Simchah (sevinç) engelleri aşabilecek bir buldozerdir, ancak depresyon duygusuz felce yol açabilir.
Hasidik yaşam biçiminde, “Aşem’e sevinçle hizmet et” sadece bir özdeyiş değil, bir hasid için yaşam ajandasıdır. Ringde mücadele eden iki güreşçi düşünün. Biri fiziksel açıdan diğerinden daha güçlü olabilir, ancak kazanacak olan istekli, canlı ve coşkulu olanıdır. Aynı şekilde, Aşem’e hizmette “hayvansal ruh” da “Tanrısallık ruhu” ile sürekli olarak savaşır ve yalnızca mutlu bir yapı ve İlahi yardım ile bir kişi kendi karanlık doğasının üstesinden gelebilir. Depresyon 365 yapılmaması gereken işlere ait emirler arasında hesaba katılmaz, yine de en düşük manevi derinliğe götürür.
Tanya’da Rabbi Schneur Zalman, melankoli ya da acı ile depresyon arasında ince bir ayrım yapar. Bir kişi ruhsal durumundan ötürü üzülüyorsa ve daha yüksek bir duruma ulaşmayı isterse, acı, ruhsal merdivende tırmanışta yenilenmiş yaşama gücüne ulaşmada sıçrama tahtası görevi görebilir. Ancak eğer üzüntü, tembelliğe ve ilgisizliğe dönüşen depresyona dönüşürse, bu; kesinlikle koşer değildir ve entrikacı Kötü Eğilim’den kaynaklanmaktadır.
Bu ayrım, kişinin hislerinin yönünü ayırt etmek için basit bir test sağlar. Kişi şu soruyu sorabilir: “Bu duygular olumlu bir sonuç doğuracak mı? Duygularım beni çabalarımı arttırmaya mı itecek? Yoksa kaygan zemine mi götürecek?” Maimonides, Aşem’e sevinçle hizmet etmeyi “avodah gedola – muazzam çaba” olarak tanımlar. Sevinç hali – simchah – anlamsız bir havailik, ciddiyetsizlik, dengeyi yitirmek veya kendi arzularının tutsağı olma değildir.
Mutluluk, kişinin yaptığı tüm işlerin Aşem’in istediğini yapmak olduğunu bilmek olarak tanımlanabilir. Arizal, en büyük manevi deneyimlerine simchah shel mitzvah – “bir mitzvahın yerine getirilmesindeki sevinç” yoluyla ulaşıldığını söylemiştir.
Önceki Lubavitcher Rebbe, Rabbi Yosef Yitzchok Schneerson’ın anılarında kaydedilen bir hikaye bu noktayı göstermektedir. Bir zamanlar Rusya’daki küçük Lubavitch kasabasında yaşayan bir Yahudi olan Reb Yisrael der freilicher (İsrail, Mutlu kişi) yaşıyordu. Daima sevinçle zıplar ve sık sık kendini frenleyerek “Reb Yisrael der Gornisht (Rabbi İsrail – Hiçbir şey olan) bir mitzvah yaparak Aşem’e nachas (zevk) verebiliyorsa, zıplayıp sevinçle dans etmeyeyim mi” derdi.
Onun bakış açısı basitti. Aşem ile karşılaştırıldığında biz hiçbir şeyiz. Yine de Aşem bize, onun buyruklarını yerine getirdiğimizde zevk aldığını bildirdi. Ölümlü, etten kandan yapılmış bir insanın, Yüce Aşem’e sevinç kazandırabileceğini düşünmek gerçekten harikadır ve kesinlikle bir kutlama sebebidir. Reb Yisroel bu fırsatın büyüklüğünü anlamıştır. O, eşsiz bir armağana, kutsallığa yapışma ve kutsallıkla bağlı olma özelliğine sahip olduğumuzu anlamıştır.
Tanya’da Rabbi Schneur Zalman ilham verici bir benzetme anlatır: Zavallı ve perişan bir yaşayan bir insanı hayal edin. Sonra, bu çukura inen, zavallı adamı kaldıran ve onu sarayın en içteki odasına götüren güçlü bir Kral düşünün. Gözden uzakta, Kral, bu zavallı adamı kucaklar, sarılır, öper ve ona onu ne kadar çok sevdiğini anlatır. Adam çok mahçup olur! Sadece birileri ona ilgi duymakla kalmamış, Kral’ın kendisi onunla bizzat ilgilenmiştir. Kral’ın yardımseverliği ve içtenliği yüzünden tamamen mahçup hissetmektedir. Yani Aşem ile birliktedir. Yahudi halkını Mısır’ın çıplaklığından ve istismarından kurtarmış ve emirleriyle kutsamıştır. Bizi bütün ulusların arasından seçmiş ve bize Kendi ebedi armağanını vermiştir.
Yaşadığımız nesil, Torah ve mitzvot’a adanmış bir hayat yaşamak için kesinlikle en zorlu nesildir. Zihni dağıtan çok sayıda konu vardır. Günümüzde, bizim yanlış yola sapmamızı sağlayacak görüntü veya fikirlerin saldırılarına karşı güvenli bir yer yok gibi gözükmektedir. Fakat dip ve aşağı olanın çekmesine rağmen kişi motive olduğunda her şey başarılabilir ve en güçlü dürtülerden bazıları, mitzvot yerine getirmek, Tora öğrenmek, Aşem’e hizmet etmek ve bir Yahudi olmanın sevincidir.
Alışkanlık gereği yapılan hizmet, hatta daha da kötüsü, zorla yapılan hizmet başarıya ulaşamayacaktır. Günümüzde mitvot yerine getirmek, aşağıya giden bir yürüyen merdivende yukarıya çıkmakla karşılaştırılabilir. Kişi durursa, otomatik olarak aşağıya gidecektir. Eğer normal hızla yürürse, yere göre sabit kalacaktır. Yukarı çıkabilmek için koşmak lazımdır. Böyle bir koşunun enerjisi ve dürtüsü, simchah tarafından üretilir ve bu nedenle kişi hasta olmaktan kaçınmak için üzüntü ve ilgisizlikten kaçınmalıdır.
Olumlu düşünün ve olumlu olacaktır. Aşem’in her yerde ve her şeye gücü yeten olması konularında yapılan meditasyon, sizin O’nun dünyasında olduğunuzun bilincinde olmanızı ve O’nun patron olduğunu anlamanızı sağlar. Aşem bir kişiyi belirli bir zamanda, belirli bir yere belirli bir görevle yerleştirir. Tüm zorluklar, denemeler ve sıkıntılar sadece üstesinden gelinmek için vardır. Engellerin üzerinden atlamak için bir sporcu gibi enerji, dayanıklılık ve iyi bir diyet gerekir. Günlük Tora öğrenme programı ve samimi dua ile birleşen olumlu bir zihin ve neşeli bir yürek turu koşmak için gereklidir.
Genellikle “Rebbe Maharash” olarak adlandırılan Lubavitch’li Rabbi Shmuel, “Lechatchila Ariber!” derdi. Bu, dünyadaki birçok kişinin bir problem veya engelle karşı karşıya kaldığı zaman etrafında dolaşmaya veya kaçmaya çalışması gerektiğini düşünmesi anlamına gelir. Bununla birlikte Rebbe Maharash, “öncelikle onun üzerine gidilmesi” gerektiğini söylemiştir. Aşem’e hizmet etmenin önünde duruyorsa, sadece illüzyondan ibaret bir engeldir ve doğrudan onun üzerine gidilmelidir.
Aşem’e güvenmek kavramının İbranice karşılığı “Bitachon”dur. Bir zamanlar Mr. Benzion Rader, bir zamanlar Kasım 1966’da Lubavitcher Rebbe ile özel bir görüşmedeydi. Rebbe, Mr. Rader’e Emunah’ın ne anlama geldiğini bilip bilmediğini sordu. Mr. Rader, “Emunah, iman, inanç ve güven demektir” diye yanıtladı. Rebbe başka bir soru daha sordu; “Bitachon’un ne olduğunu biliyor musun?” Mr. Rader olumsuz olarak yanıtladı. Rebbe şöyle dedi: “Biri bir sorunla karşı karşıya kalırsa ve Emunah’ı varsa, imanı, inancı ve Aşem’in sorunların üstesinden geleceğine yardımcı olacağına güveni vardır. Ancak, Bitachon’unuz varsa, orada bir problem olduğunu görmezsiniz, çünkü Aşem herhangi bir problem göndermez – sadece zorluklar gönderir!”
Endişe ve korku, güven eksikliğidir. Kişi, hangi durumda olursa olsun, “Ben yalnızca Kral’ı arzuluyorum ve nihayetinde kaderimden O sorumludur” diye genel bir duyguya sahip olmalıdır. Bir kimse O’nun kazanmasına karar verdiğinden daha fazla para kazanmayacak ve Aşem tarafından paylaştırılmayan hiç bir şeye sahip olmayacaktır. Bütün gücünle Aşem’i sev. O size neyi uygun görürse görsün O’nu sevin, çünkü her şey Yukarı’dan yönetilmektedir.
Her insanın belirli bir zamanda, belirli bir konumda, İlahi takdir tarafından belirlenmiş belirli bir görevi vardır. Coğrafi konumuna, hayattaki durumuna, mali durumuna, denemelere ve sıkıntılara hayıflanması anlamsızdır. Daha ziyade, kişinin sahip olduğunun en iyisini yapması ve bu belirli anda İlahi iradenin mevcut durum içerisinde Aşem’e düzgün hizmet etmek olduğunun farkına varması gerekir.
Bu durum, Aşem’e daha iyi için dua etmek ile hiçbir şekilde çelişkili değildir, çünkü; Aşem’in kurtarışı bir göz kırpışı kadar sürede gelebilir. Doğru tartı, mevcut durumda yapılması gereken şeyi yapmak, iyileşme ve değişim için dua etmek ve Aşem’in kişinin işlerini mümkün olan en iyi şekilde kılavuzlayacağına ve yönlendireceğine dair kuvvetli bir inanç ve güvene sahip olmaktır. En önemli unsur, Talmud’dan bir şahsiyet olan, Nachum Ish Gamzu’nun en sevdiği “Gam Zoo Letovah” sözüdür; “bu da iyiliğinedir” anlamına gelir.
KİTABI OKU
Rabbi Nissan Dovid Dubov