrılmadan hemen önce, babası Yitshak’ın bağlandığı yer olan, Yeruşalayim’deki gelecekte Tapınak Dağı olacak yerde dinlenir. Yaakov uykuya dalar ve meleklerin çıkıp indiği bir merdiveni rüyasında görür. Klasik olarak, bu sahne Yisrail’de ... -
Aşem
Aşem’in Kendisi hakkında ne diyebiliriz? Maimonides, en büyük eseri Mişna Tora’ya (Tora’nın Tekrarı) şu sözlerle başlar: “Bütün temellerin temelleri ve tüm bilgeliğin temel direği, tüm varoluşu varlığa getiren bir İlk ve Asıl Varlık olduğunu bilmektir. Göklerin, yerin ve bunların arasında olanların tüm varlıkları yalnızca O’nun Varoluşunun gerçeğinden ortaya çıkmıştır.” Hasidizm, bu temel ve ilk ... -
Maşiah
“Çünkü sular denizi nasıl dolduruyorsa, Dünya da RAB’bin bilgisiyle dolacak” (Yeşaya 11: 9) Gelecek neye sahip? Dünyanın 6000 yıl varolacağı ve daha sonra yeni bir hale gireceği yönündeTalmudik ifade vardır. Bugün, İbrani 5766 yılındayız – bu da yedinci binyıldan bizi 234 yıl uzakta yapmaktadır. Kabala, her bin yılın İlahi bir güne denk olduğunu ve ... -
ChaBaD
Liadi’den Rabi Schneur Zalman ya da hasidimleri (hasidik hareketi takip edenleri) tarafından sevgiyle bilindiği gibi Alter Rebbe, Baal Shem Tov’un kurduğu hareketin lideri olan Mezritch Maggid’i Rabi Dovber’i takip etti. Dahi bir çocuk olarak Alter Rebbe, olağanüstü belleği ve Tora’nın tüm yönlerini derinlemesine kavraması ile şaşkınlık yaratmıştı. Genç bir adam olarak Mezritch’in çekimine kapılmış, burada ... -
Baal Shem Tov
Safed şehri bir depremle yıkıldı ve Yahudi hayatının kısa ve öz rönesansı sona erdi. Bununla birlikte, kısa sürede üretilen edebi eserler Yahudi dünyasına yayıldı. Dünyaca kabul edilen Yahudi Yasa Kuralları (Shulchan Aruch) Rabi Joseph Karo tarafından yazılmıştı ve Rabi Moses Isserles’ın (Krakow, Polonya Hahambaşısı) Aşkenazi veya Avrupalı Yahudi gelenekleri ile yaptığı açıklamalar ile daha ... -
Arizal
1492’de Yahudiler İspanya’dan sürüldü. Bazıları Batı’ya Amerika’yı keşfetmek için giderken çoğunluğu toplu halde Doğu’ya Türkiye’ye gittiler ve onaltıncıyüzyılın başında, bir dizi Yahudi Kutsal Topraklar’da Safed şehrine yerleşti. Yahudi dünyasını değiştirecek ve şekillendirecek bu mistik kentte seksen yıllık bir dönem boyunca Yahudi yaşamı ve etkinliği için bir rönesans gerçekleşti. Şehrin Rabi’si, ünlü Rabi Joseph ...





























