Tora, birbirinden kopuk, bağlantısız, ayrık hikayelerden mi oluşur? Yoksa, bir büyük hikaye midir? Bereşit Peraşası’ndaki (Yaratılış 1:1 – 6:8) tüm hikayeleri bir araya getiren beklenmedik bağlantıyı keşfediyoruz. Tanrı’nın bize neden dünya tarihinin ilk bin yıllarındaki bu hikayeleri anlatmayı seçtiğini hiç düşündünüz mü? Belki Bereşit Peraşası aslında Tora’nın hikayesinin geri kalanı için önemli bir önsöz olarak ...

“Tora bizim hayatımız ve günlerimizin uzunluğudur.” (Dua kitabı Siddur’dan bir alıntı)   Tora tam olarak nedir? 3. Bölümde Tora’nın yasa demek olmadığını, ancak “öğreti” anlamına gelen Horaah sözcüğünün kökünden geldiğini açıklamıştık. Tora, Aşem’in talimatı ya da insanlığa öğretisidir. Bu tanım çok önemlidir. Bu, uygulamadan ayrık kalan diğer bilimler veya entelektüel sistemlerin aksine, Tora bilgisinin eyleme ...

Simchah (sevinç) engelleri aşabilecek bir buldozerdir, ancak depresyon duygusuz felce yol açabilir.   Hasidik yaşam biçiminde, “Aşem’e sevinçle hizmet et” sadece bir özdeyiş değil, bir hasid için yaşam ajandasıdır. Ringde mücadele eden iki güreşçi düşünün. Biri fiziksel açıdan diğerinden daha güçlü olabilir, ancak kazanacak olan istekli, canlı ve coşkulu olanıdır. Aynı şekilde, Aşem’e hizmette “hayvansal ...

Kişisel olarak biri hangi seviyeyi amaçlayabilir? Bu, akademik ya da mesleğe ilişkin başarılara ulaşılması değil, kişisel gelişim ve karakterin arıtılması, düzeltilmesi meselesidir. Her bireyin bilinen bir Tzaddik olması zorunlu mu ya da  mümkün müdür? Talmud, her insanın “eylemlerinin, ataları Avraam, Yitzhak ve Yaakov’un seviyesine ne zaman ulaşacağını” merak etmekle yükümlü olduğunu belirtir. Fakat her birey ...

Talmud, başarı için Aşem’e dua eden bir hırsızın hikayesini anlatır. Bu hırsız bir inanan mıdır yoksa değil midir? Evet ise, hırsızlık neden yapıyor? Hayır ise, neden Aşem’e dua ediyor? Bunun cevabı, inancının yalnızca yüzeysel, dışsal olduğu ve tüm duygu, düşünce ve davranış biçimini etkileyecek ölçüde inancını içselleştirmediğidir. İnanç, akılsallıştırılmalı, mantık çerçevesinde değerlendirilmeli, içselleştirilmeli ve eylemlere ...

Daha önce de belirtildiği gibi Rabi Schneur Zalman, Tanya’da her Yahudi’nin iki farklı ruhun birleşimi olduğunu açıklar. İlk ruh, vücuda can veren Nefesh HaBehamit’tir. Bu ruh haz ve istekten akıl ve duygulara kadar uzanan bir ruh enerjisi altyapısıyla tamamlanır.   Nefesh HaBehamit’in bütün ruh güçlerinde ortak olan şey, hepsinin vücudun temel ihtiyaçlarını, tutkularını ve arzularını ...

“Ben yalnızca Efendim’e hizmet etmek için yaratıldım.” (Bilgelerimizin Öğretileri – Pirkei Avot)   Bir zamanlar defalarca tekrar edilen “sol sağ, sol sağ” kelimeleri ile dolu bir gazete reklamı vardı. Sayfanın alt kısmında kalın harflerle şu soru sorulurdu “Ama nereye gidiyorsun?” Yaşam boyunca dolaşırken ve dalgalı denizlerde gezinirken, rotalarımız olmalı ve bir yön hissine sahip olmalıyız. ...

Hahambaşı Sir Jonathan Sacks Cambridge Üniversitesi’nden felsefe mezunudur. Aşağıdaki hikayeyi anlatıyor:   Mezun olduktan sonra, yeşiva’da İsrail’deki Kfar ChaBaD’de eğitim almak için biraz zaman harcadı. Bir vesileyle, Hasidizm’i Kfar’da doğup büyümüş olan bir genç öğrenciyle birlikte çalışıyordu. Hasidizm öğrencisi genç, yaptıkları çalışmaların ortasında Hahambaşı’na döndü ve “Sen ve ben arasındaki farkın ne olduğunu biliyor musun? ...

Aşem iyidir ve Aşem’in doğası iyi olmaktır. Öyleyse Aşem neden kötülük yaratmıştır? Neden adaletsizlik dolu ve kötülerin üstün olduğu bir dünyada yaşıyoruz? Klasik Yahudi felsefesi, bu zaman üstü soruları, Aşem’in iyi olduğu, doğasının iyilik yapmak olduğu, yarattıklarına iyilik vermek, sunmak için dünyayı yarattığı şeklinde cevaplar. Aşem’in yarattıklarına verebileceği en büyük iyilik, Kendisidir.   Bu ödülü ...

Bir önceki bölümde, Atzilut, Beriah, Yetzirah ve Assiyah’ın dört dünyası boyunca İlahi yaratıcı enerjinin akışını tartıştık. Beriah’ın ruhların ve meleklerin tezahür ettiği yer olduğunu, üst Eden Bahçesi’nin Beriah’da, alt Eden Bahçesi’nin ise Yetzirah’da olduğunu gördük.   Bu bölümde, özellikle Assiyah’ın fiziksel dünyasına akış üzerine odaklanacağız.   Daha önce de açıklandığı gibi, üst Sefirot Atzilut dünyasında ...

Şimdi Tzimtzum’un içerisinde sonlu yaratılışın varolabileceği boşluğu yarattığında, yaratılış düzeni zincirinin farklı aşamalarını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Bu aşamaları tanımlamak ve kapsamlarını anlayışımıza yaklaştırmak için bir inşaatçı benzetmesini kullanacağız.   Bir çiftin kendileri ve aileleri için ideal bir ev inşa etmek istediklerini düşünün. Bu fikir onları birdenbire vurmuştu. Zihinlerindeki bir anlık flaş içerisinde iç bahçeleri ve ...

On Sefirot’un isimleri şöyledir:   Hokmah – bilgelik,   Binah – anlayış,   Daat – bilgi,   Hesed – iyilik,   Gevurah – kuvvet,   Tiferet – güzellik,   Netzach – zafer   Hod – ihtişam,   Yesod – temel   Malkut – krallık   Ruhsal dünyalarda gerçekleşen her şey Sefirot aracılığıyla gerçekleşir. Ancak daha ...

Kabala, yaratılışın ilk kökenlerini inceler. Kabala’da Aşem’e Ein Sof denir; “Sonsuz” olan Varlığı ifade eder. Yaratılış eyleminde, Aşem sonsuzdan sonlu bir şey yaratmıştır. Bu nasıl olmuştur?   Kabalistik metinlerden bazıları, İlahi Gücün bu sonlu dünyaya aktıkça kademeli biçimde daralıp sonunda bu dünyada tam bir gizlenme noktasına ulaştığından bahsederken, Arizal’ın Kabalası farklı bir bakış açısı getirdi. ...

Kutsal Kitap’taki en çarpıcı rüyalardan biri Yaakov ve merdivendenidir. Yaaakov, yozlaşmış amcası Laban’ın dünyasına girmek için ailesinden ve topraklarından ayrılarak kişisel sürgüne başlamıştır. Yisrail’den ayrılmadan hemen önce, babası Yitshak’ın bağlandığı yer olan, Yeruşalayim’deki gelecekte Tapınak Dağı olacak yerde dinlenir. Yaakov uykuya dalar ve meleklerin çıkıp indiği bir merdiveni rüyasında görür. Klasik olarak, bu sahne Yisrail’de ...

Aşem’in Kendisi hakkında ne diyebiliriz? Maimonides, en büyük eseri Mişna Tora’ya (Tora’nın Tekrarı) şu sözlerle başlar: “Bütün temellerin temelleri ve tüm bilgeliğin temel direği, tüm varoluşu varlığa getiren bir İlk ve Asıl Varlık olduğunu bilmektir. Göklerin, yerin ve bunların arasında olanların tüm varlıkları yalnızca O’nun Varoluşunun gerçeğinden ortaya çıkmıştır.”   Hasidizm, bu temel ve ilk ...

“Çünkü sular denizi nasıl dolduruyorsa, Dünya da RAB’bin bilgisiyle dolacak” (Yeşaya 11: 9)   Gelecek neye sahip? Dünyanın 6000 yıl varolacağı ve daha sonra yeni bir hale gireceği yönündeTalmudik ifade vardır. Bugün, İbrani 5766 yılındayız – bu da yedinci binyıldan bizi 234 yıl uzakta yapmaktadır. Kabala, her bin yılın İlahi bir güne denk olduğunu ve ...

Liadi’den Rabi Schneur Zalman ya da hasidimleri (hasidik hareketi takip edenleri) tarafından sevgiyle bilindiği gibi Alter Rebbe, Baal Shem Tov’un kurduğu hareketin lideri olan Mezritch Maggid’i Rabi Dovber’i takip etti. Dahi bir çocuk olarak Alter Rebbe, olağanüstü belleği ve Tora’nın tüm yönlerini derinlemesine kavraması ile şaşkınlık yaratmıştı. Genç bir adam olarak Mezritch’in çekimine kapılmış, burada ...

Safed şehri bir depremle yıkıldı ve Yahudi hayatının kısa ve öz rönesansı sona erdi.   Bununla birlikte, kısa sürede üretilen edebi eserler Yahudi dünyasına yayıldı. Dünyaca kabul edilen Yahudi Yasa Kuralları (Shulchan Aruch) Rabi Joseph Karo tarafından yazılmıştı ve Rabi Moses Isserles’ın (Krakow, Polonya Hahambaşısı) Aşkenazi veya Avrupalı Yahudi gelenekleri ile yaptığı açıklamalar ile daha ...

Tannaik döneminde Kabala’nın en ünlü metni olan Zohar’ın Rabbi Shimon Bar Yochai (Rashbi olarak da bilinir) tarafından yazıldığı düşünülüyordu. Rashbi, Roma devleti öğretmeni Rabbi Akiva’nın da aralarında bulunduğu tüm Tora öğretmenlerini idam ettiği kargaşalı dönemde yaşadı.   Rashbi’nin kendisi Roma zulmünden kaçmak zorunda kaldı ve on beş yıl boyunca oğlu Rabbi Elazar ile birlikte bir ...

Tora’yı alırken Moşe’ye Tora’nın içeriğini iki farklı paket ile sunması emredildi.   “Yazılı Yasa” -Tora Şebitav   “Sözlü Gelenek” -Tora ŞeBeal Pe   Yazılı Yasa ile genel olarak Moşe’nin beş kitabı kastedilmektedir: Yaratılış (Bereşit), Çıkış (Şemot), Levililer (Vayikra), Sayılar (Bamidbar) ve Yasa’nın Tekrarı (Devarim) Tora olarak bilinir. Moşe’nin kendisi, kitabın düzenli olarak ibadet yerlerinde okunmasını ...

“Musa Tora’yı Sina’da aldı.” (Bilgelerimizin Öğretileri (Pirke Avot) 1: 1)   Tora, “ders” veya “öğretim” anlamına gelir. Tora, Aşem’in İnsanoğlu’na talimatıdır. Tora’da Yahudiler için mitzvalar ve Yahudi olmayanlar için yedi mitzva yer alır. Mitzva emir demektir, ancak daha derin anlamda bağlantı anlamına gelir.   Bir Yahudi, Aşem ile insan faaliyetinin tüm yelpazesini benimseyen yollarla bağlantı ...

Noah’tan on nesil sonra Avraam, Mezopotamya’da doğdu. Babası Terah’tı. Terah, Kral Nimrod tarafından yönetilen bir krallıkta yaşayan bir putperest idi. Üç yaşındayken, İbrahim içgüdüsel olarak ahşap ve taş heykellerini ibadet etmenin mantıksız olduğunu hissetti. Zihni merak etmeye ve keşfetmeye başladı ve zaman içinde, sonunda Bir Tanrıcılık (monoteizm) kavramı, bir Tanrı, her şeye gücü yeten bir ...

  Tanrı, “Kendi suretimizde, kendimize benzer insan yaratalım” dedi… Tanrı insanı kendi suretinde yarattı, onu Tanrı’nın suretinde yarattı. Onları erkek ve dişi olarak yarattı. Yaratılış 1:26-27 Maimonides üçüncü inanç ilkesinde, Aşem’in bir bedenine sahip olmadığını ve fiziksel konseptlerin O’na uygulanmadığını belirtmektedir. O’na benzeyen hiçbir şey yoktur. O halde “Kendi suretimizde yaratalım” sözcüklerinin anlamı nedir? Kitap ...