“Esas olan uygulamaktır.” (Bilgelerimizin Öğretileri – Pirkei Avot) Tora çoğunlukla Tora Hayim “yaşayan Tora” olarak adlandırılır. Yahudiliği ve Yahudi halkını tanımlayan Tora, onların yaşamı ve özüdür. Tora’da 613 Mitsva vardır. Bu bölümde Mitsvaların yapısına ve bunların insan için yararına, yaratılışı düzeltmek, arıtmak için bir araç ve Aşem ile insan arasında bir aracı olarak Mitsvaların yapısına ...

Peygamber Nedir? Bir peygamber Tanrı’dan halka iletmek için bir mesaj alan bir kişidir. Rambam,  “Tanrı’nın peygamberlik aracılığı ile insanlık ile iletişim kurmasını” Yahudi inancının 13 İnanç Esası’ndan biri olarak görmektedir.   Bu mesajlarda ne vardır? Birey olarak peygamberlere iletilen mesajların amacı, varoluş amacını ortaya koymak ya da yaşam yasalarını yasalaştırmak değildir. Bu, Tora’da ve Tanrı’nın ...

Niçin bazı kişileri gerçek bir peygamber olarak kabul ediyoruz da bazılarını kabul etmiyoruz? Gerçek bir peygamber ile gerçek olmayan arasında ne fark vardır? Gerçek olan ile olmayanı ayırt etme kriterlerimiz nelerdir? Rambam, Onüç İnanç Esası’nın altıncısı olarak, peygamberlik kavramını listeler. Hilchot Teshuva 3:8’de Rambam, Gelecek Dünya’da yeri olmayan heretikler arasına “Peygamberliğin var olmadığını ve bilginin ...

“Tora bizim hayatımız ve günlerimizin uzunluğudur.” (Dua kitabı Siddur’dan bir alıntı)   Tora tam olarak nedir? 3. Bölümde Tora’nın yasa demek olmadığını, ancak “öğreti” anlamına gelen Horaah sözcüğünün kökünden geldiğini açıklamıştık. Tora, Aşem’in talimatı ya da insanlığa öğretisidir. Bu tanım çok önemlidir. Bu, uygulamadan ayrık kalan diğer bilimler veya entelektüel sistemlerin aksine, Tora bilgisinin eyleme ...

Simchah (sevinç) engelleri aşabilecek bir buldozerdir, ancak depresyon duygusuz felce yol açabilir.   Hasidik yaşam biçiminde, “Aşem’e sevinçle hizmet et” sadece bir özdeyiş değil, bir hasid için yaşam ajandasıdır. Ringde mücadele eden iki güreşçi düşünün. Biri fiziksel açıdan diğerinden daha güçlü olabilir, ancak kazanacak olan istekli, canlı ve coşkulu olanıdır. Aynı şekilde, Aşem’e hizmette “hayvansal ...

Talmud, başarı için Aşem’e dua eden bir hırsızın hikayesini anlatır. Bu hırsız bir inanan mıdır yoksa değil midir? Evet ise, hırsızlık neden yapıyor? Hayır ise, neden Aşem’e dua ediyor? Bunun cevabı, inancının yalnızca yüzeysel, dışsal olduğu ve tüm duygu, düşünce ve davranış biçimini etkileyecek ölçüde inancını içselleştirmediğidir. İnanç, akılsallıştırılmalı, mantık çerçevesinde değerlendirilmeli, içselleştirilmeli ve eylemlere ...

Hayatın en büyük mücadelelerinden biri de “neden”i anlamaktır.   Genellikle kriz, travma ya da keder ile karşı karşıya kalsak da, sezgisel olarak anlam ve amaç ararız. Varlığı tamamen kavrayamayacak olmamızın soğuk gerçekliği bizim dona kalmamızı sağlar.   Kabala’nın inancımızı tazelediği bir yol, reenkarnasyon ve ruh göçünü sunmaktır. Konu hakkında söz konusu eserde açık bir atıf ...

Daha önce de belirtildiği gibi Rabi Schneur Zalman, Tanya’da her Yahudi’nin iki farklı ruhun birleşimi olduğunu açıklar. İlk ruh, vücuda can veren Nefesh HaBehamit’tir. Bu ruh haz ve istekten akıl ve duygulara kadar uzanan bir ruh enerjisi altyapısıyla tamamlanır.   Nefesh HaBehamit’in bütün ruh güçlerinde ortak olan şey, hepsinin vücudun temel ihtiyaçlarını, tutkularını ve arzularını ...

“Ben yalnızca Efendim’e hizmet etmek için yaratıldım.” (Bilgelerimizin Öğretileri – Pirkei Avot)   Bir zamanlar defalarca tekrar edilen “sol sağ, sol sağ” kelimeleri ile dolu bir gazete reklamı vardı. Sayfanın alt kısmında kalın harflerle şu soru sorulurdu “Ama nereye gidiyorsun?” Yaşam boyunca dolaşırken ve dalgalı denizlerde gezinirken, rotalarımız olmalı ve bir yön hissine sahip olmalıyız. ...

Hahambaşı Sir Jonathan Sacks Cambridge Üniversitesi’nden felsefe mezunudur. Aşağıdaki hikayeyi anlatıyor:   Mezun olduktan sonra, yeşiva’da İsrail’deki Kfar ChaBaD’de eğitim almak için biraz zaman harcadı. Bir vesileyle, Hasidizm’i Kfar’da doğup büyümüş olan bir genç öğrenciyle birlikte çalışıyordu. Hasidizm öğrencisi genç, yaptıkları çalışmaların ortasında Hahambaşı’na döndü ve “Sen ve ben arasındaki farkın ne olduğunu biliyor musun? ...

Aşem iyidir ve Aşem’in doğası iyi olmaktır. Öyleyse Aşem neden kötülük yaratmıştır? Neden adaletsizlik dolu ve kötülerin üstün olduğu bir dünyada yaşıyoruz? Klasik Yahudi felsefesi, bu zaman üstü soruları, Aşem’in iyi olduğu, doğasının iyilik yapmak olduğu, yarattıklarına iyilik vermek, sunmak için dünyayı yarattığı şeklinde cevaplar. Aşem’in yarattıklarına verebileceği en büyük iyilik, Kendisidir.   Bu ödülü ...

Bir önceki bölümde, Atzilut, Beriah, Yetzirah ve Assiyah’ın dört dünyası boyunca İlahi yaratıcı enerjinin akışını tartıştık. Beriah’ın ruhların ve meleklerin tezahür ettiği yer olduğunu, üst Eden Bahçesi’nin Beriah’da, alt Eden Bahçesi’nin ise Yetzirah’da olduğunu gördük.   Bu bölümde, özellikle Assiyah’ın fiziksel dünyasına akış üzerine odaklanacağız.   Daha önce de açıklandığı gibi, üst Sefirot Atzilut dünyasında ...

Şimdi Tzimtzum’un içerisinde sonlu yaratılışın varolabileceği boşluğu yarattığında, yaratılış düzeni zincirinin farklı aşamalarını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Bu aşamaları tanımlamak ve kapsamlarını anlayışımıza yaklaştırmak için bir inşaatçı benzetmesini kullanacağız.   Bir çiftin kendileri ve aileleri için ideal bir ev inşa etmek istediklerini düşünün. Bu fikir onları birdenbire vurmuştu. Zihinlerindeki bir anlık flaş içerisinde iç bahçeleri ve ...

Kabala, yaratılışın ilk kökenlerini inceler. Kabala’da Aşem’e Ein Sof denir; “Sonsuz” olan Varlığı ifade eder. Yaratılış eyleminde, Aşem sonsuzdan sonlu bir şey yaratmıştır. Bu nasıl olmuştur?   Kabalistik metinlerden bazıları, İlahi Gücün bu sonlu dünyaya aktıkça kademeli biçimde daralıp sonunda bu dünyada tam bir gizlenme noktasına ulaştığından bahsederken, Arizal’ın Kabalası farklı bir bakış açısı getirdi. ...

Kutsal Kitap’taki en çarpıcı rüyalardan biri Yaakov ve merdivendenidir. Yaaakov, yozlaşmış amcası Laban’ın dünyasına girmek için ailesinden ve topraklarından ayrılarak kişisel sürgüne başlamıştır. Yisrail’den ayrılmadan hemen önce, babası Yitshak’ın bağlandığı yer olan, Yeruşalayim’deki gelecekte Tapınak Dağı olacak yerde dinlenir. Yaakov uykuya dalar ve meleklerin çıkıp indiği bir merdiveni rüyasında görür. Klasik olarak, bu sahne Yisrail’de ...

Aşem’in Kendisi hakkında ne diyebiliriz? Maimonides, en büyük eseri Mişna Tora’ya (Tora’nın Tekrarı) şu sözlerle başlar: “Bütün temellerin temelleri ve tüm bilgeliğin temel direği, tüm varoluşu varlığa getiren bir İlk ve Asıl Varlık olduğunu bilmektir. Göklerin, yerin ve bunların arasında olanların tüm varlıkları yalnızca O’nun Varoluşunun gerçeğinden ortaya çıkmıştır.”   Hasidizm, bu temel ve ilk ...

“Çünkü sular denizi nasıl dolduruyorsa, Dünya da RAB’bin bilgisiyle dolacak” (Yeşaya 11: 9)   Gelecek neye sahip? Dünyanın 6000 yıl varolacağı ve daha sonra yeni bir hale gireceği yönündeTalmudik ifade vardır. Bugün, İbrani 5766 yılındayız – bu da yedinci binyıldan bizi 234 yıl uzakta yapmaktadır. Kabala, her bin yılın İlahi bir güne denk olduğunu ve ...

Liadi’den Rabi Schneur Zalman ya da hasidimleri (hasidik hareketi takip edenleri) tarafından sevgiyle bilindiği gibi Alter Rebbe, Baal Shem Tov’un kurduğu hareketin lideri olan Mezritch Maggid’i Rabi Dovber’i takip etti. Dahi bir çocuk olarak Alter Rebbe, olağanüstü belleği ve Tora’nın tüm yönlerini derinlemesine kavraması ile şaşkınlık yaratmıştı. Genç bir adam olarak Mezritch’in çekimine kapılmış, burada ...

Safed şehri bir depremle yıkıldı ve Yahudi hayatının kısa ve öz rönesansı sona erdi.   Bununla birlikte, kısa sürede üretilen edebi eserler Yahudi dünyasına yayıldı. Dünyaca kabul edilen Yahudi Yasa Kuralları (Shulchan Aruch) Rabi Joseph Karo tarafından yazılmıştı ve Rabi Moses Isserles’ın (Krakow, Polonya Hahambaşısı) Aşkenazi veya Avrupalı Yahudi gelenekleri ile yaptığı açıklamalar ile daha ...

1492’de Yahudiler İspanya’dan sürüldü. Bazıları Batı’ya Amerika’yı keşfetmek için giderken çoğunluğu toplu halde Doğu’ya Türkiye’ye gittiler ve onaltıncıyüzyılın başında, bir dizi Yahudi Kutsal Topraklar’da Safed şehrine yerleşti.   Yahudi dünyasını değiştirecek ve şekillendirecek bu mistik kentte seksen yıllık bir dönem boyunca Yahudi yaşamı ve etkinliği için bir rönesans gerçekleşti.   Şehrin Rabi’si, ünlü Rabi Joseph ...

Tora’yı alırken Moşe’ye Tora’nın içeriğini iki farklı paket ile sunması emredildi.   “Yazılı Yasa” -Tora Şebitav   “Sözlü Gelenek” -Tora ŞeBeal Pe   Yazılı Yasa ile genel olarak Moşe’nin beş kitabı kastedilmektedir: Yaratılış (Bereşit), Çıkış (Şemot), Levililer (Vayikra), Sayılar (Bamidbar) ve Yasa’nın Tekrarı (Devarim) Tora olarak bilinir. Moşe’nin kendisi, kitabın düzenli olarak ibadet yerlerinde okunmasını ...